W październiku wejdzie w życie duża nowelizacja kodeksu karnego. Jej istota polega na zaostrzeniu kar, głównie przestępstw przeciw wolności małoletnich, przestępstw drogowych i popełnianych w ramach grup przestępczych. Zmiany nie ominęły jednak także rozdziału dotyczącego tzw. przestępstw urzędniczych. W krótkim cyklu artykułów przedstawiamy jakie zmiany nastąpią w przypadku przestępstw dotyczących instytucji publicznych, funkcjonariuszy i urzędników.
Nowelizacja miała miejsce 7 lipca 2022 r., pierwsze zmiany wejdą w życie 1 października 2023 r. Sejm przyjął w niej także modyfikacje przepisów w rozdziale XXIX kodeksu karnego zatytułowanym „Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego”. Warto więc wiedzieć, co się zmienia.
Na początek sygnalizujemy zmiany, które mają wzmocnić ochronę prawnokarną instytucji i funkcjonariuszy publicznych.
Pierwsza z nich dotyczy czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego lub osobę mu przybraną do pomocy w trakcie czynności służbowych. Po zmianie art. 223 § 2 kodeksu karnego, jeżeli w wyniku takiej napaści nastąpi skutek w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu funkcjonariusza publicznego lub osoby do pomocy mu przybranej, napastnik będzie podlegać karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15. To zmiana, która podwyższyła granice górnego zagrożenia kary pozbawienia wolności – obecnie grozi za to kara do 12 lat więzienia. Zmiana dotyczy wyłącznie tzw. typu kwalifikowanego – napaść bez ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nadal będzie zagrożona karą pozbawienia wolności do roku do 10 lat. Warto tutaj też podkreślić, że należy to odróżnić od naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza lub jego pomocnika uregulowanej w art. 222. Główną różnicą jest to, że przy czynnej napaści w użyciu jest narzędzie niebezpieczne lub sprawca działał wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, a samo działanie ma na celu wyrządzenie krzywdy fizycznej.
Podobnie podwyższono granice kary w przypadku powtarzania działań mających na celu wywołanie fałszywego alarmu (art. 224a § 2 kodeksu karnego). Jeżeli sprawca, który celowo więcej niż jeden raz zawiadomi o nieistniejącym zagrożeniu, a które miałoby zagrażać życiu lub zdrowiu wielu osób lub mieniu w znacznych rozmiarach czym wywoła czynność instytucji użyteczności publicznej lub organu ochrony bezpieczeństwa, porządku publicznego lub zdrowia mającą na celu uchylenie zagrożenia, będzie mógł ponieść karę pozbawienia wolności od lat 2 do 15 (obecnie do lat 12). Jak duży jest problem takich głupich dowcipów wiedzą na pewno ci kierownicy placówek i instytucji, którzy musieli kiedyś zarządzić ewakuację np. z powodu telefonu o bombie. Można mieć tylko nadzieję, że strach przed jeszcze większą karą pozwoli zapobiec co najmniej kilku takim incydentom.
Inne zmiany w tym rozdziale dotyczą łapownictwa. Będą one omówione w kolejnych artykułach tego cyklu.
