W artykule na temat finansowania transportu ze środków europejskich w ramach nowego budżetu polityki spójności na lata 2014-2020, przedstawiającym zapisy przyjętych przez zarząd Województwa Mazowieckiego założeń Regionalnego Programu Operacyjnego napisaliśmy, iż drogi lokalne nie będą mogły być finansowane z funduszy unijnych. Wiemy, jak ważna jest to kwestia dla samorządów lokalnych. Prześledźmy więc zapisy źródłowe dostępnych dokumentów i sprawdźmy, czy rzeczywiście nie ma cienia szans na finansowanie dróg lokalnych z unijnego budżetu.

 Rozporządzenie EFRR

W opublikowanym projekcie rozporządzenia Komisji Europejskiej dot. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego - 2011/0275 (COD) „Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i celu „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia” oraz w sprawie uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1080/2006” - napisane jest, iż w ramach celu tematycznego nr 7 "promowanie transportu zorganizowanego z poszanowaniem zasady zrównoważonego rozwoju i usuwanie niedoborów przepustowości w najważniejszych infrastrukturach sieciowych", EFRR finansować będzie: (a) wspieranie multimodalnego jednolitego europejskiego obszaru transportu poprzez inwestowanie w transeuropejską sieć transportową (TEN-T); (b) zwiększanie mobilności regionalnej poprzez łączenie węzłów drugorzędnych i trzeciorzędnych z infrastrukturą TEN-T; (c) rozwój przyjaznych dla środowiska i niskoemisyjnych systemów transportu miejskiego oraz promowanie mobilności miejskiej zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju; (d) rozwój kompleksowego, wysokiej jakości interoperacyjnego systemu kolejowego;

Założenia Umowy Partnerstwa

W załączniku nr 2 do przyjętych przez rząd założeń Umowy Partnerstwa (pomiędzy rządem RP a UE) cel tematyczny 7 podzielony został na tzw. priorytety inwestycyjne:

• 7.1. wspieranie rozwoju multimodalnego Jednolitego Europejskiego Obszaru Transportowego (Single European Transport Area– SEA) poprzez inwestycje w sieci TEN-T;
• 7.2. zwiększanie mobilności regionalnej poprzez łączenie węzłów drugorzędnych i trzeciorzędnych z infrastrukturą TEN-T;
• 7.3. rozwój przyjaznych dla środowiska i niskoemisyjnych systemów transportu, włączając transport śródlądowy, morski, porty i połączenia multimodalne;
• 7.4. rozwój I rehabilitacja kompleksowego, nowoczesnego i interoperacyjnego systemu transportu kolejowego;
• 7.5. rozwój inteligentnych systemów dystrybuowania, magazynowania i przesyłu gazu i energii elektrycznej

Z kolei w załączniku nr 1, charakteryzującym planowane programy operacyjne, napisano, iż w ramach celu 7 Regionalne Programy Operacyjne finansować będą następujące priorytety inwestycyjne:

• 7.2. zwiększanie mobilności regionalnej poprzez łączenie węzłów drugorzędnych i trzeciorzędnych z infrastrukturą TEN-T;
• 7.3. rozwój przyjaznych dla środowiska i niskoemisyjnych systemów transportu, włączając transport śródlądowy, morski, porty i połączenia multimodalne;
• 7.4. rozwój I rehabilitacja kompleksowego, nowoczesnego i interoperacyjnego systemu transportu kolejowego.

Zatem ani śladu dróg lokalnych.

A jednak finansowanie dróg lokalnych jest możliwe?

Okazuje się jednak, że przywołany już dokument – założenia Umowy Partnerstwa, który w części szczegółowej (załączników) nie wspomina o drogach lokalnych, w części ogólnej zawiera zapisy odnoszące się do tej kwestii wprost. W rozdziale II.3 Strategia wykorzystania środków WRS w ramach poszczególnych celów tematycznych opisuje poszczególne z 11 tzw. celów tematycznych, czyli priorytetów polityki spójności na okres 2014-2020. Wśród nich opisany został cel tematyczny 7 „Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych”. Na str. 34 dokumentu znajdujemy wyliczenie na co skierowane będą środki WRS (Wspólnotowych Ram Strategicznych). Czwarty punkt od góry brzmi "zwiększenie dostępności przestrzennej obszarów peryferyjnych do regionalnych i subregionalnych ośrodków wzrostu, w tym budowa i modernizacja dróg lokalnych."

Skoro możliwe, to dlaczego niemożliwe?

Przywołany zapis mówi wprost, iż finansowanie budowy i modernizacji dróg lokalnych z funduszy unijnych w okresie 2014-2020 w Polsce jest możliwe. Dlaczego więc konsekwentnie zapis ten nie powtarza się w uszczegóławiających załącznikach, w tym przede wszystkim w opisie regionalnych programów operacyjnych na lata 2014-2020? Skoro założenia Umowy Partnerstwa dopuszczają możliwość finansowania jednej z najważniejszych i najpilniejszych wciąż potrzeb mieszkańców, należy tę możliwość samorządom lokalnym otworzyć jednoznacznie.

Jarosław Komża

Źródło: MRR