W Sejmie odbyła się debata na temat zmian w ustawie prawo geologiczne i górnicze. Zorganizował ją Parlamentarny Zespół ds. Zielonego Ładu.
W spotkaniu, które odbyło się z inicjatywy poseł Anity Sowińskiej i Fundacji Rozwój-TAK Odkrywki-NIE, wzięli udział przedstawiciele samorządów i mieszkańcy terenów, na których znajdują się potencjalne złoża węgla brunatnego lub w których działają już kopalnie odkrywkowe. Debacie przysłuchiwał się m.in. przedstawiciel Związku Powiatów Polskich.
Michał Wilczyński, ekspert i były Główny Geolog Kraju, przedstawił prezentację na temat bezpieczeństwa energetycznego. Jego zdaniem nie jest możliwe zapewnienie samowystarczalności energetycznej na bazie złóż krajowych. Według Wilczyńskiego w Polsce stosowany jest przestarzały system szacowania zasobów złóż. Ekspert proponował też waloryzację wartości złóż.
Mecenas Sebastian Czwojda ze Stowarzyszenia Samorządów Południowo-Zachodniej Wielkopolski „Samorząd dla zrównoważonego rozwoju” omówił proponowane zmiany prawa geologicznego i górniczego w zakresie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego. W swej prezentacji wskazał, że po raz pierwszy pojawi się definicja złoża strategicznego. Zauważył, że gmina i właściciele nieruchomości nie będą stronami postępowań ws. uznania złoża kopaliny za złoże strategiczne. Wskazano również na zmiany w toku postępowań i planów zagospodarowania. W ocenie prelegenta część proponowanych przepisów jest niekonstytucyjna.
Bartosz Kwiatkowski z Fundacji Franka Bolda zwrócił uwagę, że głównie przez potencjalne naruszenia prawa własności przez uznanie nieruchomości za teren występowania złoża strategicznego ustawa może wprost naruszać prawa człowieka. Według niego, w nawiązaniu do wystąpienia mec. Czwojdy, zostaną też naruszone zasady decentralizacji władzy publicznej. Według niego projektowane przepisy mogą naruszać unijną politykę klimatyczną, zwłaszcza w kontekście ochrony złóż węgla brunatnego.
Dyskusja po prezentacjach miała negatywny wydźwięk dla rządowego projektu oraz polityki dotyczącej terenów, gdzie złoża się znajdują. Postulowano m.in. większą dbałość o zasoby wodne na tych obszarach.
Poseł Sowińska zapowiedziała, że prezentacje prelegentów będą dostępne dla zainteresowanych na stronie Zespołu.
Do projektu ustawy uwagi złożył również w maju tego roku Związek Powiatów Polskich. Można się z nimi zapoznać tutaj.
