Polskie ciepłownictwo pilnie wymaga modernizacji. Inwestycje w tym zakresie wiążą się z dużymi nakładami finansowymi w skali każdego przedsiębiorstwa. To właśnie dlatego już w 2019 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchomił program „Ciepłownictwo Powiatowe”, który spotkał się z ogromnym zainteresowaniem branży. Dzięki niemu dofinansowanie otrzyma kolejnych kilkanaście projektów.
- Ciepłownictwo systemowe w Polsce należy do największych w Unii Europejskiej. Ponad 50 procent zainstalowanej mocy zapewniają małe i średnie (do 50 MW) źródła. Tworzą je przedsiębiorstwa na poziomie lokalnym. W praktyce to właśnie one odpowiadają za strategiczny cel, jakim jest bezpieczeństwo energetyczne i zapewnienie ciepła w milionach polskich domów,. To z kolei oznacza, że transformacja ciepłownictwa zawodowego jest procesem nieuniknionym, a jednocześnie bardzo kosztownym z punktu widzenia samych inwestorów - wyjaśnia Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska. Szczególnie mniejsze przedsiębiorstwa ciepłownicze mają trudności z dostępem do kapitału na inwestycje, a bez koniecznej modernizacji w perspektywie czasu rysuje się przed nimi coraz trudniejsza walka o rentowność działalności. Mając to na uwadze oferujemy i chcemy proponować systemowe wsparcie, które pozwoli w skoordynowany a jednocześnie zindywidualizowany sposób dobierać i finansować rozwiązania technologiczne. – uzupełnia szefowa resortu.
Jako odpowiedź na zdiagnozowane wyzwania, dotyczące branży, tylko na przełomie roku 2021 i 2022 zostało zawartych aż 11 umów o dofinansowanie inwestycji usprawniających 9 systemów ciepłowniczych.
Wyjaśniając genezę tych projektów Artur Michalski, wiceprezes NFOŚiGW, podkreśla: - Tylko systemy efektywne w rozumieniu dyrektywy o efektywności energetycznej mogą otrzymywać pomoc publiczną. Spełnienie tego warunku jest bardzo trudne, gdyż oznacza wymianę znaczących mocy na źródła odnawialne, odpadowe lub kogenerację. Tego typu inwestycje wiążą się z olbrzymimi nakładami finansowymi. Właśnie dlatego już w 2019 roku uruchomiliśmy w NFOŚiGW program „Ciepłownictwo Powiatowe”, który spotkał się ogromnym zainteresowaniem branży. Pracujemy m.in. nad programami priorytetowymi: „Kogeneracja dla Ciepłownictwa”, „Kogeneracja Powiatowa”, „OZE dla ciepłownictwa” oraz „Digitalizacja sieci ciepłowniczych”. Trwają również prace dotyczące uzgodnienia założeń instrumentów wsparcia związanych z nową perspektywą unijną (FEnIKS), a także z KPO.
Ciepłownia Łańcut Sp. z o.o. (woj. podkarpackie) zrealizuje dwie inwestycje: Budowę źródła kogeneracyjnego w Ciepłowni Łańcut Sp. z o.o. (dotacja 2,3 mln zł i pożyczka prawie 2,4 mln zł) oraz Budowę kotła parowego opalanego biomasą o wydajności 10 Mg/h pary wraz z niezbędną infrastrukturą (dotacja prawie 7,2 mln zł, pożyczka ponad 8,6 mln zł).
Również Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Mońkach Sp. z o.o. (woj. podlaskie) przeprowadzi dwa projekty: Budowę układu kogeneracyjnego w PEC w Mońkach (dotacja ok. 1,1 mln zł, pożyczka 2,2 mln zł) i Ograniczenie szkodliwych emisji do atmosfery poprzez budowę kotła gazowego o mocy 1,6 MW w PEC w Mońkach (dotacja prawie 700 tys. zł i pożyczka prawie 700 tys. zł).
Pozostałych 7 beneficjentów zrealizuje po jednym przedsięwzięciu:
Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Nowy Targ Sp. z o.o. (woj. małopolskie) - Budowa źródła ciepła i energii elektrycznej wytwarzanej w wysokosprawnej kogeneracji w MPEC Nowy Targ Sp. z o.o. (dotacja ok. 10,8 mln zł, pożyczka ok. 12,4 mln zł).
Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Łukowie Sp. z o.o. (woj. lubelskie) - Budowa ekologicznej Ciepłowni w Łukowie (dotacja 28,2 mln zł i pożyczka 28,2 mln zł).
Sanockie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. (woj. podkarpackie) - Budowa kotła na biomasę o mocy nominalnej 7 MW w SPGK Sp. z o.o. (dotacja ok. 7,5 mln zł, pożyczka ok. 8,7 mln zł).
OPEC- INEKO Sp. z o.o. (kujawsko - pomorskie) - Rozwój wysokosprawnej kogeneracji poprzez budowę biomasowej jednostki kotłowej w Elektrociepłowni Łąkowa w Grudziądzu (dotacja 36,1 mln zł, pożyczka 36,1 mln zł).
Otwocki Zakład Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. z siedzibą w Otwocku (woj. mazowieckie) - Budowa układu wysokosprawnej kogeneracji dla potrzeb OZEC Sp. z o.o. (dotacja prawie 1,1 mln zł, pożyczka 2,1 mln zł).
Przedsiębiorstwo Ciepłowniczo-Usługowe Piaseczno Sp. z o.o. (woj. mazowieckie) - Modernizacja i rozbudowa systemu ciepłowniczego PC-U Piaseczno w celu przekształcenia go w system efektywny energetycznie i ekonomicznie (dotacja ok. 20,4 mln zł, pożyczka 20,8 mln zł).
Aquabellis Sp. z o.o. (woj. wielkopolskie) - Przebudowa Stacji Uzdatniania Wody w Rogoźnie wraz z budową instalacji fotowoltaicznej (dotacja 7,3 mln zł i pożyczka 7,3 mln zł).
Łącznie NFOŚiGW przekaże na powyższe inwestycje dofinansowanie w kwocie ok. 252,4 mln zł, w tym w formie dotacji 122,7 mln zł i 129,7 mln zł w formie pożyczki.
Zrealizowane projekty zapewnią dostawy ciepła systemowego, a wyprodukowana dzięki nowej infrastrukturze energia elektryczna wykorzystywana będzie na potrzeby własne zakładów, zaś jej nadwyżki sprzedawane do krajowej sieci elektroenergetycznej.
W wyniku realizacji projektów dodatkowa zdolność wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych sięgnie: 25 MW a dodatkowa zdolność wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w kogeneracji wyniesie 39,6 MW.
Przewidywane efekty środowiskowe wszystkich inwestycji to m.in. zmniejszenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery o: 214 652 ton CO2/ rok Istotnie zredukowane zostaną także emisje pyłów i innych zanieczyszczeń do powietrza, takich jak dwutlenek siarki czy tlenki azotu.
Dofinansowanie projektów jest kolejnym etapem w realizacji generalnego planu transformacji całego krajowego sektora ciepłowniczego, a więc podjęcia w praktyce założeń ujętych w Krajowym planie na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030 (KPEiK), oraz Polityce energetycznej Polski do 2040 r. (PEP 2040).
Źródło: NFOŚiGW