PIE na podstawie danych GUS z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) porównał faktyczny czas pracy wśród osób pracujących w poszczególnych branżach. Dane opierają się na deklaracji osób zatrudnionych na temat ich faktycznie przepracowanego czasu pracy w głównym miejscu pracy w danym tygodniu. Dotyczą zarówno pracowników najemnych, jak i osób samozatrudnionych. Statystyki prezentowane są dla 2019 r., które nie zostały zaburzone przez późniejsze pandemiczne obostrzenia. Wyniki podważają przekonanie, że długi czas pracy jest najbardziej powszechny wśród pracowników umysłowych. Z danych wynika, że czołowe pozycje pod względem długości czasu pracy to osoby pracujące w budownictwie, transporcie i rolnictwie.
Jak wynika z badania średni faktyczny tygodniowy czas pracy w budownictwie i transporcie wynosi najwięcej i jest to ponad 40 h tygodniowo. Jak można odczytać z wykresu również w rolnictwie jest on stosunkowo wysoki – wynosi 39,6 h. W obliczeniach uwzględnione są zarówno osoby, które pracowały w nadgodzinach, jak i te, które pracowały krócej lub wcale (np. ze względu na urlopy lub zwolnienia). Są to zarówno osoby pracujące na pełny, jak i niepełny etat. W branżach, w których średni przepracowany czas jest najkrótszy, po części jest to związane z większą powszechnością pracy na niepełny etat.
Bardzo długi czas pracy jest niekorzystnym zjawiskiem. Literatura wskazuje na wiele zagrożeń, które można podzielić na trzy grupy:
- zagrożenia dla pracowników – niedobór snu, przewlekłe zmęczenie, pogorszone funkcjonowanie, choroby fizyczne i psychiczne;
- zagrożenia dla rodzin – odraczanie zawierania małżeństw i decyzji o posiadaniu dzieci, pogorszenie relacji społecznych;
- zagrożenia dla pracodawców – zmniejszona produktywność i wzrost błędów popełnianych przez pracowników.
Błędy popełniane przez zmęczonych pracowników mają też szerszy wpływ na społeczeństwo – mogą prowadzić do zwiększonej liczby wypadków drogowych albo katastrof przemysłowych.
PIE zaznacza, że wykorzenienie kultury długich godzin pracy w budownictwie i transporcie może być trudne. Długi czas pracy w tych branżach może być związany z ich zakorzenioną specyfiką, w której wielu pracowników spędza niemal całe dnie w pracy. Jednocześnie często jest to praca ciężka fizycznie (w przypadku budownictwa i rolnictwa) lub wymagająca dużej koncentracji (w przypadku transportu). Ze względu na szkodliwe efekty długiego czasu pracy, działania w kierunku zmiany kultury organizacyjnej w tych branżach z pewnością byłyby pożądane.
Więcej informacji tutaj.
Źródło: PIE