Wstępne wyniki ogólnopolskiego badania przeprowadzonego przez Narodowy Instytut Samorządu Terytorialnego (NIST) rzucają nowe światło na poziom zadowolenia, priorytety i wyzwania urzędników jednostek samorządu terytorialnego. Najważniejszym atutem pracy w urzędzie jest stabilność, a średnie zadowolenie z pracy osiąga wysoki poziom 6,7 w 11-stopniowej skali.

Wstępne wyniki badania sondażowego (realizowanego między 8 września a 7 listopada br.) zostały zaprezentowane podczas posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Badanie objęło wszystkie szczeble samorządu: gminny, powiatowy i wojewódzki, a ankietę wypełniło prawie 12 000 pracowników.

Zadowolenie na wysokim poziomie

W skali zadowolenia z pracy od 0 do 10, urzędnicy administracji samorządowej w gminach i miastach na prawach powiatu ocenili swoje zadowolenie na średnio 6,7. Jak wskazują autorzy badania, jest to wynik raczej wysoki. Co istotne, po przeliczeniu na porównywalną skalę, satysfakcja pracowników samorządowych okazała się tożsama z zadowoleniem pracowników służby cywilnej (badanie z 2024 r.).

Czynnikami wpływającymi na zadowolenie urzędników nie jest, wbrew pozorom, wielkość gminy – satysfakcja z pracy jest na podobnym poziomie zarówno w małych, jak i dużych jednostkach. Natomiast wyraźną różnicę widać w zajmowanym stanowisku: osoby na stanowiskach kierowniczych są zdecydowanie bardziej zadowolone ze swojej pracy niż pracownicy urzędniczy.

Ciekawy trend zaobserwowano również w kontekście stażu pracy: najwyższe zadowolenie wykazują osoby zatrudnione najkrócej (poniżej roku) oraz te z najdłuższym stażem (powyżej 20 lat).

Stabilność i równowaga kluczem do atrakcyjności pracy

W pytaniu o to, za co najbardziej cenią pracę w administracji samorządowej, pracownicy mogli wskazać maksymalnie 5 z 18 możliwych czynników. Niekwestionowanym liderem okazała się stabilność zatrudnienia, którą wybrało ponad 70% wszystkich respondentów.

Kolejne wysoko cenione czynniki to równowaga między życiem zawodowym a prywatnym oraz poczucie służby interesowi publicznemu.

Warto zauważyć, że wynagrodzenie, możliwość awansu czy pozapłacowe formy wynagrodzenia znalazły się na znacznie niższych pozycjach – wskazało je mniej niż 10% ankietowanych.

Różnice pokoleniowe i płciowe

Analiza czynników cenionych w pracy w kontekście wieku i płci również przyniosła interesujące wnioski. Poczucie służby interesowi publicznemu jest zdecydowanie bardziej cenione przez pracowników powyżej 50. roku życia. W młodszych grupach wiekowych czynnik ten nie jest w czołówce. Kobiety nieco bardziej cenią stabilność zatrudnienia. Mężczyźni natomiast istotnie częściej wskazują na poczucie służby interesowi publicznemu oraz na autonomię i niezależność w pracy.

Porównanie z pracownikami służby cywilnej ujawniło różnice w priorytetach: podczas gdy stabilność i równowaga są wspólne dla obu grup, pracownicy służby cywilnej kładą większy nacisk na możliwość pracy zdalnej i ruchomy czas pracy. Urzędnicy samorządowi bardziej cenią natomiast autonomię i niezależność w pracy.

Problemy i perspektywy kariery

Badanie objęło także kadrę zarządzającą (skarbnicy, sekretarze, kierownicy, dyrektorzy – stanowiący ok. 25% próby) pytaniem o największe trudności w bieżącym zarządzaniu. Odpowiedzi były jednoznaczne: największą kulą u nogi są zewnętrzne warunki, czyli przede wszystkim finanse i prawo (np. brak adekwatnego finansowania zadań zleconych, niestabilność przepisów).

Jedynym wyjątkiem był szczebel wojewódzki, gdzie najczęściej wskazywanym problemem są zmiany demograficzne, co jak wskazują autorzy badania, jest zrozumiałe w kontekście ich odpowiedzialności za planowanie rozwoju regionu.

W kwestii postrzegania urzędu jako ścieżki kariery zawodowej dla ponad 50% kierowników praca w urzędzie jest postrzegana jako docelowe miejsce pracy, natomiast wśród urzędników jest to niecałe 40%. Co czwarty pracownik (zarówno kierownik, jak i urzędnik) uważa, że urząd to dobre miejsce na obecnym etapie kariery, ale nie ostateczny cel, co sugeruje zamiar zmiany pracy w przyszłości.

Narodowy Instytut Samorządu Terytorialnego zapowiedział publikację w 2026 roku szczegółowych opracowań i analiz na podstawie zebranego, obszernego materiału.