Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało projekt rozporządzenia w sprawie wysokości kwoty bazowej w 2026 r. Kwota bazowa ma wzrosnąć do 6310 zł z obecnych 6104 zł.
Oczywiście propozycja ta jest skrajnie niesatysfakcjonująca i znacznie odbiegająca od reali zarobków prawników, którzy udzielają porad prawnych w punktach nieodpłatnych porad prawnych. W związku z powyższym Związek Powiatów Polskich od lat alarmuje w sprawie konieczności podniesienia kwoty, ze względu na brak chętnych do świadczenia usług w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej.
Do projektu tego ZPP zgłosiło następujące uwagi podniesienie kwoty bazowej i uzupełnienie luki, jaka związana jest z zaniżaniem dotacji od lat. Argumentując, że sam projektodawca w uzasadnieniu wskazuje, że na przestrzeni 10 lat wysokość kwoty bazowej wzrosła jedynie o 18,52%, podczas gdy inflacja w tym okresie wyniosła 61,5%. Oznacza to, że gdyby przyjąć wskaźnik inflacji (bez uwzględniania inflacji w roku obecnym) to wówczas kwota bazowa powinna wynosić co najmniej 8317 zł.
W uzasadnieniu projektodawca sam zauważa, że na przestrzeni tych 10 lat przeciętne wynagrodzenie wzrosło o 81% a minimalne wynagrodzenie wzrosło o 152%. Zatem nie jest zrozumiałym, dlaczego dostrzegając te prawidłowości projektodawca nadal proponuje kwotę bazową, która jest zaniżona, przez co dotacja ma realnie mniejszą wartość nabywczą.
Ponadto ZPP podkreśliło, że zgodnie z art. 129 ustawy o finansach publicznych kwoty dotacji celowych na zadania z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone odrębnymi ustawami jednostkom samorządu terytorialnego określane są przez dysponentów części budżetowych według zasad przyjętych w budżecie państwa do określenia wydatków podobnego rodzaju, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej (podobne przepisy zasady wyrażone zostały w art. 49 ust. 1-2 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego). W wypadku kwoty bazowej w NPP nie ma odrębnych przepisów, które określałyby wysokość kwoty bazowej, bowiem sama ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej nie określa metodologii ustalenia wysokości dotacji. Zatem w uwadze ZPP prosił o wskazanie do jakich odrębnych wydatków odniesiono się przy ustaleniu wysokości dotacji na realizację zadania z zakresu administracji rządowej polegającego na udzielaniu nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego i edukacji prawnej.
Z projektem rozporządzenia można zapoznać się tutaj
