Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Pracy, który wprowadza fundamentalne zmiany w liczeniu stażu pracy. Zgodnie z nowymi przepisami, do stażu wliczane będą nie tylko lata przepracowane na etacie, ale również okresy prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej oraz wykonywania pracy na podstawie umów cywilnoprawnych. Nowelizacja ma wejść w życie 1 stycznia 2026 roku.

Koniec z wykluczeniem samozatrudnionych i pracujących na zlecenie

Dotychczasowe przepisy nie uwzględniały w stażu pracy okresów, w których dana osoba prowadziła własną działalność lub wykonywała pracę w oparciu o umowę zlecenia. W praktyce oznaczało to, że pracownik z kilkunastoletnim doświadczeniem poza etatem miał formalnie mniejszy staż niż osoba zatrudniona na umowie o pracę przez zaledwie rok.

Ministerstwo Pracy uznało ten stan za niesprawiedliwy. "To zmiana na korzyść milionów pracownic i pracowników, którzy dotychczas byli dyskryminowani tylko dlatego, że nie pracowali na etacie" – komentuje ministra pracy Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Co zostanie wliczone do stażu?

Zgodnie z projektem, do stażu pracy będą wliczane m.in.:

• okresy prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz współpracy z osobą ją prowadzącą,
• wykonywanie umów zlecenia, świadczenia usług, umów agencyjnych,
• członkostwo w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i kółkach rolniczych,
• okresy pracy zarobkowej za granicą,
• zawieszenie działalności gospodarczej w celu opieki nad dzieckiem, za które opłacano składki emerytalne i rentowe.

Za potwierdzenie tych okresów odpowiadać będzie Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a w przypadku pracy za granicą lub niezarejestrowanej w ZUS, wymagane będą dodatkowe dowody przedstawione przez pracownika.

Szerszy dostęp do uprawnień i wyższe koszty po stronie pracodawców

Zmiana przepisów otwiera drogę do uzyskania dodatkowych uprawnień, takich jak dłuższe urlopy, nagrody jubileuszowe czy stanowiska wymagające określonego stażu. Dla pracodawców oznacza to konieczność ponownego przeliczenia stażu pracy zatrudnionych, modyfikacji regulaminów wewnętrznych i zabezpieczenia funduszy na nowe świadczenia.

Wprowadzenie nowych przepisów zaplanowano z odpowiednim vacatio legis, aby umożliwić firmom przygotowanie się do zmian.

Krok w stronę równości

Projekt ustawy został zaproponowany przez resort pracy jako element szerszych działań mających na celu wyrównywanie szans i likwidację luk w prawach pracowniczych. Oczekuje się, że nowe przepisy zostaną niebawem skierowane do Sejmu, a ich przyjęcie nastąpi jeszcze w tym roku.

Źródło: MRPiPS