Obowiązek rozbiórki samowoli budowlanej nie obejmuje z mocy prawa obowiązku uprzątnięcia terenu – takie stanowisko przedstawił WSA w Białymstoku w swoim wyroku z dnia 3 września 2015 roku (sygn. akt: II SA/Bk 432/15).
Stan faktyczny
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego nakazującą wykonanie rozbiórki domku letniskowego oraz uporządkowanie terenu po rozbiórce. Przyczyną wydania decyzji był fakt, iż przedmiotowy obiekt budowlany powstał samowolnie po rządami ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. Jak zauważono, organ I instancji umożliwił najpierw właścicielom działki zalegalizowanie ujawnionej samowoli budowlanej, jednakże mimo zakreślonego terminu, dokumenty takie nie zostały złożone. WINB wskazał, że orzeczony nakaz rozbiórki jest wykonalny, bowiem „rozbiórka” tymczasowego obiektu budowlanego oznacza nie tylko rozebranie, ale również usunięcie, wywiezienie obiektu z terenu, na którym został posadowiony.
Ww. decyzję zaskarżono do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. W uzasadnieniu skargi wskazano, że w decyzji organu I instancji nałożono na skarżących obowiązek rozbiórki obiektu a ponadto uporządkowania terenu po rozbiórce, podczas gdy organ jest uprawniony wyłącznie do nakazania rozbiórki obiektu budowalnego
Rozstrzygnięcie WSA
W zakresie nakazania uporządkowania terenu po rozbiórce decyzja wydana została błędnie. Wskazany przepis mówi jedynie i nakazaniu rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części. Organy uprawnione są do orzekania na mocy art. 48 ust. 1 Prawa budowlanego tylko w zakresie tam przewidzianym, tj. odnośnie rozbiórki obiektu. W niniejszej sprawie nie znajduje zastosowania teza wyroku NSA z dnia 24 maja 2012 r., sygn. akt II OSK 384/11, zgodnie z którą pojęcie rozbiórki rozumiane jest w przypadku tymczasowych obiektów budowlanych nie tylko jako rozebranie, ale również jako usunięcie, wywiezienie obiektu z terenu, na którym został posadowiony. W ocenie WSA, wyrok przywołany nieprawidłowo, ponieważ dotyczy on innego stanu faktycznego – dotyczy obiektów, które ze swej natury nie są na stałe z gruntem związane i w ich przypadku rozbiórka sprowadza się właśnie do ich usunięcia lub wywiezienia.
Zdaniem WSA, orzeczenie przez organy w zakresie nakazania skarżącym uporządkowania terenu po rozbiórce nie znajduje umocowania w art. 48 § 1 Prawa budowlanego, a zatem jest to orzeczenie bez podstawy prawnej, co stanowi przesłankę nieważności przewidzianą w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a.
Źródło: CBOSA