W tym roku obchodzimy 15 lat partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) w Polsce. W trakcie obowiązywania ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym podpisano 176 umów o łącznej wartości 8 902 497 889,56 zł. Jednak, według ekspertów, nadal ten obszar rozwija się zbyt wolno. Jakie są tego przyczyny? Odpowiedzi na to pytanie postarają się udzielić eksperci podczas konferencji Forum Liderów PPP, która odbędzie się 14 czerwca br. w Warszawie.
PPP jest coraz lepiej znane przez podmioty publiczne – w ramach programów ministerialnych przeszkolono ogromną liczbę urzędników, głównie z sektora samorządowego. Tegoroczny budżet samego tylko Departamentu PPP w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR) wynosi prawie 4 miliony złotych i ma być przeznaczany na świadczenie usług doradczych dla podmiotów publicznych oraz działania promocyjne i szkoleniowe.
Działania promocyjne MFiPR koncentrują się przede wszystkim na szkoleniach dla strony publicznej, jednak brakuje inicjatyw włączających nowych inwestorów i nowe instytucje finansujące. Po stronie prywatnej często brakuje wiedzy o możliwościach, jakie daje PPP. W konsekwencji rynek podmiotów z sektora prywatnego zainteresowanych angażowaniem w projekty PPP jest stosunkowo wąski, co powoduje, że szansę na realizację mają tylko te inicjatywy, które spełniają jego oczekiwania, przede wszystkim dotyczące wartości nakładów inwestycyjnych oraz formy wynagrodzenia.
Promocję formuły PPP wśród potencjalnych inwestorów podejmuje organizator konferencji Forum Liderów PPP - Dokładamy wszelkich starań do promocji rynku PPP, ponieważ jesteśmy jedyną w Polsce konferencją organizowaną przez stronę prywatną. Staramy się zachować równowagę i komplementarność w odniesieniu do działań Ministerstwa. Po ośmiu latach widzimy, że zainteresowanie PPP maleje wśród inwestorów, zamiast rosnąć. Popyt na projekty PPP w samorządach jest duży, urzędnicy mają też wystarczającą wiedzę do inicjowania tego typu projektów, jednak z ich perspektywy brakuje zainteresowania partnerów prywatnych. Z kolei inwestorzy wskazują na zbyt długotrwałe konsultacje i procedury przygotowawcze oraz brak zrozumienia procesów i efektywności biznesowej. Z trzeciej strony instytucje finansujące narzekają na brak dużych, dobrze przygotowanych i opłacalnych z ich perspektywy inicjatyw – wskazuje Kamila Król, inicjator i organizator Forum Liderów PPP – Dlatego zaprosiliśmy do pomocy ekspertów reprezentujących każdą grupę interesariuszy, do udziału w Radzie Programowej.
PPP zaczęło nabierać rozpędu po nowelizacji ustawy o PPP z 2018 r., jednakże pandemia COVID-19 oraz następnie działania zbrojne w Ukrainie spowodowały gwałtowne zahamowanie projektów. Obecnie znów powoli rynek PPP zaczyna się budzić, jednakże z inwestorami i instytucjami finansującymi dużo bardziej ostrożnie podchodzącymi do nowych, nieznanych rozwiązań. Jako barierę w rozwoju PPP, wskazuje się brak dużych inicjatyw rządowych oraz rozwiązań systemowych i dobrych praktyk w zakresie projektów wykraczających poza standardową opłatę za dostępność.
Prelegenci z Polski i zagranicy
Do udziału w konferencji zostali zaproszeni przedstawiciele Europejskiego Banku Inwestycyjnego, EBRD, Intenational Monetary Fund, UNECE, World Association of PPP, Ukraine’s Public-Private Partnership Agency i innych podmiotów zagranicznych, którzy podzielą się swoim doświadczeniem wynikającym z realizacji zadań publicznych w partnerstwie z prywatnym inwestorem.
Wśród panelistów tegorocznej edycji Forum Liderów PPP znaleźli się prezydenci, inwestorzy, instytucje finansujące oraz doradcy. Do udziału w wydarzeniu zaproszono wszystkie ministerstwa, które po raz pierwszy będą miały okazję włączyć się do społeczności eksperckiej wokół tematyki PPP.
- W naszej ocenie powinniśmy czerpać inspirację z działań krajów posiadających większe doświadczenie w realizacji projektów PPP, przede wszystkim powielać dobre praktyki, rozwiązania biznesowe i prawne, jeśli są one spójne z polskimi przepisami. Tylko wymiana wiedzy prowadzi do rozwoju rynku. Nie musimy wymyślać koła na nowo, możemy korzystać z przetartych szlaków i uczyć się na cudzych błędach. Dlatego tak ważna jest standaryzacja dokumentacji, replikowalność niektórych projektów, repozytorium wiedzy i opracowywanie szczegółowych procesów, automatyzacja, upraszczanie. Na rynkach zagranicznych dostępne są technologie, które umożliwiają ocenę jakości projektu już na etapie jego inicjowania. Nasi urzędnicy nie mają dostępu do takich rozwiązań – wskazuje Kamila Król.
Inicjowanie współpracy międzynarodowej w zakresie transferu wiedzy popierają wszyscy eksperci na rynku PPP. Do MFiPR skierowano zapytanie o to jakie są ich perspektywy rozwoju współpracy międzynarodowej w obszarze PPP dla Polski. Robert Dzierzgwa, dyrektor Departamentu PPP, podkreślił, że MFiPR jako Centralna Jednostka ds. PPP planuje współpracę międzynarodową - Ze względu na podobieństwo systemów prawnych głównym obszarem będzie współpraca z państwami Unii Europejskiej i organizacjami zrzeszającymi przedstawicieli tych państw. Centralna Jednostka ds. PPP zamierza nadal ściśle współpracować z EPEC. Planowana jest aktywna współpraca w ramach przygotowania projektu Polityki PPP 2030, wsparcie eksperckie w bieżących pracach jednostki centralnej ds. PPP, wymiana informacji nt. trendów i rozwoju rynku PPP w Polsce i Europie. Przewidujemy także udział w pracach różnych grup roboczych czy rocznych spotkaniach EPEC – podkreślił Robert Dzierzgwa na początku tego roku. - Inną organizacją międzynarodową, w pracach której planujemy kontynuować współpracę w zakresie PPP jest Europejska Komisja Gospodarcza (UNECE), w ramach prac Grupy Roboczej ds. PPP Europejskiej Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych. Dotychczas wielokrotnie zgłaszaliśmy uwagi do uzgadnianych dokumentów i braliśmy czynny udział w pracach tej grupy. Współpracujemy w tym zakresie z Polskim Przedstawicielstwem przy ONZ w Genewie. Ponadto podejmujemy obecnie i w przyszłości planujemy kontynuować współpracę bilateralną. Polega ona na bieżących kontaktach z instytucjami odpowiedzialnymi za PPP w odpowiednim zakresie (wymiana informacji, wymiana wiedzy nt. dobrych praktyk, rozwiązań w poszczególnych krajach, wizyty studyjne etc.)
Na początku tego roku MFiPR przystąpiło do World Association of PPP – organizacji szwajcarskiej, zrzeszającej licznych ekspertów i promotorów PPP z całego świata.
Ocena rynku PPP z perspektywy biznesowych insiderów
Tegoroczna konferencja to jedyne w Polsce wydarzenie poświęcone wyłącznie PPP, organizowane przez sektor prywatny. Wydarzenie nie jest finansowane przez rząd ani żadne instytucję publiczną, dzięki czemu jest całkowicie niezależne politycznie. Forum Liderów PPP to przestrzeń do obiektywnego i otwartego dialogu o korzyściach i wyzwaniach PPP.
Konferencja ma na celu umożliwienie uczestnikom nawiązania realnych kontaktów. Ma także być przestrzenią do networkingu, dialogu na temat potencjalnej współpracy i możliwości realizacji projektów inwestycyjnych w modelu PPP, a także kanałem dostępu do aktualnej wiedzy.
Zagadnienia, które zostaną poruszone na Forum Liderów PPP w Warszawie, mają stać się inspiracją dla podmiotów publicznych do inicjowania nowych projektów, a jednocześnie pozwolą na lepsze zrozumienie prywatnego inwestora.
Podczas konferencji poddane dyskusji zostaną warunki jakie musi spełnić projekt, żeby przyciągnął inwestorów, znaczenie wstępnych konsultacji rynkowych dla projektu i jego późniejszej realizacji oraz dobre praktyki efektywnego partnerstwa i kluczowe postanowienia umowy. Zagadnienia omawiane podczas tegorocznej konferencji zostały opracowane przez Radę Programową, ekspertów zaangażowanych w tworzenie rynku PPP w Polsce.
Radę Programową tworzą wybitni eksperci w tym obszarze: Tomasz Korczyński z Dentons Europe Dąbrowski i Wspólnicy sp. k. – Przewodniczący Rady Programowej; Lilianna Bogusz z EPEC European Investment Bank (EIB), Jacek Kosinski z Jacek Kosiński Adwokaci i Radcowie Prawni, Adriana Mierzwa-Bronikowska z DLA Piper Giziński Kycia sp.k., Grzegorz Kaczorowski Dyrektor Biura Rozwoju Gospodarczego z Urzędu Miasta St. Warszawy, Alina Sarnacka z Port of Gdynia Authority S.A., Lukasz Wypych z Gülermak Heavy Industries Construction & Contracting Co. Inc; Renata Mordak z Multiconsult Polska, Anna Łopaciuk z Bank Gospodarstwa Krajowego, Paweł Łączkowski z Deloitte, Agata Kozłowska z Sobieski Institute; Grzegorz Szuplewski Burmistrz Piastowa, Grzegorz Oszast Członek Zarządu Polish Investment and Trade Agency (PAIH) , dr Michał Przychoda Domanski Zakrzewski Palinka sp. k., Marek Kuzaka Prezes Zarządu AMS S.A. i Maciej Kopański z BaltCap.
Expo Inwestycji publicznych
Jako wydarzenie towarzyszące przy Forum Liderów PPP odbędzie się Expo inwestycji publicznych. Samorządy coraz częściej szukają wsparcia prywatnego kapitału w zakresie zagospodarowania zasobu nieruchomości wymagających renowacji, gruntów i terenów inwestycyjnych, jak również wsparcia w realizacji innych zadań publicznych takich jak edukacja, sport, turystyka, efektywność energetyczna, gospodarka odpadami, gospodarka wodno-kanalizacyjna, infrastruktura transportowa, mieszkalnictwo, usługi transportowe, ochrona zdrowia i inne. Expo inwestycji publicznych to szansa na zaprezentowanie potencjalnych inwestycji prywatnym firmom, doradcom, instytucjom finansującym, które mogą przyczynić się do bardziej efektywnej realizacji inwestycji.
Gala z okazji 15-lecia PPP w Polsce
Uroczysta Gala z okazji 15 urodzin obowiązującej ustawy o PPP w Polsce będzie organizowana wspólnie z kancelarią Dentons. Przy okazji wydarzenia wręczone zostaną również nagrody Europejskiego Lidera PPP dla najlepszych projektów z perspektywy potrzeb lokalnej społeczności oraz P3 Excellence dla osób, który przyczyniły się do rozwoju rynku PPP w Polsce.
Rejestracja na konferencję dostępna jest na stronie: www.forumliderowppp.pl
Związek Powiatów Polskich objął patronatem honorowym to wydarzenie, a Dziennik Warto Wiedzieć patronatem medialnym.
