Kiedy uproszczony plan urządzenia lasu (UPUL) uzyskuje moc obowiązującą? Czy właściciele lasu mogą zaskarżać zatwierdzenie UPUL?
W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że zapisy UPUL uzyskują moc obowiązywania po jego zatwierdzeniu przez starostę (art. 22 ust. 2 ustawy o lasach). Zatwierdzenie to aczkolwiek nadaje moc prawną zapisom UPUL skierowanym do właścicieli lasów położonych na terenie nim objętym i imiennie w tym planie wskazanych, kształtując sytuację prawną tych właścicieli w zakresie sposobu wykonywania prawa własności, co mogłoby sugerować, iż jest to akt wydany w indywidualnej sprawie, to z uwagi na tryb jego dokonania nie może być utożsamione z decyzją w sprawie indywidualnej w rozumieniu art. 104 Kpa.
Zatwierdzenie UPUL w formie zarządzenia starosty spełnia jednak jedno z podstawowych kryteriów przewidzianych w art. 3 § 2 pkt 4 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (ppsa), bowiem dotyczy uprawnień i obowiązków wynikających z przepisów prawa. Nadanie – poprzez zatwierdzenie – mocy obowiązywania zapisom UPUL przesądza o prawach i obowiązkach właścicieli lasów objętych tym planem, ingerując tym samym w uprawnienia w sferze wykonywania prawa własności.
Zatem zatwierdzenie UPUL ma charakter publicznoprawny, bowiem następuje w sprawie z zakresu administracji publicznej i jest władczym aktem organu administracji publicznej (starosty), co odpowiada kolejnej przesłance wymienionej w ww. przepisie. Oznacza to, że zatwierdzenie UPUL, o którym mowa w art. 22 ust. 2 ustawy o lasach jest aktem z zakresu administracji publicznej, w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 ppsa.
Należy zaznaczyć, że o ile zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o lasach zainteresowani właściciele lasu mogą składać po wyłożeniu projektu UPUL zastrzeżenia i wnioski, które podlegają rozpoznaniu w formie decyzji przez starostę, a po wyczerpaniu toku instancyjnego otwarta jest droga do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, to przewidziane w tym uregulowaniu uprawnienie do kwestionowania projektu UPUL przed jego zatwierdzeniem, nie stoi na przeszkodzie w poszukiwaniu przez właściciela lasu ochrony na gruncie wymienionego art. 3 § 2 pkt 4 ppsa poprzez zaskarżenie zarządzenia zatwierdzającego UPUL do sądu administracyjnego.
Możliwość skorzystania z tej formy ochrony sądowej może okazać się niezbędna w tych przypadkach, w których nie dochowano wymogu zawiadomienia na piśmie właściciela lasu o wyłożeniu projektu planu w terminie.
Opracowano na podstawie postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14.05.2024 r., sygn. akt I OSK 685/24, orzeczenie prawomocne
Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl