20 czerwca br. odbyło się posiedzenie Zespołu ds. Administracji Publicznej i Bezpieczeństwa Obywateli KWRiST. Posiedzenie skupiło się wyłącznie wokół tematów dotyczących nieodpłatnej pomocy prawnej.
Pierwszym punktem spotkania było omówienie projektu ustawy o zmianie ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej oraz niektórych innych ustaw. Do tego projektu Związek Powiatów Polskich zgłosił liczne uwagi, które niestety nie spotkały się ze zrozumieniem ze strony resortu sprawiedliwości. Ponadto, przedstawicielka Ministerstwa Finansów, wskazała, że dotacja na realizację zadania jest tak niska, bo system nie jest wykorzystywany efektywnie, a liczba porad udzielanych w punktach jest nadal niska.
W odpowiedzi na tak sformułowanie zarzuty przedstawiciele Związku Powiatów Polskich wskazali, że rząd i resort sprawiedliwości są odpowiedzialni za to jak funkcjonuje system nieodpłatnej pomocy prawnej, bowiem liczba punktów i ich godziny otwarcia są określone w ustawie. Ponadto pamiętać trzeba, że usługi w systemie świadczone są w trybie gotowości (prawnicy otrzymują wynagrodzenie za czas dyżuru, a nie za liczbę porad). Przedstawiciele ZPP zaproponowali następujące rozwiązania: skrócenie o połowę czasu dyżurów przy jednoczesnym zachowaniu wysokości dotacji; przeznaczenie dodatkowych 20% wysokości dotacji na promocję punktów NPP; przeprowadzenie ogólnopolskiej kampanii informacyjnej o możliwości korzystania z darmowych porad w punktach NPP oraz alternatywne przeniesienie wykonywania zadania zleconego na inny podmiot np. wojewodów (skoro ktokolwiek byłby w stanie lepiej wykonać te zadanie za tak niskie środki – co w praktyce jest niemożliwe).
Ostatecznie dyskutujący nie znaleźli nici porozumienia i projekt ten został zaopiniowany negatywnie.
Kolejnym omawianym projektem był projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie kwoty bazowej w 2024 r. Resort zaproponował, aby kwota ta wyniosła 6342 zł tj. o 834 zł więcej niż w roku obecnym. Związek Powiatów Polskich wykazał, że kwota ta nie wystarczy na pokrycie kosztów realizacji zadań. Natomiast resort finansów, stwierdził nawet, że kwota 6342 zł jest za wysoka i proponuje wzrost kwoty bazowej do 5929 zł. Z uwagi na to, że projekt jest jeszcze na etapie uzgodnień międzyresortowych i nie wiadomo jaka będzie ostatecznie przyjęta kwota – czy propozycja Ministerstwa Finansów, nie zostanie jeszcze bardziej obniżona (jak to miało miejsce w zeszłym roku), Zespół postanowił, że projekt zostanie zaopiniowany w wersji po konsultacjach, na kolejnym posiedzeniu Zespołu.
Ostatnim tematem, jaki miał być omówiony na Zespole był wniosek ZPP na temat niedostatecznej wysokości dotacji przekazywanej powiatom na zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej, polegające na prowadzeniu punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, jednak z uwagi na fakt, że temat ten został wyczerpany podczas omawiania pierwszego projektu ustawy, nie kontynuowano dyskusji w tym zakresie.
