Pojęcie partycypacji zrobiło ostatnimi czasy prawdziwą karierę. Czy jednak na pewno wiemy co ono oznacza? Najogólniej rzecz ujmując, partycypacja to uczestniczenie, branie w czymś udziału. Partycypacja obywatelska natomiast oznacza uczestniczenie obywateli w procesie podejmowania przez władzę publiczną decyzji, dotyczących spraw wspólnoty.

Jak czytamy na portalu partycypacjaobywatelska.pl, w zależności od stopnia zaangażowania obywateli w podejmowanie decyzje, mamy do czynienia z tzw. drabiną partycypacji:

• Pierwszym stopniem u podstaw drabiny jest informowanie. To najprostsza forma partycypacji, angażująca obywateli w najmniejszym stopniu. Działania władz sprowadzają się do poinformowania obywateli o decyzjach ich dotyczących. Nie ma tutaj miejsca na jakikolwiek aktywny wpływ ludzi na kształt podejmowanych przez władzę działań, sprowadza ich jedynie do roli biernych odbiorców.
• Ze zwiększonym udziałem obywateli mamy do czynienia przy konsultowaniu. Obywatele możliwość wypowiedzenia się (przynajmniej w teorii) na temat planowanych działań. Osoby uczestniczące w konsultacjach występują niejako w roli „doradców”, których pyta się o zdanie i opinie w konkretnej sprawie. Głos obywateli są więc przez władzę rozważany. Ale nie ma gwarancji, że zostanie wzięty pod uwagę. Ze względu na regulacje prawne, jest to jedna z najpopularniejszych, bo obowiązkowa, form partycypacji obywatelskiej.
• Na szczycie drabiny mamy współdecydowanie. O najwyższym stopniem partycypacji obywatelskiej. Polega na przekazaniu obywatelom części kompetencji (ale co za tym idzie - także odpowiedzialności) dotyczących podejmowanych decyzji. Tym samym obywatele mają realny wpływ na planowane, dotyczące ich (bezpośrednio lub pośrednio) działania.

Partycypacja obywatelska sprzyja rozwojowi demokracji lokalnej (poprzez wzmocnienie oddolnych inicjatyw obywatelskich), pobudzeniu i integracji środowisk lokalnych, dzięki podejmowaniu wspólnych działań. Jest również skutecznym sposobem na rozwiązanie kontrowersyjnych problemów. Daje możliwość wysłuchania opinii wszystkich zainteresowanych osób i zbudowania kompromisu. Jednak konkretne powody leżące u źródeł partycypacji mogą różnić się ze względu na role, jakie jej uczestnicy odgrywają w tym procesie.

W następnych odcinkach odpowiemy na pytanie, jak partycypować – przedstawimy formy i techniki partycypacji.

Źródło: partycypacjaobywatelska.pl