Z najnowszych danych wynika, że tylko w 15 proc. gmin w Polsce mediana wynagrodzeń przewyższa poziom ogólnokrajowy. W marcu 2024 roku mediana wynagrodzeń w gospodarce narodowej wyniosła 6549 PLN, co oznacza, że była o 23,8 proc. niższa od średniego wynagrodzenia. Dane, oparte na informacjach administracyjnych ZUS i Ministerstwa Finansów, obejmują całą gospodarkę, co czyni je bardziej wiarygodnymi w porównaniu z badaniami ankietowymi, które skupiają się tylko na sektorze przedsiębiorstw.
Różnica w wynagrodzeniach między kobietami a mężczyznami w Polsce pozostaje stosunkowo niewielka i wynosi 6,5 proc. na korzyść mężczyzn. Co ciekawe, w mniejszych firmach różnica ta niemal zanika – w przedsiębiorstwach zatrudniających mniej niż 5 pracowników kobiety zarabiają o 1,9 proc. więcej niż mężczyźni. Jednak w dużych firmach, zatrudniających ponad 1000 osób, różnica ta rośnie do 19 proc. W dużych organizacjach kobiety rzadziej zajmują wyższe stanowiska, co tłumaczone jest efektem tzw. szklanego sufitu. Najbardziej dotkniętą grupą są kobiety w wieku 35-44 lat, gdzie różnica wynosi 10,9 proc., co może wynikać z tzw. kary za macierzyństwo.
Wielkość firmy odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu wynagrodzeń. Dane potwierdzają, że w większych przedsiębiorstwach zarobki są znacznie wyższe. W firmach zatrudniających ponad 1000 pracowników średnie wynagrodzenie wynosi około 10 tys. PLN, co jest o 16,7 proc. wyższą kwotą niż średnia krajowa. Mediana w tych przedsiębiorstwach jest wyższa o 21,3 proc. W mikrofirmach, zatrudniających mniej niż 10 osób, przeciętne wynagrodzenie wynosi około 5420 PLN, co jest o 37 proc. niższą kwotą niż średnia w gospodarce. Zestawienie to pokazuje, że wynagrodzenia w największych firmach są aż o 85 proc. wyższe niż w najmniejszych.
Mikroprzedsiębiorstwa w Polsce charakteryzują się dominacją wynagrodzeń na poziomie minimalnym. Mediana wynagrodzeń w tych firmach zbliża się do ustawowego minimum, które w 2024 roku wynosiło 4242 PLN. Oznacza to, że co najmniej połowa pracowników takich firm zarabia najniższą możliwą pensję. W rzeczywistości te wynagrodzenia mogą być nieco zaniżone, gdyż część pracowników otrzymuje pensje „pod stołem”. Z badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego z 2021 roku wynika, że aż 31 proc. pracowników mikroprzedsiębiorstw otrzymuje część wynagrodzenia nieoficjalnie, podczas gdy w większych firmach odsetek ten wynosi 11 proc.
Wyższe zarobki częściej oferują większe miasta. W 85,2 proc. gmin w Polsce mediana wynagrodzeń jest niższa od poziomu ogólnokrajowego. Dotyczy to około 22 milionów osób, co stanowi 59,2 proc. populacji. Spośród największych miast najwyższa mediana wynagrodzeń została odnotowana w Warszawie, gdzie wynosi 8700 PLN, co oznacza, że jest ona o 38 proc. wyższa od mediany krajowej.
Źródło: PIE
