W roku ubiegłym w trybach przewidzianych ustawą Prawo zamówień publicznych wydatkowano ponad 132,7 mld zł i udzielono 188 478 zamówień (w roku 2011 – 186.232) o wartości 132,7 mld zł.

Rok 2012 był kolejnym, w którym nastąpił wzrost odsetka postępowań wykorzystujących procedury zapewniające przedsiębiorcom niedyskryminujący dostęp do zamówień publicznych. Ponad 85% postępowań prowadzonych było w trybach konkurencyjnych. Jednocześnie utrzymała się tendencja dotycząca spadku odsetka postępowań udzielanych w trybach ograniczających konkurencyjność, w tym przede wszystkim w trybie zamówienia z wolnej ręki z 13,9% w 2011 r. na 12,2% w 2012 r. Jednakże w 2007 r. z wolnej ręki udzielono 28,3% zamówień, a w 2010 r. 17,2%.

97,52% zamówień na polskim rynku udzielono przedsiębiorstwom krajowym, a 53 kontrakty na realizację zamówień publicznych za granicą przypadło polskim wykonawcom. Analiza danych zawartych w ogłoszeniach o udzieleniu zamówienia, publikowanych w Biuletynie Zamówień Publicznych wskazuje na wzrost średniej liczby ofert składanych w postępowaniach poniżej progów unijnych z 2,74 oferty w roku 2011 do 2,96 oferty w roku 2012. Odnotowano też wzrost liczby składanych ofert w postępowaniach na roboty budowlane (z 3,88 do 4,70) co jest szczególnie istotne z punktu widzenia funkcjonowania rynku zamówień publicznych. Niestety w przypadku dostaw i usług nadal wskaźnik ten jest niezadowalający (odpowiednio 2,47 oferty i 2,79 oferty). Jest to efekt stosunkowo niskiego zainteresowania wykonawców ubieganiem się o realizację zamówienia publicznego, szczególnie w przypadku dostaw i usług. Oznacza to potrzebę promowania konkurencyjności i zachęcania przedsiębiorców do większej aktywności wobec zamówień publicznych. Podtrzymać należy również działania w zakresie dalszego usuwania nieuzasadnionych barier w dostępie wykonawców do rynku zamówień publicznych.
W 87% udzielonych zamówień o wartościach poniżej progów unijnych, zamawiający dokonywali wyboru oferty najtańszej spośród wszystkich złożonych ofert. W 76% wszczętych postępowań o wartościach powyżej progów UE i 92% postępowań o wartościach poniżej progów UE cena była jedynym kryterium wyboru oferty.

Przeciętny czas trwania postępowania o wartości zamówienia poniżej progów unijnych wyniósł 31 dni, natomiast powyżej progów unijnych – 86 dni (w 2011 – 81 dni). W przypadku zamówień na roboty budowlane o wartości powyżej progów unijnych średni czas trwania postępowania wyniósł 121 dni.

Coraz więcej uczestników rynku zamówień publicznych korzysta z narzędzi elektronicznych w procedurach zamówień publicznych. Wymiernym tego efektem są m.in. oszczędności uzyskane w wyniku zastosowania aukcji elektronicznej przy wyborze najkorzystniejszej oferty. W roku 2012 zamawiający, prowadzący aukcje na platformie aukcji elektronicznych Urzędu Zamówień Publicznych, uzyskali oferty o ponad 228 mln zł tańsze od pisemnych ofert składanych w postępowaniach (w roku 2011 – 121 mln zł).

Szczegółowe informacje na temat zamówień publicznych można znaleźć w sprawozdaniu Prezes Urzędu Zamówień Publicznych o funkcjonowaniu systemu zamówień publicznych w 2012 roku.

Źródło: Urząd Zamówień Publicznych, Sprawozdanie o funkcjonowaniu systemu zamówień publicznych w 2012 roku, Warszawa 2013.