Zgodnie z art. 11 ust. 1 w przypadku stwierdzenia przez pracownika socjalnego marnotrawienia przyznanych świadczeń, ich celowego niszczenia lub korzystania w sposób niezgodny z przeznaczeniem bądź marnotrawienia własnych zasobów finansowych może nastąpić ograniczenie świadczeń, odmowa ich przyznania albo przyznanie pomocy w formie świadczenia niepieniężnego.
W ust. 2 przewidziano, że brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym lub asystentem rodziny, o którym mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub nieuzasadniona odmowa podjęcia lub przerwanie szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych, prac społecznie użytecznych, a także odmowa lub przerwanie udziału w działaniach w zakresie integracji społecznej realizowanych w ramach Programu Aktywizacja i Integracja, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną mogą stanowić podstawę do ograniczenia wysokości lub rozmiaru świadczenia, odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.
Z powyższych przepisów wynika, że takie zachowania beneficjenta, jak np. przeznaczanie przyznanego zasiłku w całości lub znacznej części na zakup używek, przez co beneficjent nie ma środków na kupno lekarstw czy nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego, mogą być uznane za marnotrawienie przyznanych świadczeń bądź własnych zasobów finansowych, a także za brak współdziałania osoby z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej i niedotrzymywanie postanowień zawartego kontraktu socjalnego. Takie zachowanie może stanowić podstawę do ograniczenia wysokości lub rozmiaru świadczenia, odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. Zachowanie pensjonariusza dezorganizujące funkcjonowanie DPS, nagminne zakłócanie spokoju współmieszkańcom, naruszanie dóbr osobistych i nietykalności personelu oraz współmieszkańców czy inne tego typu zachowania również mogą być rozważane jako podstawa do uchylenia decyzji o skierowaniu do DPS.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 29 kwietnia 2025 r., sygn. II SA/Ol 135/25
Źródło: CBOSA