Europejski Komitet Regionów (KR) przyjął 11 grudnia br. opinię, w której ostrzega, że planowane reformy długoterminowego budżetu Unii Europejskiej mogą w praktyce skomplikować, a nie uprościć funkcjonowanie UE. Opinia została przyjęta w trybie przyspieszonym na wniosek duńskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
W dokumencie zgromadzenie przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych UE podkreśliło, że realizacja unijnego programu uproszczenia nie może prowadzić do centralizacji Unii Europejskiej. Zaznaczono również, że uproszczenie nie powinno oznaczać deregulacji ani skutkować ograniczeniem polityk UE lub obniżeniem obowiązujących standardów prawnych.
Sprawozdawczyni generalna opinii, Magdalena Czarzyńska-Jachim, Prezydent Sopotu, odniosła się do propozycji reform przedstawionych przez Komisję Europejską w lipcu. Wskazała, że łączenie funduszy europejskich w jeden megafundusz zarządzany przez rządy krajowe, bez zaangażowania władz lokalnych i regionalnych, nie doprowadzi do uproszczenia systemu. Jej zdaniem takie rozwiązanie może skutkować mniejszym nadzorem demokratycznym, ograniczoną elastycznością oraz obniżeniem skuteczności działań.
W przyjętej opinii stwierdzono, że środki upraszczające powinny obejmować cały system polityczny i decyzyjny Unii Europejskiej, w tym proces stanowienia prawa, a także zasady zarządzania funduszami i programami unijnymi.
Komitet Regionów zwrócił uwagę, że skuteczne wdrożenie programu uproszczeń wymaga większej roli politycznej władz lokalnych i regionalnych w procesach decyzyjnych UE. Podkreślono, że uproszczenie wiąże się bezpośrednio z zasadą pomocniczości, dotyczącą podziału kompetencji między poziomem lokalnym, krajowym i unijnym. W związku z koniecznością monitorowania przestrzegania tej zasady, KR postuluje formalne włączenie Komitetu w posiedzenia trójstronne pomiędzy Komisją Europejską, Parlamentem Europejskim i Radą Unii Europejskiej.
Zalecenia Komitetu Regionów opierają się na poparciu dla elastycznego, ukierunkowanego terytorialnie podejścia, uwzględniającego uwarunkowania regionalne i lokalne. KR podkreśla także znaczenie partnerstwa w zarządzaniu funduszami UE oraz wskazuje, że uproszczenie przepisów ma kluczowe znaczenie dla konkurencyjności.
W opinii zaakcentowano również rolę władz lokalnych i regionalnych we wdrażaniu prawa unijnego. Jak wskazała sprawozdawczyni generalna, jednostki samorządu terytorialnego realizują ponad 70 procent prawodawstwa UE, co daje im szczególną wiedzę i doświadczenie w ocenie wpływu regulacji na obywateli, przedsiębiorstwa i organizacje. W związku z tym Komitet Regionów uznaje pełne włączenie władz lokalnych i regionalnych do programu uproszczeń za niezbędne dla jego skutecznej realizacji.
