Zasady przyznawania dodatku do świadczenia pielęgnacyjnego nie naruszają konstytucyjnej zasady równości i obowiązku państwa uwzględniania w polityce społecznej i gospodarczej dobra rodziny - uznał 8 lipca br. Trybunał Konstytucyjny.
Jak podkreślił TK, dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego, zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy zmieniającej, był nową formą pomocy adresowaną do opiekunów osób niepełnosprawnych, spełniających zmienione warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego. Celem jego przyjęcia było utrzymanie dodatkowego wsparcia w kwocie 100 zł miesięcznie dla matek, ojców lub opiekunów dzieci niepełnosprawnych otrzymujących je w ramach realizowanego do końca 2012 r. programu rządowego, w ograniczonym zakresie czasowym – na sześć miesięcy - do chwili wejścia w życie przepisu ustawy zmieniającej podwyższającego świadczenie pielęgnacyjne z 520 zł do 620 zł.
Trybunał stwierdził, że pytający sąd niewłaściwie ustalił cechę istotną, na podstawie której wyróżnił grupę podmiotów podobnych, które, w jego ocenie, powinny być traktowane równo, jeśli chodzi o dostęp do dodatku do świadczenia rodzinnego. Cechą tą nie jest bowiem okoliczność sprawowania opieki nad niepełnosprawnym małżonkiem, lecz - mając na uwadze cel ustanowienia dodatku - jest nią spełnianie nowych przesłanek uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego. TK przypomniał, że zgodnie z jego orzecznictwem zasada równości dopuszcza, by nakładać różne obowiązki lub przyznawać różne prawa podmiotom, które posiadają tą samą cechę istotną, oraz podmiotom, które jej nie posiadają. Podmioty wskazane przez pytający sąd nie należą do tej samej kategorii, a więc nie można uznać, że odmienne uregulowanie ich sytuacji jest sprzeczne z zasadą równości.
Krąg adresatów dodatku do świadczenia pielęgnacyjnego jest konsekwencją decyzji ustawodawcy o ograniczeniu przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego do sytuacji, gdy niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18. bądź - w razie kontynowania nauki - 25. roku życia. Ustawodawca uznał bowiem, że osoby takie są z reguły niesamodzielne i nie zdołały wypracować własnych źródeł dochodu, takich jak emerytura czy renta. Trybunał zwrócił ponadto uwagę, że dla pozostałych opiekunów osób niepełnosprawnych ustawodawca wprowadził nowe świadczenie - specjalny zasiłek opiekuńczy, którego przyznanie warunkowane jest spełnieniem kryterium dochodowego. Ustanowienie tego świadczenia jest także wyrazem wypełniania przez państwo obowiązków wynikających z art. 71 ust. 1 Konstytucji - podkreślił TK.
Zdaniem TK sporny przepis nie narusza też zasad: sprawiedliwości społecznej, ochrony praw nabytych oraz poprawnej legislacji.
8 lipca 2014 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 12 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw w zakresie, w jakim uzależnia przyznanie dodatku do świadczenia pielęgnacyjnego od spełnienia warunku określonego w art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, jest zgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 oraz art. 71 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W pozostałym zakresie TK umorzył postępowanie (P 33/2013).
