WSA: Rozbieżności w treści statutu szkoły uniemożliwiają skreślenie z listy uczniów, jeśli nie określają tej procedury w sposób jednoznaczny. Jest to bowiem decyzja administracyjna, której wydanie w sposób odpowiadający wymogom KPA staje się w ten sposób nieosiągalne.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wydał wyrok w przedmiocie decyzji dyrektora szkoły oraz kuratora oświaty o skreśleniu ucznia z listy uczniów. Skarga, która została skierowana do WSA, została oparta m.in. na licznych zarzutach naruszenia przepisów kodeksu postępowania administracyjnego. Strona skarżąca zarzuciła w szczególności naruszenie zasady prawdy obiektywnej poprzez niepodjęcie wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i załatwienia sprawy, zebranie i rozpatrzenie materiału dowodowego w stopniu niewyczerpującym, niepełne uwzględnienie posiadanych dowodów.
Problem uwidocznił się u samych podstaw - statut, na którego podstawie dyrektor szkoły wydał decyzję o skreśleniu ucznia szkoły z listy pobierających w niej naukę, różnił się od statutu umieszczonego w Biuletynie Informacji Publicznej. Różnice między tymi statutami uwidoczniły się m.in. właśnie w przepisach dotyczących problematyki usunięcia ucznia ze szkoły, co przełożyło się na uzasadnione wątpliwości co do zastosowanej podstawy prawnej relegowania ucznia. Taka wątpliwość wyklucza możliwość uznania decyzji za prawidłową, ponieważ każdy organ administracji publicznej jest zobowiązany do działania na podstawie przepisów prawa. Określona w art. 6 KPA zasada odnosi się do obowiązujących źródeł prawa, co do czego w tej sytuacji należało mieć wątpliwości. Nie można bowiem wymiennie operować dwoma statutami szkoły, których postanowienia różnią się między sobą i na tej podstawie wystosowywać decyzji oddziałujących na sytuację obywatela - strony postępowania. W tym przypadku jeden z nich dopuszczał możliwość skreślenia ucznia dopuszczającego się określonych zachowań bez dodatkowych warunków, zaś ten oficjalnie umieszczony w BIP, ograniczał takie rozwiązanie do uczniów pełnoletnich. Przepisy te nakładały także na organy szkoły obowiązki polegające na przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, co odpowiada wymogom wynikającym z KPA. Także ten warunek nie został spełniony.
Postępowanie zostało zatem przeprowadzone w sposób niedbały, w praktyce bez uwzględnienia wytycznych umieszczonych w KPA, które zobowiązują organ do dokładnego ustalenia okoliczności, które miałyby stać się podstawą decyzji i poruszania się ściśle w granicach określonych prawem. Wydanie decyzji bez pewnych dowodów na możliwość zastosowania takiego rozwiązania, co uwidoczniło się w kontekście braku pewnej i wiarygodnej podstawy prawnej, to istotne naruszenia prawa procesowego. W ich następstwie, Sąd orzekł o uchyleniu decyzji na podstawie art. 135 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przepis ten pozwala mu na stosowanie przewidzianych mocą ustawy środków do eliminowania naruszeń prawa we wszystkich aktach i czynnościach objętych granicami sprawy, której dotyczy skarga. Oznacza to, że opisywana tu sprawa wraca do organu I instancji, który procedurę zmierzającą do hipotetycznego wydalenia ucznia ze szkoły, musi przeprowadzić jeszcze raz - już w pełnej zgodności z przepisami postępowania, a także z oceną prawną i wskazaniami wyrażonymi w orzeczeniu sądu.
Wyrok WSA w Łodzi z 13 sierpnia 2025 r. (sygn. III SA/Łd 389/25)
Źródło: CBOSA
