Od dawna w Polsce podnoszona jest konieczność znalezienia rozwiązań metropolitalnych – systemu współpracy jednostek samorządu terytorialnego położonych w obszarach funkcjonalnych największych miast. Jesteśmy – być może – o krok bliżej. Na posiedzeniu plenarnym Komisji Wspólnej w dn. 27 czerwca br. Minister Administracji i Cyfryzacji ogłosił wyniki konsultacji Zielonej księgi obszarów metropolitalnych.
W ramach konsultacji Minister otrzymał 158 odpowiedzi, w tym 78 nadesłanych przez instytucje publiczne, 34 – przez podmioty pozarządowe, a 46 – przez osoby fizyczne i firmy prywatne. Warto zauważyć szczególnie liczny udział podmiotów z województwa kujawsko-pomorskiego – było ich więcej niż ze wszystkich pozostałych województw razem wziętych. Zgłoszone odpowiedzi zajęły łącznie 734 strony.
Na podstawie wyników konsultacji MAC sformułowało następujące wnioski co do modeli instytucji metropolitalnej:
- Związek międzygminny (ewentualnie gminno-powiatowy);
- Powoływany do wykonywania jednego lub kilku zadań;
- Tworzony w ramach inicjatywy oddolnej jednostek samorządu terytorialnego;
- Potencjalną korzyścią do jego utworzenia powinny być zachęty finansowe, które gwarantowałyby stałe źródło dochodu;
- Najczęściej wskazywanymi zadaniami powinny być: planowanie przestrzenne, przygotowywanie strategii obszaru metropolitalnego oraz transport publiczny;
- Docelowo rozwiązaniem instytucjonalnym powinien być powiat metropolitalny;
- Wyraźna była jednak tendencja w odpowiedziach wskazująca konieczność konsolidacji terytorialnej i zarządzania obszarem metropolitalnym na poziomie powiatu;
- Ewaluację rozwiązań metropolitalnych należy zaplanować w okresie 5-7 lat;
- Konieczne jest usunięcie obecnie funkcjonujących barier współpracy oraz wzmocnienie potencjału pracowników administracji w tej materii;
- Delimitacja obszaru metropolitalnego na podstawie kryteriów, wynikających z KPZK dokonują regiony, a Prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia po przeanalizowaniu wniosku podejmuje decyzje o wpisaniu nowej metropolii.