30 listopada br. został w Sejmie złożony rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. 

Tego samego dnia został skierowany do I czytania w Komisjach (do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Obrony Narodowej).

Jest to projekt nowelizacji dotyczący w głównym zakresie wzmocnienia kompetencji kuratorów oświaty w systemie edukacji. Projekt ten został negatywnie zaopiniowany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego na posiedzeniu w dniu 6 września 2021 r. 

Założenia które budziły największy sprzeciw strony samorządowej, zostały utrzymane. 

„Pozytywna opinia” kuratora oświaty, będzie niezbędna w przypadku, gdy:

• organ prowadzący szkołę lub placówkę powołuje na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki osobę niebędącą nauczycielem,
• organ prowadzący szkołę lub placówkę powierza stanowisko dyrektora szkoły lub placówki ustalonemu przez siebie kandydatowi (powołuje na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki ustalonego przez siebie kandydata), w sytuacji gdy: do konkursu nie zgłosił się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata, albo konkurs wyłonił co prawda kandydata (osobę niebędącą nauczycielem), ale organ sprawujący nadzór pedagogiczny wydał negatywną opinię w zakresie powołania tej osoby na stanowisko dyrektora. W tym przypadku będzie też wymagana opinia zakładowych organizacji związkowych,
• organ prowadzący szkołę lub placówkę chce w uzasadnionych przypadkach powierzyć stanowisko dyrektora szkoły lub placówki na okres krótszy niż 5 lat szkolnych, ale nie krótszy niż 1 rok szkolny,
• organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole lub placówce, chce w przypadkach szczególnie uzasadnionych odwołać nauczyciela z tego stanowiska w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia,
• zostanie podjęty zamiar połączenia w zespół szkół lub placówek albo włączenia do zespołu szkół lub placówek.

Kurator oświaty będzie miał wpływ na stanowisko dyrektora szkoły poprzez:

• możliwość skierowania wniosku o odwołanie dyrektora, jeżeli ten nie zrealizuje zaleceń. W przypadku, gdy organ prowadzący szkołę lub placówkę nie odwoła dyrektora szkoły lub placówki w podanym terminie, z upływem tego terminu wygaśnie powierzenie stanowiska dyrektora szkoły lub placówki, co stwierdzi kurator oświaty;
• w przypadku braku porozumienia z organem prowadzącym, ostateczną decyzję o ocenie pracy dyrektora podejmie organ nadzoru pedagogicznego;
• wprowadzenie możliwości złożenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny wiążącego wniosku do organu prowadzącego szkołę o zawieszenie dyrektora szkoły w pełnieniu obowiązków, przed złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego;
• zwiększenie liczby przedstawicieli organu sprawującego nadzór pedagogiczny powoływanych w komisjach konkursowych na dyrektora, z trzech do pięciu (w projekcie skierowanym do Sejmu zrezygnowano jedynie z pomysłu, że bez względu na liczbę przedstawicieli, którzy wezmą udział w pracach komisji, organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny będzie przysługiwało pięć głosów);
• dodatkowo: do składu komisji powołani będą przedstawiciele wyłącznie tych organizacji związkowych które działają w szkole lub placówce, w której konkurs się odbywa.

Kolejna bardzo istotna grupa zmian będzie dotyczyła procedury likwidacji/przekształcenia szkół/placówek:

• przewidziano katalog przesłanek, których jedynie łączne spełnienie będzie warunkowało możliwość likwidacji szkoły, gdy likwidacja: nie ograniczy dostępności nauki, wychowania i opieki, polepszy warunki nauki, wychowania i opieki uczniów likwidowanej szkoły oraz nie pogorszy ich w szkole lub szkołach wskazanych jako miejsce kontynuowania nauki, w szczególności w zakresie bezpieczeństwa i higieny, polepszy warunki stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży objętych kształceniem specjalnym, w przypadku gdy likwidowana szkoła prowadzi takie kształcenie, nie pogorszy warunków dotarcia uczniów do szkoły, jest uzasadniona zmianami demograficznymi lub prognozami dotyczącymi liczby uczniów likwidowanej szkoły, szkoły lub szkół wskazanych jako miejsce kontynuowania nauki oraz ogółem wszystkich szkół danego typu prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego
• doprecyzowano, że jednostka samorządu terytorialnego będzie obowiązana wskazać uczniom likwidowanej szkoły możliwość kontynuowania nauki jedynie w szkole lub szkołach lub placówce wychowania przedszkolnego, prowadzonych przez tę jednostkę.

Z nieoficjalnych informacji uzyskanych w sekretariacie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży wynika, że I czytanie ma odbyć się w połowie grudnia br.