Udział powiatów we wpływach z akcyzy od paliw i zwiększenie udziału w podatkach od osób fizycznych i osób prawnych lub z innych źródeł, kontynuacja i odczuwalne zwiększenie środków finansowych na tzw. Schetynówki, zwiększenie wysokości środków unijnych na drogi powiatowe w kolejnej edycji programowania, wprowadzenie prawnego obowiązku odszkodowań za niszczenie dróg na skutek ruchu ciężkich pojazdów w związku z np. budową autostrad i dróg ekspresowych, obsługą żwirowni, wywozem drewna z kompleksów leśnych, itp. - to tylko niektóre wnioski zarządców dróg powiatowych wypracowane podczas XII Ogólnopolskiego Kongresu Zarządców Dróg Powiatowych, który miał miejsce w dniach 1 - 3 czerwca br. w Wysowej.
Organizatorami spotkania były Krajowa Rada Zarządców Dróg Powiatowych, Konwent Dyrektorów Zarządów Dróg Powiatowych Województwa Małopolskiego, redakcja miesięcznika „Polskie Drogi".
Poniżej zamieszczamy pełną treść uchwały XII Ogólnopolskiego Kongresu Zarządców Dróg Powiatowych w Wysowej, podjętej dnia 3 czerwca 2011 r.
XII Ogólnopolski Kongres Zarządców Dróg Powiatowych obradujący w dniach 1 – 3 czerwca 2011 r. w Wysowej stwierdza, że realizacja programów wspierających finansowanie dróg powiatowych w ostatnich 4-ch latach ze środków krajowych i Unii Europejskiej pozwoliła wykonać wiele istotnych zadań na sieci tych dróg, jednak w skali ogólnej nie pozwoliła zatrzymać tempa niszczenia i degradacji dróg powiatowych; realizacja inwestycji – także w ramach tych programów zasadniczo ograniczyła możliwości finansowania przez Powiaty remontów i zabiegów bieżących, od których zależy trwałość dróg i warunki przejezdności.
Kongres z niepokojem odbiera przewidywany do 2013 r. brak znaczących źródeł finansowania dróg powiatowych lub dofinansowania określonych inwestycji, zwłaszcza w warunkach narzucenia Powiatom drastycznych ograniczeń wydatków budżetowych. Stwierdza się, że sytuacja ta doprowadzi zarówno do dalszego pogorszenia się stanu technicznego dróg, jak również do negatywnych reakcji mieszkańców powiatów i użytkowników dróg, oczekujących od władz samorządowych skutecznego rozwiązywania problemów związanych z dostarczaniem usług publicznych.
W związku z powyższym XII Ogólnopolski Kongres Zarządców Dróg Powiatowych wnioskuje pod adresem władz państwowych i instytucji rządowych:
- Konieczne jest pilne poszukiwanie rozwiązań w zakresie trwałych, stabilnych i przewidywalnych zasad finansowania dróg powiatowych, w tym zwiększających dochody budżetów Powiatów, np. udział we wpływach z akcyzy od paliw, zwiększenie udziału w podatkach od osób fizycznych i osób prawnych lub z innych źródeł – jest to ponowienie wniosku formułowanego przez Kongresy także w poprzednich latach.
- Uczestnicy Kongresu pozytywnie oceniają utworzenie i realizację Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych na lata 2009 – 2011, dlatego wnioskuje się o jego kontynuację i odczuwalne zwiększenie środków finansowych na ten cel – zapowiadane jest zmniejszenie tych środków.
- W ramach przygotowania do kolejnej edycji programów pomocowych z udziałem środków Unii Europejskiej, należy uwzględnić wnioski z realizacji programów obecnej edycji pod kątem uproszczenia procedur i ujednolicenia wymagań oraz warunków narzucanych przez krajowe instytucje zarządzające programami; uwzględnić zwiększenie środków na drogi powiatowe.
- Złagodzenie trudności finansowych samorządów powiatowych wymaga zweryfikowania zasad tworzenia i realizacji ich budżetów, w tym możliwości zaciągania kredytów zarówno na inwestycje, jak też na remonty dróg.
- Wprowadzenie czytelnych regulacji prawnych w zakresie przejazdu po drogach publicznych, na których organ zarządzający ruchem wprowadził ograniczenia, pojazdów przekraczających określone parametry, lecz nie będących pojazdami nienormatywnymi w myśl ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.
- Istnieje pilna potrzeba wprowadzenia prawnego obowiązku odszkodowań za niszczenie dróg na skutek ruchu ciężkich pojazdów w związku z inwestycjami lub działalnością gospodarczą i przemysłową w sąsiedztwie dróg powiatowych jak np. budowa autostrad i dróg ekspresowych, obsługa żwirowni, wywóz drewna z kompleksów leśnych, itp.
- Postuluje się objęcie ruchu na drogach powiatowych wzmożoną kontrolą przez Inspekcję Transportu Drogowego.
- Kongres zwraca uwagę, że w warunkach ograniczonych możliwości finansowania dróg szczególnego znaczenia nabierze dysponowanie przez zarządcę drogi sprawnymi i odpowiednio wykwalifikowanymi i wyposażonymi strukturami zarządzającymi drogami, zdolnymi do realizacji we własnym zakresie prac remontowych, interwencyjnych napraw oraz do szybkiego reagowania w sytuacjach wystąpienia na drogach nadzwyczajnych zdarzeń.
- W związku z nowelizacją art. 138 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego nadano organom odwoławczym - w tym Samorządowym Kolegiom Odwoławczym – nie tylko uprawnienia kasacyjne. Dlatego konieczna jest odpowiednia zmiana art. 28 ustawy nadająca organowi I instancji uprawnienia strony; w sytuacji, kiedy organy II instancji orzekając pod względem merytorycznym, bez udziału branżowych specjalistów mogą bez złej woli wydać błędne decyzje, bez możliwości odwoławczej.
- Uczestnicy Kongresu ponownie sygnalizują, że spełnienie wymogów wprowadzonych przepisami z zakresu ochrony środowiska zasadniczo podnosi koszt inwestycji drogowych oraz wydłuża i komplikuje proces inwestycyjny; niezbędne jest poszukiwanie – przy udziale organów Państwa – rozwiązań zapewniających skrócenie procedur oraz dających zarządcom dróg możliwość finansowania dodatkowego zakresu prac, wynikających z tych żądań.
- Zobowiązuje się Krajową Radę Zarządów Dróg Powiatowych do podjęcia działań na rzecz wprowadzenia na szerszą skalę ubezpieczenia OC dla kadry w zarządach dróg wydającej decyzje administracyjne, a także rozważenia utworzenia przy Krajowej Radzie zespołu mediatorów zajmujących się rozwiązywaniem konfliktów pojawiających się w związku z funkcjonowaniem zarządów dróg.
- Kongres wyraża potrzebę uczestnictwa w pracach Krajowej Rady Zarządów Dróg Powiatowych – z głosem doradczym – przewodniczących Wojewódzkich Konwentów Dyrektorów ZDP.
- Ochrona dróg i drogowych obiektów inżynierskich wymaga właściwego uregulowania stosunków wodnych na terenach przyległych do pasa drogowego, a także konsekwentnego egzekwowania ustawowych obowiązków w tym zakresie, w tym także zabezpieczenia linii brzegowych oraz utrzymania koryt cieków wodnych.
- Nadal oczekuje się rozwiązań zapewniających uproszczenie procedur zapewniających rozgraniczenie pasów drogowych przejętych przez Powiaty z mocy art. 73 ustawy „przepisy wprowadzające ..." (Dz. U. Nr 133, poz. 872 ze zm.)
- Oczekuje się jednoznacznych regulacji w zakresie nałożenia na właścicieli i zarządców nieruchomości przy drogach publicznych obowiązku utrzymania chodników, jak również zweryfikowania obowiązków formalnych nałożonych na zarządy dróg w związku z usuwaniem odpadów i zanieczyszczeń pozostawionych przez nieznanych sprawców.
Uchwała podjęta dnia 3 czerwca 2011 r. z uwzględnieniem wniosków Komisji wnioskowej w składzie: Magdalena Dąbrówka, Bożena Zbieć, Anna Nizioł, Jerzy Wrona, Andrzej Kalinowski
Przewodniczący Krajowej Rady
Zarządów Dróg Powiatowych
Adam Czerwiński
