Czy rada gminy/miasta posiada kompetencję do wprowadzenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego zakazu stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe?
Zgodnie z art. 15 ust. 2 pkt 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w planie miejscowym określa się obowiązkowo zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu.
Zgodnie z § 4 pkt 3 lit. a rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu planu zagospodarowania przestrzennego, ustalenia dotyczące zasad ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego powinny zawierać nakazy, zakazy, dopuszczenia i ograniczenia w zagospodarowaniu terenów wynikające m.in. z potrzeb ochrony środowiska, o których mowa w szczególności w art. 72 i 73 ustawy – Prawo ochrony środowiska (p.o.ś.).
Ustanowione w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu powinny pozostawać w zgodzie z materią ustawową, a ponadto winny mieć uzasadnienie w przepisach upoważniających do ich ustanowienia. W art. 72 i 73 p.o.ś. ustawodawca określił wymagania w zakresie ochrony środowiska jakie powinny spełniać miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Jednocześnie w art. 96 ust. 1 p.o.ś. ustawodawca przyznał sejmikowi województwa kompetencje wprowadzenia w drodze uchwały ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw, w celu zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu na zdrowie ludzi lub na środowisko. Jak wynika z art. 96 ust. 6 pkt 2 p.o.ś. w uchwale tej określa się m.in. rodzaje instalacji, dla których wprowadza się ograniczenia lub zakazy, o których mowa w poprzednim zdaniu.
Tym samym to nie rada gminy/miasta w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, lecz sejmik województwa, w uchwale podjętej na postawie art. 96 ust. 1 p.o.ś. jest uprawniony do podjęcia uchwały zakazującej stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe.
Z powyższego wynika, że ustanowienie w uchwale przez radę gminy/miasta zakazu stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe stanowi przekroczenie ustawowej kompetencji rady gminy/miasta, co stanowi istotne naruszenie zasad sporządzania planu miejscowego skutkujące nieważnością uchwały w omawianym zakresie.
Warto także wskazać, że kompetencji do wprowadzenia kwestionowanego zapisu planu nie można wywieść także z § 132 ust. 2 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przepis ten ani samodzielnie ani w powiązaniu ze wskazanymi powyżej przepisami (art. 15 ust. 2 pkt 3 u.p.z.p. czy § 4 pkt 3 lit. a rozporządzenia w sprawie wymaganego zakresu projektu planu zagospodarowania przestrzennego), nie stanowi normy kompetencyjnej do wprowadzenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego kwestionowanego przepisu.
Przepis §132 rozporządzenia ale w wersji z 2002 r. co prawda odwoływał się do – przysługującej niegdyś – radzie gminy normy kompetencyjnej wywiedzionej z art. 72 ust. 1 pkt 6 p.o.ś. Jednak na skutek powołania w 2015 r. do życia lex specialis, kompetencje rad gmin zostały przez ustawodawcę ograniczone, poprzez odebranie radom gmin, na rzecz sejmików województwa (art. 376 pkt 2a w zw. z art. 96 p.o.ś.), kompetencji do wprowadzenia w drodze uchwał ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.
Źródło: Wyrok WSA w Poznaniu z 20 lutego 2020 r. (II SA/Po 1135/19), nieprawomocny.
