Od 1 maja 2004 r. Rzeczpospolita Polska jako państwo członkowskie Unii Europejskiej jest włączona w europejską koordynację systemów zabezpieczenia społecznego. Krajowe instytucje państw członkowskich współpracują ze sobą, wymieniając dane niezbędne do ustalenia praw i obowiązków ubezpieczonych oraz świadczeniobiorców. Wymiana takich danych odbywa sie obecnie za pośrednictwem formularzy i dokumentów w wersji papierowej. Do dnia 1 maja 2012 r. wszystkie państwa członkowskie zobowiązane zostały do włączenia sie do Systemu Elektronicznej Wymiany Informacji dotyczących Zabezpieczenia Społecznego. Przekazywanie danych odbywać się będzie bezpośrednio, drogą elektroniczną w ramach wspólnej bezpiecznej sieci, zapewniającej poufność i ochronę danych.
Pociąga to za sobą konieczność wprowadzenia odpowiednich zmian w polskim systemie prawnym. W Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej opracowany został projekt założeń projektu ustawy o wdrożeniu Systemu Elektronicznej Wymiany Informacji dotyczących Zabezpieczenia Społecznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zmianie niektórych ustaw. Elektroniczna wymiana danych ma objąć takie obszary jak:- ogólna współpraca administracyjna, związana z wymianą danych wspólnych dla różnych obszarów, m.in. dotyczących identyfikacji osoby i ustalenia jej miejsca zamieszkania;
- podlegania ustawodawstwu właściwemu;
- poszczególne rodzaje świadczeń, w szczególności: świadczenia z tytułu choroby, świadczeń z tytułu macierzyństwa i równoważnych świadczeń dla ojca, świadczeń z tytułu inwalidztwa, świadczeń z tytułu starości, rent rodzinnych, świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i choroby zawodowej, zasiłków na wypadek śmierci, świadczeń dla bezrobotnych, świadczeń przedemerytalnych, świadczeń rodzinnych, specjalnych świadczeń pieniężnych o charakterze nieskładkowym;
- pomocy w odzyskaniu należności w innym państwie członkowskim.
Ustawa utworzy trzy punkty kontaktowe, których zadaniem jest wysyłanie i otrzymywanie drogą elektroniczną danych koniecznych do koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Punkty takie powstaną:
- w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej – dla sektora świadczeń z tytułu bezrobocia i świadczeń rodzinnych;
- w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych – dla potrzeb ustalania ustawodawstwa właściwego, dla sektora świadczeń emerytalno-rentowych, pieniężnych świadczeń wypadkowych, chorobowych i macierzyńskich (także dla obsługi systemu rolniczego oraz systemów specjalnych);
- w Narodowym Funduszu Zdrowia - powyższe jest uzasadnione tym, że Narodowy Fundusz Zdrowia jest instytucja łącznikową i właściwą w ramach sektora rzeczowych świadczeń zdrowotnych.
Dzięki elektronizacji wymiany danych nastąpi szybsze rozpatrywanie wniosków i wypłata należnych świadczeń na rzecz osób uprawnionych.
