Z mobbingiem na uczelniach zetknęło się 63,5 proc. pracowników oraz ponad 40 proc. studentów. Seria niepokojących badań i publikacji medialnych na ten temat skłoniła środowisko akademickie do tego, by mocniej się zaangażować w działania przeciwdziałające temu zjawisku i zwalczające go. Część uczelni ma już wdrożone procedury antymobbingowe lub nad nimi pracuje. Projekt Bezpieczna Uczelnia ma zebrać i szeroko rozpromować dobre praktyki w tym obszarze. Kilkumiesięczne doświadczenia pokazują, że zarówno władze szkół wyższych, ich pracownicy, jak i studenci potrzebują wiedzy na ten temat i się tym interesują.
Jak wynika z badania „Bezpieczeństwo Pracy w Polsce 2025. Mobbing, depresja, stres 2.0, czyli zagrożenia w polskich firmach” przeprowadzonego przez SW Research na zlecenie Stowarzyszenia Koalicja Bezpieczni w Pracy, w 2025 roku 15 proc. pracowników przyznało, że w swojej karierze doświadczyło mobbingu wielokrotnie, a 37 proc. – jeden lub dwa razy. „Mapa mobbingu na uczelniach” fundacji Science Watch Polska wskazuje, że w 2022 roku dwie trzecie członków społeczności akademickich zetknęło się z mobbingiem w miejscu pracy. Analiza ankiet ponad 1,8 tys. osób związanych z uczelniami pokazała, że grupą najbardziej narażoną na mobbing są adiunkci (wskazało na to 23,4 proc. z tej grupy) oraz pracownicy niedydaktyczni (12,2 proc.). Najczęstsze zachowania mobbingowe w środowisku akademickim, zgodnie liczbą głosów w ankiecie, dotyczą: obmawiania, kwestionowania podejmowanych decyzji i publicznego krytykowania pracy.
Według raportu Centrum Analiz Niezależnego Zrzeszenia Studentów „Mobbing na uczelniach wyższych” z 2021 roku ponad 40 proc. badanych studentów miało styczność z zachowaniami mobbingowymi na swojej uczelni. 32 proc. osobiście doświadczyło niewłaściwych zachowań, a 9 proc. było jedynie świadkiem takich zachowań wobec innych studentów. Kolejne 13 proc. odpowiadających zaznaczyło, że nie doznali mobbingu osobiście, jednak znają osoby, które się z nim zetknęły. Z badania wynika też, że 42 proc. ankietowanych nie podjęło żadnego działania w związku ze stosowaniem wobec nich mobbingu ze względu na strach przed konsekwencjami. 32 proc. nie zareagowało z przeświadczenia, że to i tak niewiele zmieni. Tylko 20 proc. studentów zdecydowało się na zgłaszanie działań mobbingowych. Podobnie wygląda sytuacja z młodymi pracownikami uczelni.
Z „Raportu o stanie procedur antymobbingowych na uczelniach publicznych w Polsce” fundacji Science Watch Polska z 2019 roku wynika, że 21,74 proc. spośród 69 ankietowanych uczelni nie opracowało wewnętrznych procedur antymobbingowych. 8,7 proc. natomiast było wówczas w trakcie ich przygotowywania. Ta sytuacja się jednak zmienia, a świadomość władz uczelni na temat negatywnych zjawisk i konieczności przeciwdziałania nim rośnie.
W czerwcu br. zainaugurowano projekt „Uczelnia – przestrzeń bezpieczna od mobbingu i dyskryminacji”, który jest finansowany ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW). Jego celem jest wsparcie uczelni wyższych w tworzeniu bezpiecznego środowiska pracy, jak również analiza tego, w jaki sposób radzą sobie z problemem mobbingu i dyskryminacji.
W ramach projektu prowadzona jest analiza praktyk i procedur antymobbingowych i antydyskryminacyjnych stosowanych na polskich uczelniach publicznych i prywatnych. Na podstawie tych działań i badań powstanie poradnik dobrych praktyk z najlepszymi strategiami i konkretnymi działaniami realizowanymi przez polskie uczelnie w tym zakresie.
Przeciwdziałanie mobbingowi jest jednym z priorytetów MNiSW. Specjalny zespół pracuje nad dobrymi praktykami w zakresie poprawy dobrostanu psychicznego osób studiujących i pracujących w obszarze nauki, a także inicjatywami antymobingowymi. Resort zapowiada, że 24 listopada br. odbędzie się spotkanie zespołu i podsumowanie jego dotychczasowych prac.
Źródło: Newseria
