Do konsultacji publicznych trafił projekt ustawy o zawodzie farmaceuty. Projekt ten przewiduje kompleksowe uregulowanie zasad wykonywania zawodu farmaceuty w ramach jednego aktu normatywnego. Ustawa zakłada skoordynowanie usług sprawowanych przez farmaceutów z systemem świadczeń opieki zdrowotnej.

Zasadniczym celem projektu jest zrealizowanie postulatów zamieszczonych w dokumencie rządowym „Polityka lekowa państwa 2018-2020”. W przedmiotowym dokumencie wskazano na występowanie problemów polegających na braku funkcjonowania opieki farmaceutycznej sprawowanej przez farmaceutę we współpracy z lekarzem, co skutkuje:

• brakiem kontroli polipragmazji wynikającej z przyjmowania przez chorego kilku leków, zarówno przepisanych przez lekarza, jak i z grupy wydawanych bez przepisu lekarza (OTC) oraz szeroko reklamowanych suplementów diety, często bez znajomości ich działania i świadomości możliwych interakcji;
• nieprzestrzeganiem zaleceń lekarskich dotyczących regularnego stosowania leku, co jest szczególnie istotne w terapii pacjentów przewlekle chorych;
• wzrastającym rynkiem „samoleczenia” pacjentów w oparciu o leki OTC oraz suplementy diety;
• budowaniem wiedzy o leczeniu przez pacjentów w oparciu o informacje niepotwierdzone badaniami naukowymi.

Najistotniejszym elementem tych zmian jest wprowadzenie opieki farmaceutycznej, tj. świadczenia opieki zdrowotnej udzielanego przez farmaceutę posiadającego określone w ustawie kompetencje, którego celem jest zapewnienie ciągłego, profesjonalnego nadzoru nad farmakoterapią. Projekt zakłada przyznanie farmaceutom dotychczas niestypizowanych na poziomie aktu normatywnego uprawnień w zakresie doradztwa farmaceutycznego, w szczególności:

1. prowadzenia konsultacji farmaceutycznych, których celem będzie umieszczenie farmaceuty w systemie ochrony zdrowia jako eksperta w zakresie stosowania produktów leczniczych, wyrobów medycznych lub środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, który aktywnie i w sposób ciągły uczestniczy w procesie leczenia,
2. prowadzenia przeglądów lekowych, których celem będzie wykrywanie ewentualnych niepożądanych interakcji między przyjmowanymi produktami leczniczymi lub między produktami leczniczymi a innymi przyjmowanymi produktami,
3. opracowywania indywidualnych planów opieki farmaceutycznej,
4. wykonywania prostych badań diagnostycznych, które są związane z farmakoterapią.

Projektowana ustawa określi zasady przyznawania prawa wykonywania zawodu farmaceuty. W odniesieniu do osoby, która posiada odpowiednie, określone w ustawie kwalifikacje, prawo wykonywania zawodu będzie przyznawała uchwałą okręgowa rada aptekarska właściwa ze względu na zamierzone miejsce wykonywania zawodu farmaceuty. Osoba, która ma prawo wykonywania zawodu farmaceuty, posługiwała się będzie tytułem „farmaceuta”. Natomiast farmaceuta wykonujący zawód w aptece, punkcie aptecznym, dziale farmacji szpitalnej albo hurtowni farmaceutycznej, będzie posługiwał się tytułem „aptekarza”.

 Zawód farmaceuty będący samodzielnym zawodem medycznym, może wykonywać osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu farmaceuty, która złożyła ślubowanie i jest wpisana do rejestru farmaceutów.

Farmaceuta ma obowiązek wykonywać zawód z należytą starannością, poszanowaniem praw pacjenta, dbałością o jego bezpieczeństwo zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy farmaceutycznej i medycznej, dostępnymi mu metodami, oraz zgodnie z zasadami etyki i deontologii zawodowej. Farmaceuta ma obowiązek udzielać pacjentowi, na podstawie dostępnej wiedzy oraz informacji uzyskanych od pacjenta, pełnej i przystępnej informacji w ramach wykonywanej usługi farmaceutycznej, a w szczególności informować o produktach leczniczych i wyrobach medycznych będących przedmiotem obrotu w aptekach i hurtowniach farmaceutycznych oraz o ich działaniu, stosowaniu, środkach ostrożności i ewentualnych interakcjach, a także o zasadach ich przechowywania i ich utylizacji.

W projekcie ustawy na takich samych zasadach, jak obecnie, określono kształcenie przeddyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu farmaceuty. Natomiast obecnie obowiązujące przepisy dotyczące kształcenia podyplomowego farmaceutów, mając na uwadze konieczność aktualizowania posiadanego zasobu wiedzy oraz stałego dokształcania się w zakresie nowych osiągnięć nauk farmaceutycznych, zostały uaktualnione i doprecyzowane. W obecnie obowiązujących regulacjach w ramach kształcenia podyplomowego farmaceuta może odbywać szkolenie specjalizacyjne w dziedzinach farmacji, natomiast farmaceuta zatrudniony w aptece lub hurtowni ma obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez uczestnictwo w ciągłym szkoleniu.

Zaproponowane rozwiązania dotyczące szkolenia specjalizacyjnego i uzyskiwania tytułu specjalisty w danej dziedzinie farmacji, są oparte na dotychczasowym systemie szkolenia specjalizacyjnego. Natomiast nową formą kształcenia podyplomowego są kursy kwalifikacyjne, które będą miały na celu uzyskanie przez farmaceutę dodatkowych kwalifikacji i umiejętności niezbędnych do wykonywania określonych zadań zawodowych. Kursy kwalifikacyjne będą prowadzone przez jednostki szkolące. Program kursu będzie opracowywał zespół ekspertów powołany przez Dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego i będzie zatwierdzany przez ministra właściwego do spraw zdrowia.

Nowym rozwiązaniem jest wprowadzenie przepisu umożliwiającego farmaceucie legitymującemu się dorobkiem naukowym lub zawodowym w danej dziedzinie farmacji uznanie tego dorobku za równoważny ze zrealizowaniem programu specjalizacji. Zgodnie z przepisami minister właściwy do spraw zdrowia będzie mógł na wniosek osoby legitymującej się dorobkiem naukowym lub zawodowym, na podstawie opinii ekspertów, uznać dorobek za równoważny ze zrealizowaniem programu szkolenia specjalizacyjnego.

Więcej na temat nowej ustawy można przeczytać tutaj.