Partnerstwo publiczno-prywatne to nie cel sam w sobie, a środek do osiągnięcia celu. Najpierw trzeba wiedzieć, jaka jest potrzeba i co chce się robić. Następnie dokonać wyboru sposobu realizacji z punktu widzenia własnych interesów i uwarunkowań. Decyzje w tym zakresie można podzielić na decyzją inwestycyjną – o realizacji bądź rezygnacji z realizacji inwestycji oraz na decyzją realizacyjną – o wstępnym wyborze metody realizacji inwestycji.
Decyzja inwestycyjna
Jak podpowiadają specjaliści, prace należy rozpocząć od weryfikacji własnego potencjału kadrowego i powołania zespołu projektowego. Obiektywna ocena własnych zasobów i wiedzy, a następnie weryfikacja tej oceny w trakcie prac projektowych będzie dobrym punktem wyjścia do późniejszego powołania doradców i określenia zakresu ich prac. Etapem wyjściowym tej fazy procesu jest określenie potrzeb podmiotu publicznego. Następnie konieczna jest wstępna ocena uwarunkowań zewnętrznych i własnych finansowych możliwość realizacji inwestycji, wraz z jej czysto finansowym oraz ekonomicznym uzasadnieniem. Ta faza kończy się podjęciem decyzji o dalszej realizacji przedsięwzięcia.
Decyzja realizacyjna
Druga faza procesu składa się z trzech zasadniczych etapów: oceny dostępnych metod realizacji inwestycji, oceny zasadności i możliwości realizacji projektu w formule partnerskiej oraz może obejmować także konsultacje społeczne.
Partnerstwo jest tylko jednym ze sposobów realizacji przedsięwzięcia. Wszystkie sposoby należy wszechstronnie przeanalizować pod kątem interesu podmiotu publicznego. Należy selekcjonować dostępne metody uwzględniając: informacje pozyskane w procesie podejmowania decyzji inwestycyjnej, uwarunkowania prawne, techniczne i ekonomiczne, ryzyka przejmowane przez podmiot publiczny w poszczególnych metodach, chłonność rynku i zainteresowanie przedsięwzięciem realizowanym konkretną metodą, szacowany efekt ekonomiczny każdej z metod, wpływ na możliwość realizacji innych inwestycji (np. poprzez obciążanie wskaźników zadłużenia).
Punktem wyjścia oceny zasadności wyboru metody ppp jest zdefiniowanie usługi, którą miałby dostarczyć partner prywatny. To zdefiniowanie powinni nastapić w taki sposób, aby usługa została jednoznacznie opisana i zorientowana na wynik. Drugim elementem weryfikacji są ograniczenia prawne, bowiem nie wszystkie zadania publiczne mogą być powierzone partnerom prywatnym. Dodatkowym elementem pozostaje weryfikacja możliwości generowania dodatkowych przychodów. Przeprowadzona analiza powinna także wskazać wstępny mechanizm płatności, czyli odpowiedzieć na pytanie, czy projekt będzie realizowany w modelu opłaty za dostępność, modelu koncesyjnym czy też w wariancie mieszanym.
Brak akceptacji społecznej dla metody ppp, która nadal jest często mylona np. z prywatyzacją, może przełożyć się na wzrost kosztów inwestycji. Kwestia ryzyka związanego z brakiem akceptacji społecznej i podziału tego ryzyka będzie wnikliwie analizowana przez partnera prywatnego. Dlatego, gdy znane są podstawowe założenia przedsięwzięcia i możliwe jest przedstawienie spójnej argumentacji za realizacją projektu w wybranej formule, należy poddać przedsięwzięcia publiczej debacie i konsultacjom.
Na podstawie: Partnerstwo publiczno-prywatne: od pomysłu do wyboru partnera prywatnego; Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2014
