W gminie w wyniku pożaru ucierpiał dom dwurodzinny. Zamiarem powiatu było udzielenie pomocy finansowej pogorzelcom. Rada powiatu podjęła uchwałę o udzieleniu dotacji celowej gminie w celu pomocy pogorzelcom.
Czy powiat może udzielić takiej pomocy bezpośrednio pogorzelcom?
Czy takiej pomocy może udzielić gmina poprzez GOPS?
Czy w uchwale o udzieleniu pomocy finansowej gminie rada powiatu musi wskazać procentowy podział pomiędzy zainteresowanych pogorzelców?
Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie wykluczyła możliwość sfinansowania bezpośrednio z budżetu powiatu zasiłku celowego dla poszkodowanych w wyniku pożaru.
Zgodnie z art. 39 ustawy o pomocy społecznej w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy, którego przeznaczenie stanowi pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, ogrzewania, w tym opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Z kolei art. 40 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że zasiłek celowy może być przyznany również osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego.
Co istotne, na mocy art. 17 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy o pomocy społecznej zadania polegające na przyznawaniu i wypłacie zasiłku celowego, jak również zasiłku celowego związanego z wystąpieniem zdarzenia losowego realizowane są przez jednostki samorządu terytorialnego stopnia gminnego.
Oznacza to, że powiat nie może takiego zasiłku przyznać i go finansować.
W zakresie możliwości udzielania przez powiaty pomocy innym JST (w tym pomocy finansowej), RIO zwróciła uwagę na art. 220 ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Przepis ten stanowi, że udzielenie pomocy finansowej przyjmuje postać dotacji celowej, której podstawę stanowi umowa, a upoważnienie do jej zawarcia, zgodnie z art. 7a ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym, stwarza uchwała rady powiatu.
Ustawodawca nie określił szczegółowych wymagań stawianych uchwale w sprawie udzielenia pomocy finansowej innej JST, jednakże treść uchwały powinna umożliwiać jej wykorzystanie zgodnie z celem, na który dotacja ma zostać przyznana.
W przypadku uchwał w sprawie pomocy dla osób potrzebujących należy zapewnić zachowanie wymogów przewidzianych w przepisach dotyczących ochrony danych osobowych.
Szczegółowe postanowienia pomiędzy dotującym a dotowanym powinny zostać określone w umowie między stronami, umożliwiając rozliczenie udzielonej dotacji celowej, zgodnie z art. 250 ustawy o finansach publicznych.
Wyjaśnienie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie z 02.10.2023 r., znak: K.43.49.2023
Źródło: bip.szczecin.rio.gov.pl