Materialnoprawną podstawę decyzji o opróżnieniu obiektu budowlanego stanowi art. 68 ustawy Prawo budowlane.
Zgodnie z tym przepisem, z razie stwierdzenia potrzeby opróżnienia w całości lub w części budynku przeznaczonego na pobyt ludzi, bezpośrednio grożącego zawaleniem, właściwy organ jest obowiązany:
- nakazać, w drodze decyzji, na podstawie protokołu oględzin, właścicielowi lub zarządcy obiektu budowlanego opróżnienie bądźwyłączenie w określonym terminie całości lub części budynku z użytkowania;
- przesłaćdecyzję, o której mowa w pkt 1, obowiązanemu do zapewnienia lokali zamiennych na podstawie odrębnych przepisów;
- zarządzić: a) umieszczenie na budynku zawiadomienia o stanie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia oraz o zakazie jego użytkowania, b) wykonanie doraźnych zabezpieczeńi usunięcie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia, z określeniem, technicznie uzasadnionych, terminów ich wykonania.
Z przepisu tego w sposób nie budzący wątpliwości wynika, że przesłankąwydania nakazu opróżnienia obiektu budowlanego jest bezpośrednie zagrożenie zawalenia siębudynku, w którym przebywająludzie. Jest to więc sytuacja zaistnienia stanu nagłej konieczności, w którym stan techniczny budynku stwarzaćmoże niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego, lub może grozićniepowetowanąszkodąmaterialną. Ocena stanu technicznego budynku należy do organów nadzoru budowlanego, które dokonaćwinny wcześniej oględzin obiektu. Wymóg ten jest wymogiem materialnoprawnym i stanowi odstępstwo od ogólnej reguły wyrażonej w art. 75 §1 k.p.a., z którego wynika, że jako dowód należy dopuścićwszystko, co może przyczynićsiędo wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Należy równieżmiećna względzie, że uprawnienie organów administracji wynikające z art. 68 pkt 1 ustawy - Prawo budowlane jest uprawnieniem ograniczającym prawo własności. Przepis ten, mając na względzie ochronęprawa własności, powinien byćzatem interpretowany ściśle.
Źródło: Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 1 października 2014 r. II SA/Gd 345/14
