Wakacje to czas, kiedy chętniej wystawiamy naszą skórę na słońce. Zażywając uroków lata pamiętaj o profilaktyce, bo to najskuteczniejsza broń w walce z czerniakiem.
Czym jest czerniak?
Czerniak to nowotwór złośliwy skóry, który szybko się rozwija i tworzy przerzuty. Wywodzi się z melanocytów – komórek wytwarzających barwnik zwany melaniną. Melanina sprawia, że skóra ciemnieje w kontakcie z promieniowaniem ultrafioletowym, czyli np. w kontakcie z promieniowaniem słonecznym, czy promieniowaniem stosowanym w solarium. Czerniak najczęściej pojawiają się na skórze, ale może wystąpić także w obrębie błony śluzowej jamy ustnej, nosa i gałki ocznej.
Zagrożenie zachorowaniem na czerniaka wzrasta u osób:
- o jasnej karnacji, rudych lub blond włosach, niebieskich oczach, licznych piegach
- z dużą liczbą znamion barwnikowych, znamion w miejscach drażnienia
- które doznały oparzeń słonecznych, szczególnie w dzieciństwie
- słabo tolerujących słońce, opalających się z dużym trudem lub w ogóle
- przebywających w pełnym słońcu powyżej godziny dziennie
- u których w rodzinie występowały przypadki czerniaka lub innych nowotworów skóry
- korzystających z solarium.
Najbardziej innowacyjny w polskiej onkologii program lekowy
Od 1 stycznia 2021 roku w ramach leczenia pacjentów z czerniakiem obowiązuje jeden program lekowy B.59 „Leczenie czerniaka skóry lub błon śluzowych”, który jest połączeniem funkcjonujących wcześniej niezależnie trzech programów lekowych. Ma on zastosowanie w leczeniu chorych po całkowitej resekcji oraz z nieoperacyjnym, zaawansowanym w III stopniu lub przerzutowym IV stopniu czerniakiem.
Jest jednym z najbardziej innowacyjnych programów lekowych w polskiej onkologii. Pozwala nie tylko na zastosowanie nowoczesnej farmakoterapii, ale także na skuteczne zarządzanie terapią. W programie są dostępne rekomendowane przez towarzystwa naukowe opcje terapeutyczne, zarówno z zakresu immunoterapii, jak i leków ukierunkowanych molekularnie na obecność mutacji w genie BRAF. Leczeniem mogą być objęci dorośli, jak i młodzież od 12 roku życia. Kwalifikacji pacjentów do terapii zawsze dokonuje lekarz prowadzący.
Tylko w ciągu 4 ostatnich miesięcy z programu lekowego związanego z czerniakiem skorzystało już ponad 2.5 tys. pacjentów, a wartość refundacji leków przez NFZ wyniosła ponad 137 mln. złotych.
Czerniak. Jak się przed nim chronić?
- Raz w miesiącu oglądaj swoją skórę. Sprawdź, czy Twoje znamiona nie zmieniły kształtu, koloru, wielkości lub nie pojawiły się nowe.
- Szczególnie latem unikaj nadmiernego słońca w godzinach 11:00 – 16:00.
- Stosuj przez cały rok kremy z filtrem, aby chronić skórę przed szkodliwymi promieniami UV.
- Nie opalaj się w solarium.
- Podczas przebywania na słońcu noś okulary przeciwsłoneczne oraz nakrycie głowy.
- Przynajmniej raz w roku skontroluj znamiona u dermatologa lub chirurga-onkologa.
Źródło nfz.gov.pl