Stawki VAT od energii, lex Czernek BIS czy zmiany w Programie Inwestycji Strategicznych Polski Ład – o tym rozmawiano na ostatnim posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Co z cenami prądu od 1 stycznia 2023 r.?

Jeżeli nie zostaną wprowadzone żadne zmiany legislacyjne od 1 stycznia 2023 energia będzie opodatkowana stawką VAT 23%. W praktyce oznacza to, że maksymalne ceny energii, o których mowa w art. 2 ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorów w 2023 r. wyniosłą odpowiednio 852,39 zł i 965,55 zł (i to bez uwzględnienia akcyzy). W szczególnie trudnej sytuacji będą samorządy, które mają ograniczone możliwości odliczenia podatku VAT. Minister Patkowski powiedział na posiedzeniu Komisji, że trzeba patrzeć na sytuację finansową budżetu państwa i nie jest w stanie teraz powiedzieć, że obniżona stawka podatku VAT będzie obowiązywała również w styczniu 2023 r. Taka odpowiedź oczywiście nie zadowoliła samorządowców. Samorządy są obecnie na etapie planowania budżetu. Wiedza o tym, czy cena za energię to 785 zł czy 965 zł jest istotna z punktu widzenia nie tylko możliwości planowania inwestycji ale spięcia wydatków bieżących z dochodami.

Warto w tym miejscu przypomnieć, że średnia cena sprzedaży energii elektrycznej w III kwartale 2021 r. wynosiła 283 zł/MWh, zatem samorządy, które kupowały energię po takiej cenie płaciły VAT w wysokości 65 zł. Jeżeli nadal będą dodatkowo musiały płacić VAT to od jednej zakupionej megawatogodziny będą płacić 180 zł tego podatku.

Program Inwestycji Strategicznych

Przedstawicielka KPRM omówiła zmiany jakie dotąd wprowadzono w Programie. Wskazała, że w reakcji na uwagi zgłaszane przez stronę samorządową 13 października br. w programie wprowadzono m.in. zapis, że w celu kontynuowania realizacji inwestycji objętej dofinansowaniem dopuszcza się możliwość ponownego ogłoszenia postępowania zakupowego lub jego części po dniu wejścia w życie promesy, jeśli jest to wymagane przepisami ustawy z dnia 11 września 2019 r. ‒ Prawo zamówień publicznych (przyp. red,: w takim przypadku promesa nie wygasa a zawarcie nowej umowy lub umów na realizację inwestycji jest możliwe po zaakceptowaniu przez Prezesa Rady Ministrów wniosku o zmianę warunków promesy). Drugą istotną zmianą jest możliwość wystąpienia przez wnioskodawcę do Prezesa Rady Ministrów o akceptację korekty zakresu inwestycji objętej dofinansowaniem z Programu lub z wnioskiem o zmianę inwestycji (dotyczy wnioskodawcy, którego pierwotny wniosek został objęty dofinansowaniem z Programu i który następnie zrezygnował z tego dofinansowania).

Na pytanie strony samorządowej czy planuje się zmianę częstotliwości realizacji zapłaty wykonawcom, tak żeby ci nie musieli posiłkować się kredytami w przypadku braku wystraczającego zapasu kapitału odpowiedź ze strony KPRM była niestety negatywna.

Zmiany w Programie opublikowane są tutaj.

Lex Czarnek BIS

Na wniosek strony samorządowej do porządku obrad wniesiono temat poselskiego projektu nowelizacji Prawa oświatowego. Warto przypomnieć, że podobny projekt był już procedowany przez Sejm ale ustawa ostatecznie została zawetowana przez Prezydenta. Teraz w trybie przyśpieszonym nowa wersja projektu jest procedowana w Sejmie (projekt został opublikowany na stronie Sejmowej 20 października tj. w czwartek popołudniu, a 25 października na godzinę 18 już zostało zaplanowane posiedzenie Komisji sejmowej). Minister Piątkowski wskazał, że projekt ma charakter poselski, a nie rządowy. W odpowiedzi Grzegorz Kubalski - zastępca dyrektora Biura Związku Powiatów Polskich, zwrócił uwagę, że z zapisu pliku (metadanych), w którym ten projekt się znalazł wynika, że autorem jest resort edukacji. Strona samorządowa zaapelowała żeby Ministerstwo wstrzymało się z procedowaniem projektu i żeby można było go skonsultować w normalnym trybie. Jak się niestety okazało apel okazał się bezskuteczny bo na Komisji sejmowej projekt był procedowany (o przebiegu tej komisji napiszemy w odrębnym artykule).

Co z dodatkami – gminy czekają na środki od wojewody

Kolejnym problemem zgłoszonym przez stronę samorządową była kwestia wypłaty dodatków dla gospodarstw domowych, gdy głównym źródłem ciepła gospodarstwa domowego jest:

1. kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia albo piec kaflowy na paliwo stałe, zasilane pelletem drzewnym, drewnem kawałkowym lub innym rodzajem biomasy, albo
2. kocioł gazowy zasilany skroplonym gazem LPG, albo
3. kocioł olejowy.

Wypłata dodatków jest zadaniem zleconym gminom i mają one miesiąc na wypłatę pieniędzy mieszkańcom. Problem jaki zasygnalizował Związek Gmin Wiejskich RP dotyczył braku wpływu środków od wojewodów. Minister Ozdoba zobowiązał się, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska na roboczo po posiedzeniu KWRiST rozpozna problem. 

Lista aktów prawnych opiniowanych przez Komisję wraz z uzgodnieniami

Projekty z opinią pozytywną:

• Propozycje zasad i kryteriów podziału środków rezerwy subwencji ogólnej w roku 2023, powołanej na mocy art. 26 ust. 1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. 2021 poz. 1672, z późn. zm.);
• Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie finansowego wsparcia udzielanego na realizację niektórych przedsięwzięć mieszkaniowych;
• Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw;
• Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia rodzajów nieruchomości uznawanych za niezbędne na cele obronności i bezpieczeństwa państwa; 
• Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wymagań, jakim powinny odpowiadać zakłady i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego;
• Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie pozbawienia statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej Osiedla Zdrojowego położonego na obszarze miasta na prawach powiatu Skierniewice oraz sołectw: Maków, Krężce i Dąbrowice położonych na obszarze gminy Maków;
• Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie ramowych planów nauczania w publicznych szkołach i placówkach artystycznych;
• Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie maksymalnych stawek opłat za ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego nakładanych przez muzea państwowe i muzea samorządowe;
• Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie Rządowego programu pomocy uczniom niepełnosprawnym w formie dofinansowania zakupu podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych w latach 2023–2025;
• Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy uczniom niepełnosprawnym w formie dofinansowania zakupu podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych w latach 2023–2025;
• Wniosek Ministerstwa Klimatu i Środowiska o wprowadzenie do klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego nowych zawodów:   operator maszyn i urządzeń gospodarki odpadami; technik gospodarki odpadami; pracownik pomocniczy operatora maszyn i urządzeń gospodarki odpadami; pracownik utrzymania porządku terenów zurbanizowanych i infrastruktury;
• Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wyboru metody oraz sposobu obliczania rocznego poziomu zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego;
• Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie określenia wzoru informacji w sprawie opłaty emisyjnej;
• Projekt rozporządzenia Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie udzielania pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę lokalną w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027;
• Projekt rozporządzenia Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej  w sprawie udzielania pomocy de minimis oraz pomocy publicznej w ramach programów Interreg na lata 2021–2027;
• Projekt rozporządzenia Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej  w sprawie udzielania pomocy na badania przemysłowe, eksperymentalne prace rozwojowe oraz studia wykonalności w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027;
• Projekt rozporządzenia Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej  w sprawie udzielania pomocy na inwestycje wspierające efektywność energetyczną w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027;
• Projekt rozporządzenia Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej  w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w układy wysokosprawnej kogeneracji oraz na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027;
• Projekt rozporządzenia Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej  w sprawie udzielania pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę badawczą w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027;
• Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej oraz wysokości stawek tej pomocy na realizację działań w ramach Priorytetu 2 – Wspieranie akwakultury zrównoważonej środowiskowo, zasobooszczędnej, innowacyjnej, konkurencyjnej i opartej na wiedzy zawartego w Programie Operacyjnym „Rybactwo i Morze”;
• Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie płatności w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz przekazywania informacji dotyczących tych płatności;
• Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych;
• Pakiet projektów Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk;

Do dalszych prac skierowano:

• Projekt ustawy o ochronie ludności oraz o stanie klęski żywiołowej; 
• Projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie sposobu przeprowadzania szkoleń z zakresu bezpieczeństwa, ochrony i jakości danych przetwarzanych poprzez Krajowy System Informatyczny (KSI) oraz kwalifikacji osób uprawnionych do przeprowadzania tych szkoleń;
• Projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wzorów kart wpisu i wzorów kart zapytania o dane w Systemie Informacyjnym Schengen oraz sposobu ich wypełniania;
• Projekt ustawy o Centralnej Informacji Emerytalnej (zespół ma upoważnienie do wydania opinii wiążącej);
• Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach (zespół ma upoważnienie do wydania opinii wiążącej);
• Projekt ustawy o finansowaniu wspólnej polityki rolnej na lata 2023-2027 (zespół ma upoważnienie do wydania opinii wiążącej);
• Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie współpracy organów Krajowej Administracji Skarbowej z niektórymi podmiotami (zespół ma upoważnienie do wydania opinii wiążącej);
• Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wymagań dobrej praktyki w zakresie gospodarki leśnej (zespół ma upoważnienie do wydania opinii wiążącej);
• Projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie trybu przekazywania Policji osób lub przedmiotów odnalezionych na skutek wglądu do danych SIS, procedury postępowania w przypadkach ujawnienia tożsamości przywłaszczonej oraz sposobu i trybu współpracy organów z biurem SIRENE;
• Projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych usta;
• Projekt ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw (zespół ma upoważnienie do wydania opinii wiążącej).

KWRiST obiegowo zaopiniuje projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzoru wniosku o świadczenie pieniężne za zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy przybywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z działaniami wojennymi.