Większe dotacje dla gmin na założenie żłobka lub klubu dziecięcego, elastyczne zasady dzielenia urlopu wychowawczego, opłacanie z budżetu państwa składek emerytalnych i rentowych za wszystkie osoby, które zrezygnują z pracy, aby zająć się wychowaniem dzieci oraz wydłużenie urlopów macierzyńskich – to najważniejsze propozycje przyjętego przez rząd tzw. pakietu prorodzinnego. Tworzą go projekty nowelizacji trzech ustaw: tzw. żłobkowej, o systemie ubezpieczeń społecznych oraz Kodeksu pracy. Ostatni projekt ustawy, dotyczący wydłużenia urlopów macierzyńskich, zostanie skierowany do konsultacji społecznych.
Nowe rozwiązania zakładają, że podmioty organizujące opiekę nad dziećmi do 3 roku życia będą mogły otrzymać z budżetu państwa dotację na pokrycie wydatków związanych z utworzeniem i funkcjonowaniem żłobków, klubów dziecięcych oraz dziennych opiekunów. Wysokość dotacji nie będzie mogła przekroczyć 80 proc. kosztów realizacji zadania. Rozwiązania te mają zachęcić do zakładania żłobków i klubów dziecięcych. Rodzicom łatwiej będzie znaleźć miejsca opieki dla swoich pociech i dzięki temu będą mogli szybciej wrócić do pracy. Oprócz gminy, dziennego opiekuna będą mogły zatrudniać osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej. Gmina będzie mogła także udzielić dotacji do pobytu dziecka u dziennego opiekuna.
W nowych przepisach przewidziano także możliwość organizowania przez instytucje opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 wspólnej obsługi (administracyjnej, finansowej i organizacyjnej) z przedszkolami i innymi instytucjami oświatowymi (np. szkołami). Powinno to obniżyć koszty funkcjonowania placówek zajmujących się opieką nad małymi dziećmi.
Kolejna prorodzinna zmiana to rozszerzony krąg osób, za które budżet państwa będzie opłacał składki emerytalne i rentowe w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem. Chodzi o osoby, które w okresie opiekowania się dzieckiem zrezygnują z działalności zarobkowej - np. prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, pracy na umowę zlecenie. Składki za te osoby, podobnie jak w przypadku osób przebywających na urlopach wychowawczych, finansować będzie w całości budżet państwa za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Takie rozwiązanie jest korzystne dla osób wychowujących dzieci, ponieważ okres opieki nie wpłynie na pomniejszenie ich przyszłych świadczeń emerytalnych.
Rząd pracuje nad rozwiązaniami prawnymi, które mają umożliwić wydłużenie urlopu macierzyńskiego. Zgodnie z obietnicą złożoną przez premiera w październikowym wystąpieniu sejmowym – urlop macierzyński zostanie wydłużony z 6 do 12 miesięcy. W przypadku korzystania z urlopu półrocznego, urlop będzie płatny w 100 proc., natomiast jeśli rodzic lub opiekun zdecyduje się na roczny urlop, będzie mu przysługiwać 80 proc. pensji.
W działania prorodzinne rządu wpisują się również inne programy. Są one skierowane do Polaków, którzy podejmują decyzję o usamodzielnieniu się i założeniu własnej rodziny. Pierwszą z nich jest wyprowadzka z domu „na swoje", drugi krok to narodziny dzieci. Następne etapy życia rodzinnego to: urlop macierzyński, posłanie dziecka do żłobka i przedszkola. Rząd przygotował pakiet rozwiązań wspierających Polaków na każdym z tych etapów:
Wyprowadzka z domu - program „Mieszkanie dla Młodych" skierowany do rodzin i singli do 35 roku życia.
Narodziny dziecka - refundacja in vitro w przypadku problemów pary z zajściem w ciążę. 3-letni program ruszy w lipcu 2013 r. i obejmie 15–20 tys. par. Z publicznych pieniędzy zostanie sfinansowane ok. 70-80 proc. kosztów procedury.
Opieka po urodzeniu - roczny płatny urlop rodzicielski, z którego części może skorzystać drugi rodzic dziecka.
Powrót rodziców do pracy – dofinansowanie przez państwo budowy i utrzymania żłobków.
Pierwsze kroki dziecka w edukacji – dotacja rządowa obniżająca opłaty ponoszone przez rodziców za pobyt dziecka w przedszkolu powyżej 5. godziny.
Źródło: KPRM
