Konwent Powiatów Województwa Świętokrzyskiego przyjął stanowisko w sprawie projektu Strategii Rozwoju Polski do 2035 roku. Samorządowcy wskazują, że dla zapewnienia równomiernego rozwoju regionu oraz wzmocnienia jego konkurencyjności w skali kraju niezbędne jest wprowadzenie szeregu poprawek do dokumentu. Podkreślają, że uwzględnienie zgłoszonych uwag pozwoli zapewnić preferencyjny dostęp do środków unijnych i krajowych, a tym samym umożliwi rozwój infrastruktury drogowej, przemysłowej, społecznej, edukacyjnej i zdrowotnej w całym województwie.

Polityka demograficzna i wspieranie rodzicielstwa

Konwent zwraca uwagę na potrzebę rozszerzenia strategii dotyczącej odwrócenia negatywnego trendu spadku dzietności o działania wspierające rozwój małych miast i obszarów wiejskich. Samorządowcy podkreślają, że skuteczna polityka prorodzinna musi obejmować tworzenie miejsc pracy w mniejszych ośrodkach, rozwój infrastruktury technicznej i społecznej oraz zapewnienie dostępności opieki medycznej i nad dziećmi. Takie działania pozwolą młodym ludziom pozostawać w rodzinnych miejscowościach, korzystać ze wsparcia bliskich i szybciej wracać do aktywności zawodowej, co sprzyja wzrostowi dzietności.

Samorządowcy postulują także wprowadzenie zmian w systemie podatkowym, które w większym stopniu uwzględniałyby sytuację rodzin. Proponują, by dochód rodziny był dzielony na wszystkich jej członków przy ustalaniu progu podatkowego. Zdaniem konwentu, takie rozwiązanie odciążyłoby rodziny wychowujące dzieci i mogłoby stać się realnym instrumentem zachęcającym do zwiększenia liczby urodzeń.

Rynek pracy i aktywizacja zawodowa

W stanowisku konwentu znalazła się również krytyczna ocena skutków obowiązującej od 2025 roku ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Samorządowcy wskazują, że nowe przepisy, choć miały poprawić efektywność działań urzędów pracy, w praktyce przyniosły szereg negatywnych konsekwencji, szczególnie w mniejszych ośrodkach miejskich i na obszarach wiejskich.

Rozszerzenie definicji osoby bezrobotnej o rolników i ich domowników doprowadziło do wzrostu liczby zarejestrowanych bezrobotnych, często tylko formalnie. Jednocześnie wprowadzono ograniczenia w dostępie do szkoleń i staży dla osób w wieku 30–50 lat, skrócono okres odbywania staży oraz pobierania zasiłków. Brak sankcji za odmowę przyjęcia pomocy ze strony urzędu pracy osłabił skuteczność działań aktywizacyjnych.

Konwent apeluje o zwiększenie wsparcia dla służb zatrudnienia w małych miastach i na obszarach wiejskich. Postuluje umożliwienie elastycznego kierowania pomocy do osób młodych i długotrwale bezrobotnych, przywrócenie dłuższego okresu zasiłku w regionach o trudnej sytuacji gospodarczej, rozszerzenie możliwości odbywania staży i robót publicznych oraz wprowadzenie mechanizmów weryfikacji dochodów osób rejestrujących się jako bezrobotni. Zdaniem samorządowców obecne rozwiązania nie odpowiadają na rzeczywiste potrzeby lokalnych rynków pracy i prowadzą do pogłębiania różnic między dużymi miastami a terenami wiejskimi.

Zdrowie i jakość życia

Konwent Powiatów akcentuje znaczenie szpitali powiatowych w systemie ochrony zdrowia. Zdaniem samorządowców placówki te, ze względu na swoje zasoby kadrowe i organizacyjne, powinny pełnić funkcję koordynatorów badań przesiewowych. W tym celu postulują przeznaczenie dodatkowych środków finansowych na doposażenie szpitali w nowoczesny sprzęt diagnostyczny i aparaturę medyczną.

Podkreślono również znaczenie lokalnych działań prozdrowotnych, takich jak rozbudowa infrastruktury sportowej i promocja aktywności fizycznej wśród mieszkańców. Konwent apeluje o dofinansowanie modernizacji sal gimnastycznych i budowę nowych obiektów sportowych, które mogłyby być wykorzystywane do zajęć z gimnastyki, tańca czy fitnessu. Równocześnie wskazuje na potrzebę szkolenia instruktorów i trenerów, którzy mogliby profesjonalnie prowadzić takie zajęcia.

W dokumencie znalazło się także ostrzeżenie przed negatywnymi skutkami konsolidacji szpitali. Samorządowcy zaznaczają, że proces ten nie może prowadzić do ograniczenia dostępności świadczeń zdrowotnych w mniejszych miejscowościach, gdyż grozi to dalszym pogłębianiem dysproporcji w dostępie do usług medycznych między miastem a wsią.

Infrastruktura i mobilność

Szczególne zaniepokojenie konwentu budzi kwestia rozwoju transportu, zwłaszcza sieci kolejowej dużych prędkości. Samorządowcy wskazują, że zgodnie z obecnymi planami nowe linie obejmują jedynie zachodnią i centralną część kraju, pomijając województwa świętokrzyskie i lubelskie. Taki podział, jak zauważają, utrwala istniejące różnice rozwojowe i faktycznie pogłębia podział na tzw. Polskę A i Polskę B.

Konwent apeluje o uwzględnienie w Strategii budowy linii kolei dużych prędkości przebiegającej przez województwo świętokrzyskie. Zdaniem samorządowców zapewnienie równomiernego rozwoju infrastruktury transportowej jest warunkiem spójności terytorialnej kraju i poprawy dostępności komunikacyjnej regionu.

Równie ważne, zdaniem konwentu, jest rozszerzenie zakresu programów inwestycyjnych, takich jak „Tarcza Wschód”. Województwo świętokrzyskie – o znacznym potencjale rolniczym i przemysłowym – zostało w nich w dużej mierze pominięte. Samorządowcy wnioskują o objęcie regionu szerszym wsparciem inwestycyjnym, które pozwoliłoby na pełniejsze wykorzystanie jego zasobów gospodarczych.

Bezpieczeństwo i obrona cywilna

W stanowisku Konwentu znalazły się również postulaty dotyczące wzmocnienia systemu bezpieczeństwa i obrony cywilnej. Samorządowcy proponują uproszczenie regulacji prawnych związanych z planowaniem i realizacją działań obronnych oraz zwiększenie finansowania szpitali powiatowych, które powinny odgrywać kluczową rolę w reagowaniu na sytuacje kryzysowe.

Konwent wskazuje na konieczność doposażenia szpitali w sprzęt ratowniczy i ambulanse przystosowane do działań w warunkach zagrożenia militarnego. Jak podkreślono, doświadczenia konfliktu zbrojnego w Ukrainie pokazują, że odpowiednie przygotowanie lokalnych placówek ochrony zdrowia ma fundamentalne znaczenie dla bezpieczeństwa państwa.

Równomierny rozwój przestrzenny i włączenie w system CPK

Konwent zwraca uwagę, że województwo świętokrzyskie zostało w znacznym stopniu wykluczone z planowanego systemu transportowego, co może prowadzić do jego marginalizacji gospodarczej. Samorządowcy postulują włączenie regionu w sieć połączeń kolejowych dużych prędkości w ramach obszaru funkcjonalnego Centralnego Portu Komunikacyjnego.

Proponują objęcie tym systemem powiatów kieleckiego, ostrowieckiego, starachowickiego i skarżyskiego, które dysponują odpowiednim potencjałem rozwojowym i położeniem komunikacyjnym. Włączenie województwa świętokrzyskiego w strukturę CPK miałoby istotny wpływ na atrakcyjność inwestycyjną regionu i zapewniłoby bardziej zrównoważony rozwój terytorialny kraju.

Konwent Powiatów Województwa Świętokrzyskiego podkreśla, że wszystkie zgłoszone uwagi mają na celu wyrównanie szans rozwojowych regionu i zapewnienie spójności społeczno-gospodarczej kraju. Samorządowcy wskazują, że tylko strategia uwzględniająca potrzeby wszystkich województw, w tym świętokrzyskiego, może prowadzić do trwałego, zrównoważonego rozwoju Polski.

Z pełną treścią uwag Konwentu można zapoznać się tutaj.