RIO w Warszawie przypomina zasady sporządzania uchwał budżetowych

Publikujemy obowiązujące zasady sporządzania uchwał budżetowych na rok 2012 oraz wieloletnich prognoz finansowych, przypomnianych przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Warszawie.

15 listopada upływa termin przedłożenia przez zarządy jst projektów uchwał budżetowych na rok 2012  Izba przypomina, że uchwała budżetowa powinna być zgodna z art. 212 co do treści oraz zawierać załączniki określone w art. 214 i art. 215 uofp i fakultatywne upoważnienia zarządu do:

• zaciągania kredytów i pożyczek oraz emitowania papierów wartościowych, o których mowa w art. 89 ust. 1 i art. 90;
• dokonywania zmian w budżecie, w zakresie określonym w art. 258.

Zawarte w uchwale budżetowej upoważnienie z art. 258 uofp może dotyczyć:

1. dokonywania innych zmian w planie wydatków niż określone w art. 257 uofp, z wyłączeniem przeniesień wydatków między działami;
2. przekazania niektórych uprawnień do dokonywania przeniesień planowanych wydatków innym jednostkom organizacyjnym jst;
3. przekazania uprawnień innym jednostkom organizacyjnym jst do zaciągania zobowiązań z tytułu umów, których realizacja w roku budżetowym i w latach następnych jest niezbędna do zapewnienia ciągłości działania jednostki i z których wynikające płatności wykraczają poza rok budżetowy.

Upoważnienie z punktu 1 należy określić pozytywnie tzn. wymienić jakich dodatkowo poza upoważnieniami ustawowymi zawartymi w art. 257 uofp zmian w planie wydatków w ramach działu organ wykonawczy może dokonywać. Dodatkowymi ograniczeniami są przepisy art. 232 uofp wyłączające możliwość dokonania przez organ wykonawczy zmian w kwotach wydatków na przedsięwzięcia, czyli wieloletnie zadania bieżące i inwestycyjne.

Jeśli chodzi o pozostałe dotacje celowe, wynikające z konkursów na powierzenie zadań danej jst z ustawy o pożytku publicznym i wolontariacie, czy z ustawy o sporcie zarząd udziela dotacji tylko w granicach puli środków ustalonych w budżecie przez radę i oczywiście w oparciu o wyniki konkursów.
Minimalna szczegółowość uchwał powinna być zgodna z art. 235 i 236 uofp lub uchwałą proceduralną, o ile ta określa większą szczegółowość.

Zgodnie z art.214 uofp w załącznikach do uchwały budżetowej zamieszcza się:

1. zestawienie planowanych kwot dotacji udzielanych z budżetu jst;
2. plan dochodów rachunku dochodów jednostek, o których mowa w art. 223 ust. 1, oraz wydatków nimi finansowanych;
3. plany przychodów i kosztów samorządowych zakładów budżetowych.

Do projektu uchwały budżetowej nie zamieszcza się prognozy kwoty długu i informacji o stanie mienia komunalnego. Przy planowaniu dochodów bieżących i wydatków bieżących należy pamiętać o zasadzie zrównoważenia wydatków bieżących dochodami bieżącymi i ewentualną nadwyżką budżetową z lat ubiegłych lub wolnymi środkami wynikającej z art. 242 uofp. Zasada ta obowiązuje w odniesieniu do planowanego budżetu i wykonanego budżetu na koniec roku. Wykonane wydatki bieżące nie mogą być wyższe niż wykonane dochody bieżące powiększone o nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych i wolne środki. W wyjątkowej sytuacji realizacji zadań bieżących ze środków UE, wykonane wydatki bieżące mogą być wyższe niż wykonane dochody bieżące powiększone o nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych i wolne środki, jednakże jedynie o kwotę związaną z realizacją zadań bieżących ze środków UE w przypadku, gdy kwota ta nie została przekazana w danym roku budżetowym.

Wraz z projektem uchwały budżetowej jst przedkładają radzie i RIO do zaopiniowania projekt uchwały w sprawie WPF. Zgodnie z art. 230 może to być także projekt zmiany uchwały w sprawie WPF.
Przy podejmowaniu decyzji o nowej uchwale pamiętać należy, że nie można uchylić obowiązującej uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej, jednocześnie nie podejmując nowej uchwały w tej sprawie (art.230 ust. 7), a także o kontynuacji zapisów o realizacji przedsięwzięć.
Nie można swobodnie kształtować załącznika z planem przedsięwzięć i dokonywać zmian kwot wydatków na ich realizację. Bowiem zmiana kwot wydatków na realizację przedsięwzięć może nastąpić tylko w wyniku podjęcia uchwały organu stanowiącego jst, zmieniającej zakres wykonywania lub wstrzymującej wykonywanie przedsięwzięcia (art. 231 ust. 1).

Opinia RIO zawierać będzie w szczególności ocenę zgodności WPF z wymogami art. 226 i 227 u ofp dotyczącymi jej zawartości, szczegółowości i prawidłowości okresu prognozy, jej realności oraz możliwości finansowych realizacji przedsięwzięć i obsługi długu w danym okresie czasowym ze szczególnym uwzględnieniem zapewnienia przestrzegania przepisów ustawy dotyczących uchwalania i wykonywania budżetów w następnych latach, na które zaciągnięto i planuje się zaciągnąć zobowiązania.
Przy sporządzaniu objaśnień do WPF ze względu na wymóg jej realności, która będzie podlegać ocenie składu orzekającego należy sporządzić uzasadnienia dla przyjętych podstawowych wielkości i prognozowanych zmian w kolejnych latach.

Ustawa nie daje podstaw prawnych dla rady do określania trybu prac nad WPF i jej szczegółowości. Inicjatywa w sprawie sporządzenia projektu uchwały w sprawie WPF i jej zmiany należy wyłącznie do zarządu jst.
W relacji do projektu uchwały budżetowej należy przede wszystkim uwzględnić wymóg art. 229 uofp, iż wartości przyjęte w WPF i budżecie jst powinny być zgodne co najmniej w zakresie wyniku budżetu i związanych z nim kwot przychodów i rozchodów oraz długu jednostki samorządu terytorialnego.
Jeśli chodzi o okres sporządzania WPF zgodnie z art. 227 u ofp WPF obejmuje okres roku budżetowego oraz co najmniej trzech kolejnych lat. Jest to więc okres minimalny. Natomiast maksymalny termin wyznaczają przyjęte limity wydatków przedsięwzięć ujętych w WPF.

Prognozę kwoty długu, stanowiącą część wieloletniej prognozy finansowej, sporządza się na okres, na który zaciągnięto oraz planuje się zaciągnąć zobowiązania. Średni wskaźnik obliczany na podstawie art. 243 uofp (nadwyżka operacyjna) ustala się za okres lat 2009, 2010 i III kwartały 2011 r.
W dalszym ciągu obowiązują zasady określone w art. 169 -171 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r.
Zgodnie z art. 122 ust.3 w latach 2011-2013 do wieloletniej prognozy finansowej jst załącza się informację o relacji, o której mowa w art. 243 ustawy z dnia 27 sierpni a 2009 r o finansach publicznych, czyli informację o kształtowaniu się nadwyżki operacyjnej.

W uchwale w sprawie WPF zamieszczane są także upoważnienia dla zarządu jst do zaciągania zobowiązań:

• związanych z realizacją określonych przedsięwzięć,
• z tytułu umów, których realizacja w roku budżetowym i w latach następnych jest niezbędna do zapewnienia ciągłości działania jednostki i z których wynikające płatności wykraczają poza rok budżetowy,
• upoważnienie zarządu do przekazania uprawnień kierownikom jednostek organizacyjnych prowadzących gospodarkę finansową w ramach budżetu JST do zaciągania powyższych zobowiązań.

Źródło: RIO w Warszawie