Czy gmina może żądać sfinansowania kosztów sporządzenia zmian w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (MPZP) przez podmioty wnioskujące o wprowadzenie zmian? Czy dopuszczalne jest przyjęcie przez gminę darowizny i sporządzenie zmian MPZM z tych środków? W tej kwestii wypowiedziała się RIO w Krakowie.
Koszty sporządzenia MPZP obciążają budżet gminy
Izba przywołała art. 21 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, z którego wynika zasada, zgodnie z którą koszty sporządzenia planu miejscowego obciążają budżet gminy. Wyjątki od tej zasady określa art. 21 ust. 2 ww. ustawy, a odnoszą się one do sporządzania MPZP jako bezpośredniej konsekwencji realizacji inwestycji celu publicznego.
Wówczas koszty sporządzenia MPZP obciążają budżet państwa, budżet województwa, budżet powiatu (gdy inwestycja celu publicznego ma znaczenie odpowiednio: krajowe, wojewódzkie lub powiatowe), bądź inwestora realizującego inwestycję celu publicznego.
Oznacza to, że ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie przewiduje odrębnego sposobu finansowania MPZP lub zmian w tym planie, także w przypadku, gdy z wnioskami o wprowadzenie zmian do planu miejscowego występują podmioty zainteresowane zmianami, w tym właściciele poszczególnych nieruchomości.
Nie można uzależnić zmiany MPZP od ich sfinansowania przez wnioskodawcę
Zasadę obciążającą kosztami sporządzenia planu miejscowego budżet gminy, należy stosować również do sporządzania zmian w obowiązującym już MPZP. Na wynikający z przywołanego art. 21 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zakaz domagania się przez gminę ponoszenia i pokrywania przez inne podmioty kosztów sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (poza wyjątkami określonymi przez art. 21 ust. 2) wskazują również orzeczenia sądów administracyjnych (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 29 października 2008 r. sygn. II SA/Gd 799/07, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 4 lutego 2016 r. sygn. II SA/Go 536/15).
W konsekwencji za niedopuszczalne należy uznać uzależnianie wprowadzenia zmian w planie miejscowym od sfinansowania kosztów sporządzenia zmian w planie miejscowym przez podmioty zainteresowane zmianami lub wnioskujące o wprowadzenie tych zmian.
Darowizna dopuszczalna
Odrębnym zagadnieniem pozostaje natomiast pozyskiwanie przez gminę środków finansowych na realizację wykonywanych przez nią zadań. Przepisy ustawy z dnia 1 października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, które określają między innymi źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego, zaliczają do źródeł dochodów własnych gminy również darowizny na rzecz gminy (art. 4 ust. 1 pkt 6). Nie powinno zatem budzić wątpliwości, że środki przekazane na rzecz gminy w drodze darowizny mogą kształtować stronę dochodową jej budżetu.
Wyjaśnienie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie z 27.01.2025 r., znak: WIAS.710.105.2024
Źródło: bip.krakow.rio.gov.pl