Podstawę prawną pozyskiwania drewna z lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa stanowi art. 14a w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy o lasach. Dodatkowo, procedura ocechowania pozyskanego drewna powinna odbyć się zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 24 lutego 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad cechowania drewna, wzorów urządzeń do cechowania i zasad ich stosowania oraz wzoru dokumentu stwierdzającego legalność pozyskania drewna.
Pozyskanie drewna z lasów „prywatnych” dotyczy tych lasów, dla których obowiązuje UPUL lub inwentaryzacja stanu lasu (ISL) oraz została wydana decyzja starosty na podstawie ISL.
Oznacza to, że ocechowanie drewna kończy się wystawieniem przez starostę właścicielowi lasu dokumentu stwierdzającego legalność pozyskania drewna.
Pojawia się zatem wątpliwość co do charakteru świadectwa legalności pozyskania drewna, tj. czy jest ono dokumentem publicznym, a także czy stanowi druk ścisłego zarachowania.
Świadectwo legalności pozyskania drewna jako dokument publiczny
Odpowiedź na tę kwestię jest jednoznaczna – świadectwo legalności nie jest dokumentem publicznym.
Świadczy o tym okoliczność, że nie zostało ono wymienione w katalogu dokumentów publicznych określonym w art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o dokumentach publicznych, a także w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2019 r. w sprawie wykazu dokumentów publicznych.
Oznacza to, że do świadectwa legalności nie stosuje się przepisów ww. ustawy oraz rozporządzeń wydanych na jej podstawie.
Świadectwo legalności pozyskania drewna jako druk ścisłego zarachowania
To, czy świadectwo legalności jest drukiem ścisłego zarachowania zależy od tego, czy konkretny starosta w wydanym przez siebie zarządzeniu objął ten dokument ewidencją druków ścisłego zarachowania. Przepisy prawa powszechnie obowiązującego nie nakazują traktowania ww. świadectwa jako druku ścisłego zarachowania.
Jednakże w ocenie autora, świadectwa legalności powinny być ujęte w takiej ewidencji. Za przedstawionym wnioskiem przemawiają argumenty NIK zawarte w informacji o wynikach kontroli pn. „Nadzór nad gospodarką leśną w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa”, gdzie stwierdzono m. in., że:
- dokumenty stwierdzające legalność pozyskania drewna w większości skontrolowanych jednostek nie były objęte ewidencją druków ścisłego zarachowania,
- brak rzetelności w sporządzaniu świadectw legalności przejawiał się w szczególności poprzez niewskazywanie podstawy pozyskania drewna, nadawanie tych samych numerów więcej niż jednemu dokumentowi, nieujmowanie w nich wszystkich wymaganych informacji.
