Co jeśli wniosek, nazywany przez wnoszącego wnioskiem o informację publiczną, stanowi tak naprawdę wniosek o udzielenie informacji o środowisku? Odpowiadamy na tę wątpliwość.
W ramach szkolenia z udostępniania informacji o środowisku i jego ochronie wpłynęło do Związku Powiatów Polskich pytanie dotyczące kwalifikacji pisma oznaczonego przez wnoszącego jako informacja publiczna, podczas gdy treść wskazuje na coś innego.
Pytanie: Jeśli osoba wystąpi o udzielenie informacji publicznej, która będzie się kwalifikować pod informacje o środowisku, to czy organ udziela jej w trybie informacji publicznej czy w trybie informacji o środowisku (informacje, o które zwrócił się wnioskodawca, są typowo związane z ochroną środowiska)?
Odpowiedź: Zawsze decyduje treść pisma, a niekoniecznie tytuł lub wskazana podstawa prawna (to może być jedynie wskazówka przy interpretacji treści). Jeśli organ widzi, że informacje lub dane, o które zwraca się wnioskodawca należą do materii środowiskowych lub ochrony środowiska, winien udzielić odpowiedzi w trybie z ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko.
Na potwierdzenie takiego stanowiska można przytoczyć orzecznictwo, które jest w tej materii jednoznaczne.
1) Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 marca 2012 r. sygn. I OSK 2451/11
„W przypadku skierowania wniosku o udzielanie informacji publicznej, która dotyczy środowiska lub jego ochrony zastosowanie znajdzie, jako lex specialis, tryb udostępniania tej informacji przewidziany w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 ze zm.) . Zawarte w art. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) sformułowanie "nie naruszają" należy rozumieć, że przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie tylko nie naruszają, a wręcz powinny uwzględniać zasady i tryb dostępu do informacji wynikające z lex specialis.
2) Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 lutego 2016 r.; sygn. I OSK 2267/14
„Nie można zgodzić się ze stanowiskiem skarżącego kasacyjnie, że istnieje dualizm prawny w zakresie udostępniania informacji publicznej, objętych dyspozycją art. 8 i art. 9 Ustawy (o udostępnianiu informacji o środowisku – przyp. red.). Nie ma bowiem żadnych podstaw by wskazywać na jakieś elementy podlegające ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku, a pozostałe udostępniane w oparciu o udip. Jeżeli materia decyzji dotyczy informacji o środowisku i jego ochrony, to informacji publicznej o tej decyzji udziela się w oparciu o ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku. W każdym przypadku, gdy przedmiotem konkretnego postępowania będzie któryś z celów określonych w art. 1 pkt 1 lit. a udiś, rozwiązania wynikające z tej ustawy znajdować będą zastosowanie.”
3) Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 11 kwietnia 2017 r., sygn. IV SAB/Gl 29/17
„Tryb udostępniania informacji publicznej dotyczącej środowiska i jego ochrony jest trybem szczególnym w stosunku do trybu udzielania informacji publicznej uregulowanym w UDIP i dotyczy jedynie udzielania informacji, która spełnia warunki określone w art. 9 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (…). Zatem w przypadku skierowania wniosku o udzielanie informacji publicznej, która dotyczy środowiska lub jego ochrony zastosowanie znajdzie, jako lex specialis, tryb udostępniania tej informacji przewidziany w ustawie o udostępnianiu informacji o ochronie środowiska.”
Należy też pamiętać, że sama ustawa o dostępie do informacji publicznej stanowi, że „Przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi.” Jako, że informacja o środowisku, która jest udostępniana na bazie omawianych przepisów, stanowi niejako specjalny rodzaj informacji publicznej, a ustawa z 3 października 2008 r., jak wskazały sądy, to lex specialis w stosunku do udip, to w przypadku, który został przedstawiony w kazusie, organ powinien kwalifikować pismo jako wniosek o udzielenie informacji o środowisku lub jego ochronie i w takim trybie udzielić potencjalnej odpowiedzi.
