XII Ogólnopolskie Forum Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie „ Zawsze z Rodziną” odbyło się 5-8 października br. w Sarbinowie. Z Dziennikiem Warto Wiedzieć rozmawia Andrzej Smulczyński, Przewodniczący Stowarzyszenia „CENTRUM", dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Busku Zdroju.

Dziennik Warto Wiedzieć: Jakie cel przyświecał  temu spotkaniu?

Andrzej Smulczyński: Forum było i jest otwartą formą, to miejsce spotkania, dyskusji wypracowania wspólnego frontu działania i wzajemnego wsparcia. Tegoroczne Forum po raz pierwszy było spotkaniem tak wielu naukowców zajmujących się szeroko rozumianą polityką społeczną, z tak liczną reprezentacją praktyków. W Forum uczestniczyło przedstawicieli 116 jednostek pomocy społecznej z całego kraju.  

Tegoroczne Forum PCPR poświęcone było roli samorządów powiatowych, a zwłaszcza Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie w realizacji zadań pomocy społecznej i systemu wspierania dziecka i rodziny, działającego na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Ważnym punktem obrad była też prezentacja dobrych praktyk i wymiana doświadczeń, mających na celu podnoszenie jakości usług świadczonych przez  PCPR-y i MOPR-y. Dodatkowym elementem Forum było zebranie sprawozdawczo - wyborcze Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie „CENTRUM”, o którym powiem na końcu.

Dziennik Warto Wiedzieć: Jakie tematy poruszane były na XII Ogólnopolskim Forum Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie?

Andrzej Smulczyński: Głównymi tematami, które poruszane podczas XII forum były:

• Funkcje i narzędzia realizacji usług społecznych w samorządzie lokalnym - wykład prof. Mirosław Grewiński,  WSP Warszawa.
• Profesjonalizacja pracy socjalnej - dr hab. Hubert Kaszyński, UJ Kraków.
• Problemy i potrzeby społeczne - dr Rybarska- Jarosz, ROPS Szczecin.
• Piecza i praktyki – prawo i praktyka - Ewa Ważny, Sędzia Sądu Rodzinnego SO w Gdańsku
• Rola więzi w prawidłowym funkcjonowaniu dzieci w pieczy zastępczej - Tomasz Polkowski, Fundacja Dziecko i Rodzina.
• Dialog motywujący jako nowatorska metoda pracy z rodziną potrzebującą wsparcia - Mirosław Sobkowiak, dyrektor PCPR Gostyń.
• Panele dyskusyjne Piecza zastępcza i dobre praktyki - Iwona Klimowicz, przeciwdziałanie przemocy a zadania powiatu - Renata Krakowska.

Prezentowane wykłady i panele stanowiły bardzo napięty program XII Forum. Cieszyły się bardzo dużym zainteresowanie wśród uczestników.  

Dziennik Warto Wiedzieć: Jakie są najważniejsze wyzwania w zakresie pomocy rodzinie czego brakuje, co powinno się zmienić?

Andrzej Smulczyński: Prezentowane dobre praktyki przedstawione na Forum przez Koalicję na Rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej pokazały narzędzie badawcze, służące weryfikacji rozwiązań dotyczących deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej w powiatach. Ma ono ułatwić wprowadzenie zmian w systemie pieczy zastępczej w Polsce do roku 2020. Ma pomóc w analizach obecnej sytuacji oraz w planowaniu zmian w obszarze pieczy zastępczej na terenie samorządu powiatowego. Prelegentki, przedstawicielki Koalicji, podkreślały, że największa troskę Koalicji budzi los najmłodszych dzieci, które są powierzane pieczy instytucjonalnej. Mimo podejmowanych działań liczba ta spada powoli. Obecnie w przypadku dzieci do 6. roku życia wynosi 1452 dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. W przypadku tych maluchów podjęcie zdecydowanych kroków wydaje się nie tylko pilne, ale i niezbędne. W dyskusji moderowanej przez prelegentki uczestnicy XII Forum wskazali wiele przeszkód utrudniających deinstytucjonalizację pieczy zastępczej, np.: brak strategii deinstytucjonalizacji na poziomie kraju, zbyt mała liczba rodzin zastępczych i malejąca ich liczba, brak kandydatów na rodziców adopcyjnych, brak pomysłów na wykorzystanie likwidowanych placówek opiekuńczo-wychowawczych i ich pracowników, brak współpracy z gminami w kierunku powrotu dzieci z pieczy do rodzin biologicznych, społecznikostwo rodzin zastępczych zamiast wynagradzania ich za pracę.

Ze szczególnym zainteresowaniem uczestnicy Forum  wysłuchali wykładu  „Piecza zastępcza – prawo i praktyka” sędzi rodzinnej Ewy Ważny z Sądu Okręgowego w Gdańsku. W trakcie wystąpienia omówione zostały między  innymi  takie zagadnienia jak: prawo dziecka do wychowania w rodzinie  w prawie międzynarodowym i krajowym; formy ingerencji sądu we władzę rodzicielską; przesłanki i rzeczywiste przyczyny umieszczenia małoletnich w  pieczy zastępczej; kwalifikacja  kandydatów na rodzinę zastępczą, problemy praktyczne i kierunki orzecznictwa Sądu Najwyższego  w tym zakresie; rodzinna i instytucjonalna  piecza zastępcza - rodzaje i problemy orzecznicze; procedury i dobre praktyki w zakresie umieszczenia dzieci w pieczy zastępczej, obowiązek współpracy wszystkich instytucji; procedury sądowe mające wpływ na długość postępowania  w sądzie; postępowanie wykonawcze i ocena sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej; problem kontaktów małoletnich dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej z rodziną biologiczną i innymi osobami. W czasie swego wykładu sędzia Ważny odpowiedziała też na wiele pytań zadawanych jej przez uczestników Forum.

Dziennik Warto Wiedzieć: Jakie są Pana refleksje po spotkaniu ?

Andrzej Smulczyński: Organizowane Fora przez Stowarzyszenie przyciągają szeroką rzeszę osób zainteresowanych pracą na rzecz rodziny, która zawsze jest mottem przewodnim Stowarzyszenia i organizowanych szkoleń i spotkań. Ciągle do Stowarzyszenia wpływają nowe deklaracje osób zainteresowanych przystąpieniem do niego - tak było też po XII Forum w Sarbinowie. Stowarzyszenie Centrum wychodząc naprzeciw stawianym wyzwaniom polityki społecznej w kraju nadal będzie  chciało kreować ją i wyznaczać nowe trendy jej działania. 

W XII Forum  wzięło udział blisko 150 uczestników: przedstawicieli PCPR i MOPR, Regionalnych Ośrodków Pomocy Społecznej, sądów rodzinnych i organizacji pozarządowych, działających w obszarze wsparcia rodziny oraz starostów i członków zarządów powiatowych, obradowało przez cztery dni pod hasłem „Zawsze z rodziną”. Patronat honorowy nad forum objęli: Związek Powiatów Polskich, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego i Starosta Koszaliński. Listy do uczestników Forum, podkreślające nieocenioną rolę i wpływ PCPR-ów i MOPR-ów na politykę społeczną w kraju skierowali: Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz i Dyrektor Departamentu Pomocy i Integracji Społecznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Krystyna Wyrwicka.

Dziennik Warto Wiedzieć: Jak wyglądały wybory na nową kadencje Stowarzyszenia OSPiMOPR „CENTRUM”?

Andrzej Smulczyński: Pragnę dodać, że w trakcie Forum odbyło się zebranie sprawozdawczo – wyborcze Stowarzyszenia „Centrum”, po raz kolejny zostałem przewodniczącym Zarządu OSPiMOPR „CENTRUM”.

Z mojej  inicjatywy 9 lat temu powstało  stowarzyszenie PCPR-ów „Centrum”. Osobiście pełnię funkcję dyrektora PCPR w Busku-Zdroju. Jestem członkiem Rady Pomocy Społecznej przy Ministrze Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, już trzecią kadencję reprezentując nasze środowisko.

W skład zarządu nowej kadencji weszli też: Waldemar Fedorowicz, Barbara Gębala, Anna Gołębska, Małgorzata Janik-Trella, Krystyna Marcińczak, Iwona Romanowska, Mirosław Sobkowiak, Arleta Szmigielska, Rafał Walter, Krystyna Wilisowska, Adam Witas i Mirosława Zielony. Członkami Komisji Rewizyjnej zostali: Anna Kulczyńska, Danuta Sołtyk i Lidia Zeller.

Dziennik Warto Wiedzieć: Czy wiadomo gdzie odbędzie się kolejne Forum?

Andrzej Smulczyński: Jako Przewodniczący Stowarzyszenia zaproponowałem, aby w X rocznicę powstania Stowarzyszenia „Centrum” w 2018r. Forum odbyło się w Busku-Zdroju, w miejscu gdzie zostało ono powołane w 2008r.

Dziennik Warto Wiedzieć: Serdecznie dziękuję za rozmowę.