15 projektów z opinią pozytywną, sześcioma zajmą się zespoły robocze, jeden z opinią negatywną i jeden wróci na Komisję Wspólną – to bilans ostatniego posiedzenia plenarnego Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Spotkanie odbyło się 27 września w siedzibie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Obradom współprzewodniczyli – Sebastian Chwałek, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji oraz Andrzej Porawski, sekretarz strony samorządowej Komisji, dyrektor Biura Związku Miast Polskich.

Związek Powiatów Polskich reprezentowali: Zbigniew Deptuła, członek Zarządu ZPP, starosta makowski; Edmund Kaczmarek, członek Zarządu ZPP, starosta jędrzejowski; Rudolf Borusiewicz, dyrektor biura ZPP oraz jego zastępca Grzegorz Kubalski.

Kto zapłaci za przyłącza

Podczas spotkania strona samorządowa zgłosiła kilka problemów, o których będzie chciała dyskutować z rządem. Jednym z nich jest kwestia pobierania przez samorządy opłat od mieszkańców za przyłączenie do sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Zgodnie z wytycznymi Roberta Hernanda, zastępcy prokuratora generalnego, prokuratorzy analizują zgodność z prawem uchwał ustalających warunki podłączenia do gminnych sieci wodociągowych, kanalizacji sanitarnej i ogólnej. W ocenie Prokuratury Krajowej taka opłata nie może być pobierana. Tymczasem samorządy wskazują, że Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z 22 czerwca 2017 r., sygn. akt III SK 56/15 uznał, iż koszty budowy przyłącza wodociągowego lub kanalizacyjnego od sieci do budynku obciążają całkowicie osobę zainteresowaną. Temat ten zostanie omówiony na posiedzeniu zespołu ds. infrastruktury Komisji.

„Nie” dla zmian w inspekcji sanitarnej

Strona samorządowa wydała negatywną opinię projektowi ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz niektórych innych ustaw.

Jak tłumaczył Grzegorz Kubalski, projekt jest kolejną próbą permanentnego dążenia do tego, ażeby jak najwięcej organów mających powiązanie z samorządem terytorialnym wyłączyć spod samorządu terytorialnego i stworzyć piony podległe pod określony resort.
- Na ten moment Konstytucja wyraźnie wskazuje, że państwo polskie jest zbudowane na fundamencie zasady subsydiarności. A zasada subsydiarności wymaga jednak bezpośredniego udziału poszczególnych wspólnot lokalnych i regionalnych w pełnieniu zadań administracyjnych, również dotyczących szeroko rozumianego bezpieczeństwa. A w tym przypadku bezpieczeństwa sanitarnego – mówił.

Podkreślał również, że z uzasadnienia projektu nie wynika w czym obecnie funkcjonujący system nie pozwolił na efektywne reagowanie na zagrożenia w zakresie szeroko rozumianego działania inspekcji sanitarnej. Nie ma bowiem dowodów świadczących o tym, aby inspekcja nie radziła sobie z wykonaniem zadań.

W ocenie samorządowców projekt jest nie tylko sprzeczny z Konstytucją, ale i ze Strategią Odpowiedzialnego Rozwoju, która kładzie nacisk na terytorializację polityk publicznych. Projekt zaś odchodzi od tej zasady.

Marek Posobkiewicz, Główny Inspektor Sanitarny odpowiadając na zarzuty samorządowców, stwierdził, że nie widzi żadnego konfliktu z Konstytucją.
- Przy porządkowaniu pionowym inspekcji byłoby prawdziwe partnerstwo ze starostą a nie byłoby podległości, jeśli mówimy o partnerstwie – zapewniał.

Jak tłumaczył, dziś inspektor powiatowy powoływany jest przez starostę i z tego względu nie może nadzorować podległych mu obiektów, co wiąże się z wieloma niegodnościami. Zmiana natomiast ma pozwolić inspektorom na kontrolę obiektów znajdujących się na ich terenie.

Finanse OSP

Przy okazji omawiania projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej i o wolontariacie strona samorządowa zwróciła uwagę m.in. na problem badań lekarskich, które muszą przejść członkowie ochotniczych straży pożarnych. W przypadku, gdy są nimi tacy, którzy jednocześnie pracują w państwowej straży pożarnej, kontrolę przechodzą podwójnie, co nie znajduje racjonalnego uzasadnienia. Krzysztof Hejduk, zastępca Komendanta Głównego Państwowej Straży pożarnej zapowiedział, że odbędą się prace nad zmianą właściwych przepisów. Dyskutowano także o wysokich kosztach posiadania i przeglądów sprzętu OSP. Minister Sebastian Chwałek przyznał, że potrzebna jest pogłębiona rozmowa na temat systemu dystrybucji środków w OSP.

Komercjalizacja PKP

Posiedzenie zakończyło rozpatrywanie projektu ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” i ustawy o transporcie kolejowym. Celem projektu jest m.in. ułatwienie funkcjonowania kolei oraz realizacji projektów inwestycyjnych.

W ocenie strony samorządowej niebezpieczna jest zawarta w projekcie nowa wykładnia przepisów mówiących o przekazaniu gminom, podczas przekształceń ustrojowych, nieruchomości PKP. Projekt potwierdzając prawa następców prawnych przedsiębiorstwa PKP do nabytych gruntów, stwarza zagrożenie, że proces komunalizacji będzie mógł być negowany. - Boimy się, że zmiana odwracająca przepis, który pozwolił na komunalizację może powodować roszczenia również w stosunku do tej niewielkiej liczby nieruchomości, które zostały przez ostatnie 27 lat skomunalizowane – zauważał  Andrzej Porawski. Tłumaczył, że z tego względu niezbędne jest zapisanie w projekcie dwóch kwestii. Po pierwsze, że procesy, które zakończyły się prawomocnie komunalizacją nie będą kwestionowane. Zmiany dokonane na mocy przepisu z 1990 roku nie mogą zostać odwracane nowelizacją z 2017 r. Drugą kwestią jest potrzeba zapisania przepisu, który pozostawiałby możliwość komunalizacji nieruchomości będących własnością PKP w 1990 roku, lecz dzisiaj kolejom niepotrzebnych; potrzebnych natomiast dla rozwoju danej społeczności lokalnej. Strona rządowa wyjaśniła jednak, że w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa trwają prace nad rozwiązaniem pierwszego problemu, drugi jest już zrealizowany artykułem 39 ust. 3. Z wyjaśnień resortu infrastruktury i budownictwa projekt ma zabezpieczać kolej przez dziką komunalizacją, bez uwzględnienia potrzeb transportowych i strategicznych państwa. Projekt został skierowany do zespołu ds. infrastruktury.

Kolejne posiedzenie KWRiST odbędzie się 25 października.

Lista projektów uzgodnionych:

1. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku od spadków i darowizn od niektórych podatników.
2. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie w sprawie wyznaczenia organu do prowadzenia Rejestru Zastawów Skarbowych.
3. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie rezerwy szczepionek oraz innych immunologicznych produktów leczniczych, stosowanych w razie wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub epidemii.
4. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego.
5. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.
6. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłaty za udostępnienie danych z centralnej ewidencji pojazdów.
7. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniające rozporządzenie w sprawie przekazywania danych pomiędzy centralną ewidencją pojazdów a Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym.
8. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłaty ewidencyjnej stanowiącej przychód Funduszu – Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców.
9. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie zakresu danych udostępnianych w postaci elektronicznej z centralnej ewidencji pojazdów.
10. Projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministra Obrony Narodowej w sprawie przeprowadzenia kwalifikacji wojskowej w 2018 r.
11. Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej i o wolontariacie.
12. Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
13. Projekt rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wzorów formularzy sprawozdawczych, objaśnień co do sposobu ich wypełniania oraz wzorów kwestionariuszy i ankiet statystycznych stosowanych w badaniach statystycznych ustalonych w programie badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2017 (GUS).
14. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie informacji przekazywanych w celu wydania opinii o planowanej pomocy publicznej.
15. Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego na lata 2018-2023 pod nazwą "Wzmocnienie Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa w zakresie zdolności reagowania na zagrożenia życia ludzkiego i środowiska naturalnego na morzu".

Na zespoły trafią:

1. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
2. Projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie rodzaju spraw, w których obowiązek prowadzenia metryki sprawy jest wyłączony.
3. Projekt kryteriów do oceny i weryfikacji wniosków o dofinansowanie z rezerwy subwencji ogólnej w 2018 r.
4. Projekt rozporządzenia w sprawie kryteriów uznawania tworów przyrody żywej i nieożywionej za pomniki przyrody.
5. Projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
6. Projekt ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” i ustawy o transporcie kolejowym.

Na Komisję wróci:

Projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw.

Opinia negatywna:

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz niektórych innych ustaw.