Rada Ministrów skierowała do Sejmu projekt ustawy o kasach zapomogowo-pożyczkowych (KZP). Obecnie status i zasady działania KZP regulują przepisy wykonawcze do ustawy o związkach zawodowych.
Obecnie podstawą działania kas zapomogowo-pożyczkowych jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1992 r. w sprawie pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w zakładach pracy. W ocenie skutków regulacji do projektu autorzy wskazali, że mimo że funkcjonowanie KZP oparto o przepisy ustawy o związkach zawodowych, to obecnie są one samodzielnymi i niezależnymi od związków zawodowych jednostkami, a przynależność związkowa nie ma znaczenia dla uzyskania statusu członka KZP. Ponadto KZP może powstać nawet, jeżeli u danego pracodawcy nie funkcjonuje żaden związek zawodowy. Brak jest zatem podstaw, aby kwestie dotyczące funkcjonowania KZP były nadal regulowane w przepisach dotyczących związków zawodowych.
W większości w projekcie powielono obowiązujące regulacje. Nowością jest wprowadzenie możliwości utworzenia KZP przez 10 osób wykonujących pracę zarobkową u danego pracodawcy (do tej pory przepisy mówiły o 10 pracownikach) Ponadto, zostały określone niezbędne elementy statutu KZP przy zachowaniu katalogu otwartego. W związku z tym, że KZP może zostać utworzona także u pracodawcy, u którego nie działają związki zawodowe, konieczne było określenie podmiotów, które sprawują kontrolę w takiej sytuacji. Zasadą jest, że kontrolę nad KZP sprawuje działająca u pracodawcy zakładowa organizacja związkowa (w przypadku wielości zakładowych organizacji związkowych kontrolę nad KZP sprawują wspólnie te organizacje). W sytuacji gdy u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, zaproponowano, aby kontrolę nad KZP sprawowała rada pracowników, a w razie jej braku zaproponowano, aby kontrolę nad KZP sprawowała reprezentacja osób wykonujących pracę zarobkową wyłoniona w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Zaproponowano regulacje, zgodnie z którymi podmiot sprawujący kontrolę będzie miał prawo wystąpić z wnioskiem o zwołanie nadzwyczajnego walnego zebrania członków, a zarząd będzie miał obowiązek współdziałać z tym podmiotem. Ponadto osoba reprezentująca podmiot sprawujący kontrolę będzie miała prawo uczestnictwa w posiedzeniach walnego zebrania członków. Zaproponowano również przepisy rozstrzygające o losach KZP w razie zmiany struktury organizacyjnej pracodawcy (np. połączenia lub podziału). W takiej sytuacji walne zebranie członków będzie obowiązane do podjęcia uchwały o dostosowaniu struktury organizacyjnej KZP do struktury organizacyjnej pracodawcy, a także do podjęcia uchwały o dostosowaniu statutu KZP do nowej struktury organizacyjnej pracodawcy.
Ponadto uzupełniono i doprecyzowano przepisy w zakresie np. wskazania przypadków obligatoryjnego i fakultatywnego skreślenia członka KZP z listy członków KZP, niektórych zasad udzielania pożyczki bądź zapomogi (jak np. szczegółowe określenie zasad poręczenia pożyczki), czy wskazania sytuacji, w których walne zebranie członków może odwołać członka zarządu lub komisji rewizyjnej przed upływem jego kadencji, oraz sytuacji, w których przeprowadza się wybory uzupełniające do tych organów KZP.
Termin, jaki projektowana ustawa wyznacza istniejącym KZP na dostosowanie ich statutów, wynosi 18 miesięcy od dnia wejścia tej ustawy w życie. Projekt dostępny jest na stronie www.sejm.gov.pl.
