Minister Edukacji Narodowej przedstawił do zaopiniowania projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych.

W obowiązującym stanie prawnym kształcenie w formach pozaszkolnych może być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 r, w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz. U. Nr 31, poz. 216), które traci moc z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 205, poz. 1206).

Jednocześnie z dniem 1 września 2012 r. wejdzie w życie rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych (Dz. U. poz. 186), które na nowo reguluje kwestie związane z kształceniem ustawicznym w formach pozaszkolnych.

Wskazane powyżej rozporządzenie w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych nie zawiera regulacji normujących prowadzenie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość i odsyła w tym zakresie do przepisów wydanych na podstawie art. 64 ust. 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2005 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 27 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r.

Obecnie w Parlamencie trwają prace nad nowelizacją ustawy o systemie oświaty, która przewiduje odroczenie do 1 września 2014 r. daty wejścia w życie ww. art. 64 ust. 5 ustawy o systemie oświaty. Ze względu na fakt, że ustawa o systemie oświaty w art. 68a ust. 3, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 28 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r., przewiduje możliwość prowadzenia kształcenia ustawicznego także z wykorzystaniem technik i metod kształcenia na odległość, konieczne stało się znowelizowanie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych, tak aby od 1 września 2012 r. możliwe było prowadzenie kształcenia ustawicznego z wykorzystaniem technik i metod kształcenia na odległość na warunkach określonych w tym rozporządzeniu.

Zatem, w projekcie rozporządzenia, zamiast odsyłania do przepisów wydanych na podstawie art 64 ust. 5 ustawy o systemie oświaty, proponuje się uregulować kwestie związane z kształceniem ustawicznym w formach pozaszkolnych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, wprost w tym rozporządzeniu.

W związku z powyższym, w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych proponuje się wprowadzenie następujących zmian.

W § 20 dodaje się ust. 7-10, w których określa się wymagania dla podmiotu prowadzącego kształcenie ustawiczne z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, a także wskazuje się konieczność zapewnienia wysokiej jakości prowadzonego kształcenia:

1. kadra dydaktyczne musi posiadać przygotowanie w zakresie prowadzenia zajęć edukacyjnych wykorzystywania metod i technik kształcenia na odległość (ust. 7 pkt 1);
2. podmiot prowadzący kształcenie musi zapewnić dostęp do oprogramowania, które umożliwia synchroniczną i asynchroniczną interakcję między słuchaczami lub uczestnikami a osobami prowadzącymi zajęcia (ust. 7 pkt 2);
3. uczestnikom kształcenia należy zapewnić przeszkolenie przygotowujące do uczestnictwa w procesie edukacji prowadzonej z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, a także dostęp do odpowiednich materiałów dydaktycznych (ust. 7 pkt 3 oraz ust. 8);
4. organizator kształcenia obowiązany jest monitorować osiąganie zakładanych efektów kształcenia, a także kontrolować aktywności prowadzących zajęcia (ust. 7 pkt 4).

W zakresie stopnia wykorzystania metod i technik kształcenia na odległość w procesie edukacyjnym proponuje się pozostawić dużą swobodę i autonomię organizatorom kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych, w szczególności w ich kompetencji pozostawia się kwestię ustalenia liczby godzin zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (ust. 10). Należy bowiem zauważyć, iż celem wprowadzenia możliwości korzystania z metod i technik kształcenia na odległość w edukacji ustawicznej jest jej upowszechnienie i uatrakcyjnienie, poprzez dostosowanie do potrzeb i możliwości osób uczących się. Wprowadzenie zbyt sztywnych norm organizacyjnych mogłoby utrudnić podmiotom prowadzącym kształcenie przygotowanie oferty edukacyjnej adekwatnej do uwarunkowań lokalnych.

Natomiast mając na względzie dbałość o zapewnienie skuteczności kształcenia, rozumianej jako osiąganie zakładanych efektów kształcenia, zastrzeżono, iż zaliczenie kształcenia prowadzonego z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość nie może odbywać się z wykorzystaniem tych metod i technik (ust. 9).

Ponadto proponuje się:

• dodanie ust. 6 w § 20, iż w przypadku kwalifikacyjnego kursu zawodowego prowadzonego w formie zaocznej minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego nie może być mniejsza niż 65% minimalnej liczby godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji, co w przypadku podmiotów prowadzących kwalifikacyjne kursy zawodowe w formie zaocznej, w tym z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, umożliwi ustalenie liczby godzin zajęć, w których słuchacze obowiązani są uczestniczyć, albo realizować w ramach samokształcenia; kryterium 65% minimalnej liczby godzin kształcenia zawodowego przyjęto w nawiązaniu do obecnych regulacji dotyczących szkół dla dorosłych;
• wydłużenie terminu, w którym możliwe jest kontynuowanie kształcenia prowadzonego zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz. U. Nr 31, poz. 216) do dnia 31 sierpnia 2013 r. (zmiana § 35), z uwagi na to, iż wiele podmiotów prowadzących kształcenie w formach pozaszkolnych, w tym, w szczególności, w trybie kształcenia na odległość, na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 r. realizuje je w ramach projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Proponuje się zatem umożliwienie tym podmiotom kontynuowanie realizowanego kształcenia bez konieczności dokonywania modyfikacji wniosku o dofinansowanie z powodu zmiany stanu prawnego, na dotychczasowych zasadach, do końca roku szkolnego 2012/2013, tj. do 31 sierpnia 2013 r.

Projektowana regulacja nie jest objęta prawem Unii Europejskiej.

Rozporządzenie nie zawiera przepisów technicznych, w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego sytemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.), w związku z tym nie podlega notyfikacji.

Projekt rozporządzenia zostanie udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.).

Pełną treść projektu rozporządzenia dostępna jest TUTAJ.