Scalanie ma przede wszystkim wymiar ogólny. Indywidualne naruszenie interesu uczestnika nie przesądza o wadliwości postępowania jeśli zachowano ogólne zasady wydzielania gruntów. Taki wydźwięk ma niedawny wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego.
W wyroku z dnia 29 listopada, sygn. I OSK 1774/22, Naczelny Sąd Administracyjny zbadał czy zostały zachowane zasady wynikające z ustawy o scalaniu i wymianie gruntów.
„Wydana decyzja o scaleniu jest wynikiem pewnego kompromisu, niekiedy bowiem kosztem jednej działki, czy też jednego uczestnika scalenia, następuje istotna poprawa warunków gospodarowania na innych działkach, uzasadniająca w łącznym rozrachunku przyjęte rozwiązanie.” – stwierdził NSA oceniając skargę uczestników postępowania scaleniowego, którym nie podobał się sposób wydzielenia im nowych działek.
Sąd wziął pod uwagę kwestię ekwiwalentności sprawdzając m.in. wartość wydzielonych gruntów w stosunku do uprzednio posiadanych, a także różnicę w powierzchni. Podkreślił przy tym, że organ prowadzący postępowanie scaleniowe ma tutaj pewną uznaniowość, której granice wyznacza ustawa. Cel scalenia obejmuje bowiem objęcie i zachowanie interesu wszystkich uczestników, a nie interes właściciela jednej nieruchomości.
„Nawet rzeczywiście zaistniałe w jednostkowym przypadku naruszenie indywidualnego interesu uczestnika scalenia nie podważa legalności decyzji zatwierdzającej projekt scalenia, gdy zachowano podstawową zasadę wydzielenia gruntów określoną w art. 8 ust. 1 ustawy.” – stwierdził najważniejszy sąd administracyjny w Polsce.
Ponieważ w ocenie składu orzekającego zasady postępowania scaleniowego zostały zachowane, a osiągnięcie celu scalenia nie zostało podważone, skarga kasacyjna została oddalona.
Przypomnijmy, że Związek Powiatów Polskich wydał niedawno publikację dotyczącą scaleń i gruntów, w której są omawiane także kwestie ważenia przez organ indywidualnych interesów uczestników w kontekście zasad wydzielania gruntów oraz ostatecznego celu scalenia. Szczegółowe informacje na temat publikacji można znaleźć NA STRONIE ZPP.
