Sejmowe Komisje: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Zdrowia na posiedzeniu prowadzonym z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość wysłuchały 20 listopada br. „Informacji Ministra Zdrowia oraz Ministra Edukacji Narodowej w sprawie dostępności lecznictwa psychiatrycznego oraz opieki psychologicznej dla dzieci i młodzieży”.

Wnioskodawcy powoływali się na alarmujący raport Najwyższej Izby Kontroli dotyczący problemów z dostępem do lekarza psychiatry, pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wysokich wskaźników prób samobójczych i samobójstw wśród dzieci i młodzieży.

Informację przedstawili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia – Maciej Miłkowski oraz sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej – Marzena Machałek.

W Polsce opieka psychiatryczna nad dziećmi i młodzieżą odbywała się do tej pory praktycznie na oddziałach szpitalnych, co było spowodowane małą liczbą ośrodków psychiatrycznych i lekarzy psychiatrów.

Zespół do spraw reformy zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży w Ministerstwie Zdrowia przygotował propozycje zmian systemowych związanych z organizacją opieki psychologicznej i psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży.

Kluczowa zmiana polega na podziale ośrodków na 3 poziomy. Na poziomie pierwszym dostępna będzie pomoc psychologiczna w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia. Te ośrodki powinny być zorganizowane w każdym powiecie. Drugi poziom, to centra zdrowia psychicznego z dostępem do lekarza psychiatry, a trzeci, to ośrodki wysokospecjalistycznej całodobowej opieki. Ośrodek trzeciego poziomu powinien być zlokalizowany w każdym województwie.
Jeśli chodzi o zasoby kadrowe, szkoli się coraz więcej lekarzy. Na koniec ubiegłego roku w trakcie szkolenia było 176 lekarzy. Od 2015 r. liczba ta wzrosła o 41 osób. Aktualnie 1000 osób kształci się w zawodzie psychologów klinicznych, psychoterapeutów dziecięcych i terapeutów środowiskowych.

Ministerstwo Edukacji Narodowej dostosowało przepisy prawa, aby zwiększyć dostępność pomocy psychologiczno-pedagogicznej i pracuje nad kompleksowymi rozwiązaniami poprawy jakości edukacji włączającej opartej na diagnozie funkcjonalnej każdego ucznia. Stopniowo zwiększa się liczba specjalistów: psychologów, pedagogów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne generalnie funkcjonują w trakcie pandemii w trybie stacjonarnym, ale uruchomiono również nowe linie telefoniczne i bezpośrednie kontakty mailowe z psychologami.

W dyskusji posłowie pytali m.in. o: etap wdrażania modelu leczenia środowiskowego dzieci i młodzieży z zaburzeniami psychicznymi z Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego 2017-2022; plan odnowy ochrony zdrowia (w tym psychiatrii) po pandemii; zachęty dla absolwentów medycyny do specjalizowania się w psychiatrii; liczbę psychologów w placówkach szkolnych i wyrównywanie różnic terytorialnych; brak pomocy psychologiczno-pedagogicznej podczas nauki zdalnej i związanych z nią problemów dzieci znikających z systemu edukacji oraz nasilającej się dyskryminacji uczniów LGBT.