W tym roku mija 35 lat od pierwszych wyborów samorządowych i odnowienia samorządy terytorialnego w Polsce. W tych wydarzeniach niezwykle istotną rolę odegrał Patron Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej – Profesor Jerzy Regulski. Jak co roku Fundacja zaprasza na uroczystość wręczenia nagród jego imienia połączoną z ogólnopolską konferencją. Wydarzenia odbędzie się 13 czerwca 2025 roku na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego.

Czas na podsumowanie

Rocznica pierwszych wolnych wyborów po 1989 roku to dobry moment na dokonanie podsumowań i ocenę funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce. Jest to tym bardziej istotne, że aktualna sytuacja społeczna, polityczna czy ekonomiczna może budzić uzasadnione obawy. Współczesny samorząd powinien odpowiadać rzeczywistości, w której funkcjonuje. Dlatego konferencja zatytułowana została „Współczesny samorząd na niepewne czasy”. 

Organizatorzy wierzą, że jedną z metod radzenia sobie ze współczesnymi wyzwaniami jest budowanie samorządu bardziej demokratycznego, angażującego lokalną społeczność i włączającego mieszkańców do procesów decyzyjnych. Po udanych dwóch reformach samorządowych przyszedł czas na trzeci etap, który uczyni z samorządów prawdziwie demokratyczne wspólnoty.

Dyskusja o nowych przepisach

Samorządy stoją dziś przed szeregiem decyzji, które zaważą na ich przyszłości – zarówno w kontekście finansowym, jak i przestrzennym. Czerwcowa konferencja FRDL w Łodzi będzie przestrzenią do rozmowy o realnych problemach i możliwych kierunkach działania.

Jednym z ważniejszych tematów będą zmiany w systemie dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Wprowadzone rozwiązania mają zwiększyć przewidywalność i udział dochodów własnych w budżetach JST. Jednak – jak pokazały debaty podczas marcowego Kongresu Skarbników w Warszawie – wiele kwestii budzi wciąż uzasadnione obawy. Samorządowcy coraz głośniej mówią też o konieczności realnego pokrywania kosztów zadań zlecanych przez administrację centralną.

Drugim wątkiem będzie reforma planowania przestrzennego. Nowe przepisy, zwłaszcza obowiązek opracowania planów ogólnych, stawiają przed gminami ogromne wyzwania organizacyjne i merytoryczne. Od sprawności wdrożenia tych regulacji zależy, jak lokalne społeczności będą się rozwijać przez najbliższe lata – czy nowe inwestycje będą uporządkowane, a interes publiczny właściwie chroniony.

Związek Powiatów Polskich objął to wydarzenie patronatem honorowym, a Dziennik Warto Wiedzieć patronatem medialnym.