Posłowie Konfederacji chcieliby znieść zawieszenie biegu przedawnienia w przypadku, gdy trwa postępowanie karnoskarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania.
Wystąpili więc w tej sprawie z inicjatywą ustawodawczą. Związek Powiatów Polskich przedstawił swoje uwagi do tego pomysłu.
Przedmiot projektu
Posłowie klubu poselskiego Konfederacji, reprezentowani przez posła Przemysława Wiplera, chcą całkowitego uchylenia art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu, z dniem wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania. W konsekwencji chcą też uchylenia art. 71 § 7 pkt 1, art. 70c i dostosowania brzmienia art. 71.
Jednocześnie chcą, by do przedawnień zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem ewentualnego wejścia w życie ich ustawy stosowano już nowe zasady, z wyjątkiem tych spraw, gdzie organ podatkowy właściwy w sprawie zobowiązania podatkowego, z którego niewykonaniem wiąże się podejrzenie popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, zawiadomił podatnika o nierozpoczęciu lub zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w sytuacji określonej w dotychczasowym art. 70 § 6 pkt 1. Natomiast z dniem wejścia w życie ustawy miałby rozpoczynać się lub biec dalej bieg terminu przedawnienia w przypadku, gdy bieg tego terminu nie rozpoczął się lub uległ zawieszeniu na podstawie tego artykułu.
Projektodawcy tłumaczą, że obecny mechanizm jest przysługującym organom podatkowym instrumentem względnie łatwego i wygodnego dla nich wydłużenia upływu terminu przedawnienia. Według nich godzi przez to w wolności i prawa podatnika. „Umożliwia bowiem uwikłanie podatnika (lub inne osoby, np. osoby odpowiedzialne za prowadzenie spraw finansowych spółek) w postępowanie karne skarbowe, które zostaje wszczęte tylko ze względu na dążenie przez organ podatkowy do osiągnięcia skutku przewidzianego przez art. 70 $ 6 pkt I Ordynacji podatkowej.” - czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy. Opierając się na tezach z orzecznictwa posłowie Konfederacji uważają przepisy za dysfunkcjonalne.
ZPP na straży interesu finansów publicznych
Sceptycyzm wobec tego rozwiązania przedstawił w przesłanej Sejmowi opinii Związek Powiatów Polskich.
Jak tłumaczy ZPP, przepisy dotyczące zawieszenia biegu przedawnienia w przypadkach wskazywanych przez Projektodawców, chronią interes finansów publicznych – zarówno budżet państwa, jak i finanse samorządów, a więc i obywateli – przed nieuczciwymi podatnikami. „Ich sensem jest to, że skoro dokonano przestępstwa lub wykroczenia skutkującego niewykonaniem zobowiązania podatkowego, to wykazanie takiego złamania prawa powinno równocześnie skutkować zapłatą tego typu „zaległości”, gdyż ono zwyczajnie wynika z powszechnie obowiązujących przepisów.” – zwracają uwagę przedstawiciele powiatów.
ZPP obawia się również, że proponowane uchylenie przepisów doprowadziłoby do zbytniego rozzuchwalenia niektórych podatników, którzy mogliby chętniej sięgać po nieuczciwe metody by nie opłacać podatków, licząc, że nawet ewentualne postępowanie karnoskarbowe nie doprowadzi do ich zapłaty.
Jeśli jednak te przepisy miałyby wejść w życie to tylko dla nowych zobowiązań. Eksperci ZPP sprzeciwiają się pomysłowi, by obecnie istniejące zobowiązania podatkowe objąć regulacją. „Organy podatkowe powinny wyegzekwować dotychczasowe zobowiązania w pełni, także po to, by zachować elementarne poczucie równości wobec prawa, zwłaszcza u uczciwych podatników” - stwierdzają w swoim piśmie.
W uzasadnieniu projektu brakuje również informacji z jaką skalą postępowań oraz kwotami zobowiązań obecnie państwo ma obecnie do czynienia.
Powiaty proponują inne rozwiązanie na przyszłość
Związek nie przedstawił jednak sprzeciwu dla samego sprzeciwu. W swojej opinii dla Sejmu przedstawiciele powiatów przyznają, że organy podatkowe mogą celowo wykorzystywać obecny mechanizm, by przedłużać możliwość zapłaty podatku, nawet jeśli nie doszło do przestępstwa czy wykroczenia. Dlatego proponują rozważyć wprowadzenie w przyszłości w Ordynacji podatkowej przepisów, które będą czasowo limitować okres zawieszenia biegu przedawnienia lub niemożności rozpoczęcia jego biegu poprzez wskazanie maksymalnego, końcowego terminu takiej sytuacji. „Organy państwa powinny bowiem wszczynać postępowania karnoskarbowe mając już zgromadzony materiał dowodowy co najmniej wysoce uprawdopodabniający możliwość popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, tak, by przedmiotowa procedura została w miarę sprawnie ukończona” – można przeczytać w opinii.
Z opinią Związku Powiatów Polskich można zapoznać się na jego stronie (KLIK).
Nr projektu ustawy: SH-020-114/24,
Etap: w lasce marszałkowskiej
