Sejmowa komisja polityki społecznej w superszybkim tempie kilku minut przyjęła rządowy projekt nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tutaj). Starosta ma wydawać nowe zezwolenie na pracę sezonową dla obcokrajowca. Wprowadzona ma być również nowa formuła oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.

Dochody liczycie, ale kosztów nie podajecie

Resort pracy oszacował ile zarobią powiaty z tytułu nowych zadań. Bowiem połowa z wnoszonej opłaty za wniosek (wynoszącej 30 zł) ma trafiać do budżetu powiatu (z tym, że najpierw do budżetu państwa). W okresie 10 lat rocznie dochody powiatów z tytułu "udziału w opłacie" mają kształtować na poziomie od 7,5 mln zł w pierwszym roku do 14,8 mln zł w roku dziesiątym. Niestety ministerstwo nie oszacowało kosztów związanych z realizacją nowych regulacji. A wiadomo, że wykonywanie nowych czynności wiązać się będzie z koniecznością zatrudnienia dodatkowych pracowników w powiatowych urzędach pracy. Koszty te spadną na powiaty.

Unia każe

Nowelizacja wymuszona została dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/36/UE 26 lutego 2014 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w charakterze pracownika sezonowego. Dyrektywa zobowiązała państwa członkowskie, by do 30 września ubiegłego roku wprowadziły warunki i procedurę wydawania zezwoleń na pobyt i pracę sezonową dla cudzoziemców. W Polsce nie ma specjalnych regulacji dotyczących wykonywania pracy sezonowej, zarówno dla obywateli polskich, jak i cudzoziemców. Dodatkowym powodem nowelizacji ustawy jest konieczność uszczelnienia procedury (by ograniczyć nadużycia) dotyczącej wykonywania pracy krótkoterminowej przez obywateli sześciu państw - Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Ukrainy, Rosji - na podstawie oświadczenia podmiotu powierzającego pracę o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi zarejestrowanemu w powiatowym urzędzie pracy (tzw. uproszczona procedura).

Przepisy dyrektywy wymagają szczegółowego sprawdzenia warunków wykonywania pracy przez cudzoziemca, posiadania przez niego zakwaterowania oraz uprzedniej karalności i wiarygodności pracodawcy. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu, dyrektywa wprowadza skomplikowane, sztywne procedury, trudne w praktycznej realizacji. Zwłaszcza w zestawieniu ze specyfiką pracy sezonowej, kiedy cudzoziemiec podejmuje pracę u jednego podmiotu, najczęściej przez okres kilku tygodni w ciągu roku i często zmienia pracodawców. podmioty, na rzecz których wykonuje pracę. Regulacje pracy sezonowej mają znaczenie głównie w sektorze rolniczym. W ostatnich latach liczba oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi znacznie wzrosła. Głównie (97 proc.) za sprawą obywateli Ukrainy.

Zmiany

W związku z koniecznością wprowadzenia nowego typu zezwolenia, które dotyczyć będzie wykonywania przez cudzoziemców prac sezonowych, rozbudowany zostanie obecny system dopuszczania cudzoziemców do polskiego rynku pracy. Obok zezwoleń na pracę określonych w art. 88 ustawy, które mogą zostać wydane przez wojewodę na okres do trzech lat, wprowadzone zostanie zezwolenie na pracę sezonową oraz nowa formuła oświadczenia – oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Oświadczenie wzorowane jest na dotychczas obowiązującej procedurze oświadczeniowej, jednakże z pewnymi modyfikacjami celem zminimalizowania nadużyć. Zezwolenie na pracę sezonową będzie wydawał starosta na okres do dziewięciu miesięcy w roku kalendarzowym. Praca na podstawie oświadczenia wpisywanego do ewidencji oświadczeń przez starostę będzie mogła być wykonywana przez okres sześciu miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

Od kiedy?

W uzasadnieniu czytamy, że wprowadzenie nowego, szczególnego rodzaju zezwolenia na pracę (sezonową) oraz zmiana obecnie funkcjonującej instytucji oświadczeń o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi, określenie szczególnej procedury wydawania takich zezwoleń dla cudzoziemców przebywających za granicą, wprowadzenie nowych przesłanek odmowy udzielania zezwoleń na pracę i rejestracji oświadczenia oraz obowiązków informacyjnych podmiotów powierzających pracę na podstawie „nowych oświadczeń” - wobec PUP wymaga przygotowania się urzędów, podmiotów powierzających cudzoziemcom wykonywanie pracy i samych cudzoziemców, jak również modernizacji systemów teleinformatycznych. Z tych powodów wejście w życie większości przepisów przewidziane zostało na dzień 1 stycznia 2018 r. Jednakże wojewodowie i starostowie będą mogli pozyskiwać wybrane dane od organów administracji skarbowej za pośrednictwem systemów teleinformatycznych dopiero od dnia 1 lipca 2018 r. Wiąże się to z koniecznością przygotowania odpowiedniej infrastruktury.

Superszybkie rozpatrzenie

Posiedzenie sejmowej komisji polityki społecznej 7 czerwca, poświęcone rozpatrzeniu projektu nowelizacji, trwało kilka minut. Przewodnicząca szybko przeskakiwała od artykułu do artykułu i po chwili było po sprawie. Przedstawicielka klubu Nowoczesnej zgłosiła chęć wniesienia poprawek, a po krótkim zamieszaniu zdecydowała, że zrobi w tzw. drugim czytaniu na posiedzeniu plenarnym.