Parlamentarny Zespół ds. rozwiązywania problemów mieszkańców "Polski powiatowo-gminnej" na ostatnim posiedzeniu, jakie miało miejsce 16 maja br. pochylił się nad tematem funkcjonowania spółdzielni socjalnych.
Spółdzielnie socjalne łączą w sobie prowadzenie działalności gospodarczej i reintegracyjne, osób którym grozi wykluczenie z rynku pracy. Wiele osób w wieku przedemerytalnym nie ma pracy, a chciałaby pracować- spółdzielnie umożliwiają podjęcie tym osobom zatrudnienia. Spółdzielnia socjalna nie prywatyzuje zysku a przeznacza go na cele pożytku publicznego.
Główne branże w jakich działają spółdzielnie socjalne to: gastronomia, szeroko rozumiana pomoc społeczna, utrzymanie zieleńca czy gospodarka odpadami. Głównymi partnerami spółdzielni i odbiorcami usług są instytucje publiczne, chociaż 40% odbiorów to osoby fizyczne.
W Polsce ponownie zaczyna tworzyć się kilku- lub kilkunasto- osobowe spółdzielnie socjalne. Spółdzielnie systematycznie się rozwijają. Według danych z GUS na koniec 2017 r. istniało około 1 500 spółdzielni, z czego 900 zatrudniało pracowników. W spółdzielniach zatrudnionych było ogółem około 5 500 pracowników, czyli po ok. 7 pracowników na spółdzielnie. Zadania jakie spełniają spółdzielnie [racy to głównie: angażowanie wspólnoty lokalnej, aktywny instrument polityki społecznej oraz stabilizacja miejsc pracy dla osób zagrożonych wykluczeniem.
Nowelizacja, jaka została przeprowadzona na gruncie funkcjonowania spółdzielni pozwoliła na: zmniejszenie liczby założycieli z 5 do 3 osób, poszerzono krąg osób, które mogą tworzyć spółdzielnie, obniżono limity konieczne do zatrudnienia, wprowadzono nowy typ spółdzielni- usługowa, wprowadzono refundacje składek, umożliwiono spółdzielniom tworzenie konsorcjów, wzmocniono role pracowników spółdzielni oraz umożliwiono uczestnikom Warsztatów Terapii Zajęciowej odbywanie nieodpłatnych praktyk w spółdzielniach.
Główne problemy na jakie zwracali przedstawiciele samorządu, w którym funkcjonuje spółdzielnia to: bardzo długi czas tworzenia spółdzielni, demotywujący dla osób mających pracować w spółdzielniach czas oczekiwania na jej utworzenie, zbyt skomplikowane testy i szkolenia, dla osób, które mają uczestniczyć w spółdzielni tylko jako członkowie- pracownicy, niestabilność w funkcjonowaniu spółdzielni (jedynym wyjątkiem są spółdzielnie tworzone przez jednostki samorządu terytorialnego), brak wystarczającej autonomii w zakresie dysponowania nadwyżką finansową oraz problemy związane z funkcjonalniem spółdzielni po wprowadzeniu przepisów ustawy prawo zamówień publicznych, która obecnie jest na etapie nowelizacji.
Z wideo zapisem z posiedzenia Komisji można zapoznać się tutaj.
