Do konsultacji publicznych trafiła nowelizacja rozporządzenia w sprawie organizacji kuratoriów oświaty oraz zasad tworzenia ich delegatur.
Wydawać by się mogło, że projekt dotyczy kwestii technicznych, jednak nic bardziej mylnego. Zawiera on bowiem szereg zmian, które ponownie uderzą w samodzielność jednostek samorządu terytorialnego.
Projektodawcy przewidzieli w projekcie zniesienie ograniczeń, które ich zdaniem pozwolą organom nadzoru na dostosowanie organizacji nadzoru pedagogicznego do potrzeb środowiska oświatowego.
W kontekście powyższego zmodyfikowano §2 ust. 1 oraz zrezygnowano z przepisu §6 ust. 2 obowiązującego rozporządzenia. Wskazane przepisy stanowią wymóg określonej organizacji kuratoriów oświaty tj. tworzenia wydziałów i stanowisk pracy odpowiednio do rodzaju realizowanych zadań. W świetle tych przepisów osoby zatrudnione na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych obowiązane są realizować wyłącznie zadania i czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego. Zmiana w tym zakresie ma umożliwić powierzenie wizytatorom realizującym zadania nadzoru pedagogicznego w formie ewaluacji, kontroli i wspomagania, również innych zadań, tj. np. przygotowanie oceny pracy dyrektora szkoły – zadania którego realizacja możliwa będzie dzięki wiedzy posiadanej z tytułu sprawowanego nadzoru pedagogicznego.
Zrezygnowano także w projekcie z §2 ust. 2a pkt 1 obowiązującego rozporządzenia, stanowiącego, że pracownicy przeprowadzający w szkołach i placówkach ewaluacje i kontrole wybierani są w sposób losowy. Zmiana w tym zakresie ma pozwolić na uniknięcie sytuacji, w których czynności nadzoru pedagogicznego prowadzi wizytator kuratorium nieznający specyfiki pracy danego typu szkoły lub rodzaju placówki.
Wszystkie wprowadzane zmiany uderzają w organy prowadzące, rozszerzając w znaczny sposób kompetencje organu nadzoru. W momencie kiedy rozporządzenie wejdzie w życie organ nadzoru będzie mógł kontrolować każdą sferę działalności szkoły/placówki. Co więcej rezygnacja z losowego wyboru wizytatora może doprowadzić bo braku obiektywności przy wyborze wizytatora a w konsekwencji do stronniczych opinii. Skoro przyjmujemy, że w kuratoriach zatrudnia się specjalistów z zakresu oświaty, to jak można w uzasadnieniu projektu powoływać argument, że są wizytatorzy, którzy mogą nie znać specyfiki pracy danego typu szkoły lub rodzaju placówki.
Należy także podkreślić, że projektodawcy w uzasadnieniu nagięli rzeczywistość stwierdzeniem, że „szkoły i placówki oświatowe, w obliczu stale zmieniających się przepisów prawa oraz rosnących wymagań lokalnej społeczności – uczniów i ich rodziców, oczekują przede wszystkim fachowej pomocy ze strony organów nadzoru pedagogicznego”.
Już niejednokrotnie zwracaliśmy na to uwagę, ale najwyraźniej ponownie wymaga podkreślenia, że umacniając kompetencje nadzorcze organu prowadzącego nie można mówić o współpracy organu prowadzącego i organu nadzoru ani o wsparciu. Ponadto Związek Powiatów Polskich wielokrotnie powtarzał, co nadal podtrzymuje, że nie akceptuje wzmocnienia roli kuratora oświaty kosztem organów prowadzących i przyjmuje to jako wyraz nieufności resortu edukacji wobec jednostek samorządu terytorialnego.
Katarzyna Liszka-Michałka
