Podczas tegorocznej jubileuszowej edycji Europejskiego Kongresu Samorządów do Mikołajek przyjechało ponad 2800 gości i dziennikarzy - to kolejny rekord frekwencji w historii tej największej międzynarodowej konferencji samorządowej w Polsce. Kongres miał także rekordową liczbę ponad 160 partnerów - firm, instytucji, stowarzyszeń i mediów. EKS został zorganizowany przez Fundację Instytut Studiów Wschodnich, a jego głównym partnerem było Województwo Warmińsko-Mazurskie. Patronat nad tą inicjatywą sprawował Związek Powiatów Polskich.

Rekordowa frekwencja i liczba partnerów w każdym sektorze umożliwiła osiągnięcie wyższego niż w ubiegłych latach poziomu wymiany doświadczeń i kontaktów wśród liderów samorządowych, przedstawicieli administracji centralnej oraz dużego i lokalnego biznesu. EKS dowiódł, że samorządy są nie tylko fundamentem, ale także kluczowym motorem rozwoju w dobie globalnych wyzwań.

X edycja EKS przyciągnęła większą liczbę przedstawicieli administracji centralnej, samorządu i liderów biznesu niż kiedykolwiek wcześniej. W tym roku obecni byli m.in. Władysław Kosiniak-Kamysz, wicepremier i Minister Obrony Narodowej; Krzysztof Gawkowski, wicepremier i Minister Cyfryzacji; Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Marcin Kulasek, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Obecni byli również inni przedstawiciele rządu w randze sekretarzy i podsekretarzy stanu. W kongresie uczestniczyło wielu polityków i parlamentarzystów w tym m.in.: Krzysztof Bosak, Wicemarszałek Sejmu RP; Krzysztof Kwiatkowski, senator RP; Mateusz Morawiecki, poseł i wiceprzewodniczący PiS.
Do interesujących wydarzeń można zaliczyć spotkania z: Magdaleną Biejat, Wicemarszałkinią Senatu oraz Karolem Nawrockim kandydatami na urząd Prezydenta RP.

EKS to największa międzynarodowa konferencja samorządowa w Polsce. Jak podają organizatorzy w tym roku obecnych było ponad 450 gości z 40 krajów, głównie z Europy, ale także z Azji i USA.

W Kongresie uczestniczyło ponad 1000 samorządowców co stanowi wzrost o ponad 43% w stosunku do poprzedniego roku. Wśród nich było m.in.: 71 prezydentów, 186 burmistrzów, 113 starostów oraz 176 Wójtów.

W Kongresie wzięło udział wielu przedstawicieli władz samorządowych i regionalnych, w tym m.in.: Marcin Kuchciński, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego; Paweł Gancarz, marszałek województwa dolnośląskiego; Adam Struzik, marszałek województwa mazowieckiego; Olgierd Geblewicz, marszałek województwa zachodniopomorskiego; Łukasz Prokorym, marszałek województwa podlaskiego; Robert Szewczyk, Prezydent Olsztyna; Piotr Krzystek, Prezydent Szczecina; Tadeusz Truskolaski, Prezydent Białegostoku; Konrad Fijołek, Prezydent Rzeszowa; Agata Wojda, Prezydent Kielc; Arkadiusz Wiśniewski, Prezydent Opola; Andrzej Płonka, Prezes Związku Powiatów Polskich; Adam Ciszkowski, Prezes Związku Samorządów Polskich; Grzegorz Cichy, Prezes Unii Miasteczek Polskich; Stanisław Jastrzębski, Prezes Związku Gmin Wiejskich RP i Ireneusz Niewiarowski, Prezes Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów.

Jak informują organizatorzy na współtworzenie tego wydarzenia zdecydowało się w tym roku o 35% więcej partnerów biznesowych. Wśród 66 firm znalazły się małe i średnie przedsiębiorstwa, będące filarem polskiej gospodarki, ale i czołowi inwestorzy, innowatorzy, biznesy o zasięgu globalnym, mające szczególny wpływ na lokalne środowiska.

Kongres był nie tylko miejscem debat, ale również przestrzenią dla wystawców ponad 50 stoisk promocyjnych oraz dla wydarzeń specjalnych, wśród których warto podkreślić spotkanie Smart City organizowane przez Związek Cyfrowa Polska, gromadzące kluczowych ekspertów ds. cyfryzacji i nowych technologii z przedstawicielami samorządów i biznesu. Spotkanie samorządowców organizowane przez OK Polska było natomiast platformą do rozmów na temat przyszłości niezależnego finansowania jednostek samorządu terytorialnego.

W trakcie EKS doszło do podpisania:

• „Standardy Współpracy na rzecz Cyfryzacji Polski” – Unia Miasteczek Polskich i PLAY łączą siły, aby zwiększyć dostępność i jakość usług telekomunikacyjnych oraz przeciwdziałać wykluczeniu cyfrowemu.
• „Współpraca, która ogrzewa miasto!” – Qemetica i Zakład Energetyki Cieplnej w Inowrocławiu podpisały umowę, dzięki której odzysk ciepła z produkcji przemysłowej obniży koszty energii dla mieszkańców i zmniejszy emisję CO₂.
• Zrównoważone Miasto Przyszłości – SGH Warsaw School of Economics, Kampania 17 Celów i Fundacja Instytut Studiów Wschodnich opracują kompleksowy raport, który pomoże samorządom skutecznie wdrażać strategie zrównoważonego rozwoju.

Warto podkreślić, że wydarzenie stanowiło platformę między samorządem, instytucjami centralnymi, biznesem, naukowcami i NGO-sami a uczestnicy aktywnie wymieniali doświadczenia i nawiązywali współpracę, która powinna zaowocować nowymi projektami na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym.

Istotnym elementem tegorocznego spotkania był duży udział przedstawicieli świata nauki. W Kongresie uczestniczyli m.in.: prof. Piotr Wachowiak, Rektor Szkoły Głównej Handlowej; prof. Alojzy Nowak, Rektor Uniwersytetu Warszawskiego; prof. Andrzej Szarata, Rektor Politechniki Krakowskiej; gen. bryg. prof. Przemysław Wachulak, Rektor-Komendant Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie; ks. prof. dr hab. Mirosław Kalinowski, Rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; prof. Bernard Ziębicki, Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Ważnym wydarzeniem było również podpisanie porozumienia dotyczącego opracowania raportu „Bezpieczeństwo łańcucha dostaw w polskim przemyśle obronnym”. Sygnatariuszami porozumienia byli Władysław Kosiniak-Kamysz, wicepremier i Minister Obrony Narodowej; Zygmunt Berdychowski, Przewodniczący Rady Programowej Europejskiego Kongresu Samorządów oraz rektorzy Politechniki Krakowskiej, Szkoły Głównej Handlowej i Wojskowej Akademii Technicznej. Inicjatywa ta ma na celu analizę kluczowych wyzwań i rozwiązań, które wzmocnią stabilność oraz odporność łańcucha dostaw w sektorze obronnym – kluczowym dla strategicznych interesów Polski.

Program tegorocznej edycji obejmował ponad 250 wydarzeń, w tym paneli dyskusyjnych, warsztatów, wykładów, prezentacji i spotkań autorskich. Wydarzenie przebiegło w sześciu kluczowych ścieżkach tematycznych: Polityka i Bezpieczeństwo, Inwestycje i Innowacje, Kultura i Turystyka, Zrównoważony Rozwój, Finanse i Gospodarka, Zdrowie i Społeczeństwo. Dyskusje koncentrowały się na wyzwaniach stojących przed samorządami w kontekście rosnącej urbanizacji, transformacji energetycznej i cyfryzacji usług publicznych. Szczególną uwagę zwrócono na potrzebę budowania odporności samorządów na kryzysy gospodarcze i społeczne oraz wzmacnianie partnerstwa publiczno-prywatnego.

W trakcie Kongresu odbyło się także ponad 20 spotkań autorskich, w których swoje ostatnie publikacje prezentowali m.in. Jerzy Bralczyk, Andrzej Zybertowicz, Jacek Raciborski, Przemysław Sadura, Justyna Wasil i Zbigniew Parafianowicz.

Nagrody X Europejskiego Kongresu Samorządów

Kulminacyjną częścią Kongresu było wręczenie nagród dla wybitnych osobowości świata samorządów. Nagrodę "Samorządowca Roku 2024" otrzymał Adam Struzik, marszałek województwa mazowieckiego, nagrodę "Europejskiego Samorządowca" roku odebrała Linda Helén Haukland, Wiceburmistrz Okręgu Nordland w Norwegii i Wiceprzewodnicząca Zgromadzenia Regionów Europy, a "Nagrodę Specjalną EKS" otrzymał Zbigniew Tur, wójt gminy Kłodzko w uznaniu za wielkie zaangażowanie i ogromny wysiłek włożony w pomoc ofiarom powodzi jaka w ubiegłym roku nawiedziła Dolny Śląsk.

Wsparcie dla Ukrainy

Podczas Gali drugiego dnia X Europejskiego Kongresu Samorządów Instytut Studiów Wschodnich przekazał certyfikat o wartości 50 tys. zł Jurijowi Bowie, merowi wyzwolonego ukraińskiego miasta Trościaniec na wsparcie dla bibliotek. - Cieszę się, że możemy wspierać Ukrainę. Oprócz wsparcia militarnego Ukraina potrzebuje też wsparcia w edukacji i kulturze dla młodych ludzi – powiedział Zygmunt Berdychowski, Przewodniczący Rady Programowej Europejskiego Kongresu Samorządów. To kolejna inicjatywa, w której Instytut Studiów Wschodnich, organizator Europejskiego Kongresu Samorządów i Forum Ekonomicznego, istotnie wspiera Ukrainę.

Największa liczba partnerów medialnych

Europejski Kongres Samorządów odbił się szerokim echem w mediach. Jego obrady relacjonowali przedstawiciele ponad 70 redakcji z Polski i zagranicy, w tym wszystkich najważniejszych w naszym kraju jak m.in. TVP, TVP INFO, Polsat News, TVN24, Telewizja Republika, Rzeczpospolita, Polska Agencja Prasowa, Dziennik Gazeta Prawna, Polskie Radio, Newsweek, Wprost, Do Rzeczy, Sieci, Polska Press, Dziennik Warto Wiedzieć.

W tym roku partnerami kongresu było 58 tytułów prasowych, redakcji telewizyjnych, radiowych i internetowych. EKS był także jednym z najczęściej komentowanych tematów na Twitterze i LinkedIn.