21 aktów prawnych z pozytywną opinią, jeden z negatywną i cztery odesłane na zespoły – to bilans marcowego posiedzenia plenarnego Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Spotkanie odbyło się 30 marca br. w siedzibie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Obradom współprzewodniczyli: Mariusz Błaszczak, minister administracji i spraw wewnętrznych oraz Krzysztof Żuk, prezydent Lublina.
Związek Powiatów Polskich reprezentowali: Zbigniew Deptuła, starosta makowski, członek zarządu ZPP; Edmund Kaczmarek, starosta jędrzejowski, członek zarządu ZPP oraz Rudolf Borusiewicz, dyrektor biura ZPP i jego zastępca Grzegorz Kubalski.
Przetargi w Sejmie
Posiedzenie rozpoczęło się od dyskusji na temat projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw. Dokument ten przed posiedzeniem plenarnym Komisji analizowany był podczas prac trzech zespołów roboczych. Miał wówczas inną treść niż ta, która trafiła do Sejmu. Pozytywna opinia Komisji wyrażona na posiedzeniu plenarnym została zatem wydana już post factum. Jednakże w wersji, która trafiła do Sejmu osiągnięto pewien kompromis w zakresie regulacji dotyczących zamówień wewnętrznych (in house).
Właśnie problematyce zamówień wewnętrznych towarzyszą kontrowersje. - Z żalem stwierdzamy, że są one podnoszone gównie przez lobby dużych zagranicznych koncernów, zrzeszonych w Polskiej Izbie Gospodarki Odpadami. Nie mają one żadnego pokrycia w faktach – co więcej, dane zebrane przez Ministerstwo Środowiska wskazują, że w gminach, gdzie podmioty zbierające odpady komunalne wyłoniono w przetargach bez udziału firm komunalnych: stopień odzysku jest mniejszy, opłaty śmieciowe są wyższe, stopień zmonopolizowania rynku jest większy, niż w gminach, gdzie odbiór odpadów komunalnych jest organizowany przez firmy komunalne, w większości zrzeszone w Krajowej Izbie Gospodarki Odpadami – mówił Andrzej Porawski, sekretarz strony samorządowej Komisji Wspólnej, dyrektor biura Związku Miast Polskich.
Ministerstwo Środowiska wspiera samorządowców w postulacie rezygnacji z przepisu art. 6e ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w jego dotychczasowym brzmieniu.
- Zaproponowane przez rząd rozwiązanie kompromisowe umożliwia – zgodnie z ustawą o gospodarce komunalnej – udzielenie zamówienia wewnętrznego także w zakresie odbierania odpadów komunalnych, podobnie jak w pozostałych dziedzinach lokalnych usług publicznych, zapewniając jednocześnie pełną przejrzystość działania - podawał Andrzej Porawski.
Strona samorządowa popierając projekt w wersji przedłożenia rządowego będzie na ręce marszałka Sejmu wnosiła jeszcze, aby
- regulacje dotyczące związków międzygminnych i spółek komunalnych rozszerzyć na porozumienia międzygminne
- warunek dotyczący 90% działalności w podmiocie zależnym dotyczył wszystkich powszechnych usług publicznych, stanowiących zadania własne JST.
Prawo pierwokupu – uwagi powiatów
Członkowie Komisji Wspólnej zajmowali się także projektem ustawy o zmianie ustawy o lasach przygotowanym przez Ministerstwo Środowiska. Od 1 maja br. obywatele państw unijnych bez zezwoleń będą mogli nabywać nie tylko grunty rolne, ale i leśne. Dlatego rząd planuje ograniczyć obrót lasami prywatnymi i państwowymi. W przygotowanym 10 marca br. projekcie nowelizacji Lasy Państwowe zyskać mają prawo pierwokupu wszystkich gruntów leśnych. Dotyczyć to ma także sytuacji, kiedy to jednostki samorządu terytorialnego chcą kupić lub sprzedać grunt leśny. 15 marca br. strona samorządowa otrzymała projekt nowelizacji do zaopiniowania. Zdaniem Związku Powiatów Polskich takie rozwiązanie jest niezrozumiałe.
- Co do całości rozwiązania nasza opinia jest pozytywna. Jednakże zwracam uwagę na rzecz następującą. Jednostki samorządu terytorialnego stanowią element władzy publicznej. W związku z czym, o ile można jeszcze zrozumieć objęcie prawem pierwokupu sytuację, gdy jednostka samorządu terytorialnego zbywa grunt leśny na rzecz osób fizycznych, to dla nas całkowicie niezrozumiałe jest przewidywanie prawa pierwokupu na rzecz Skarbu Państwa w sytuacji, gdy jednostka samorządu terytorialnego jest nabywcą nieruchomości – apelował Grzegorz Kubalski, zastępca dyrektora biura ZPP. – Wydawałoby się, że w takiej sytuacji mamy dostateczną gwarancję bezpieczeństwa lasu. Wiadomo, że jeśli mamy do czynienia z nabyciem lasu przez JST, to ma to związek z realizowaniem zadań publicznych – podawał. – Dlatego prosimy, aby w katalogu wyłączeń od prawa pierwokupu znalazło się nabycie gruntu leśnego przez JST – mówił Grzegorz Kubalski.
W odpowiedzi wiceminister środowiska Mariusz Gajda zapewnił, że wyłączenie takie zostanie zastosowane. Dzięki temu nie powstanie nadmierna reglamentacja w obrocie lasami, która mogłaby negatywnie wpływać na prace jst.
W nawiązaniu do obietnic
Pozytywnej opinii Komisji nie otrzymał projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Powodem jest brak informacji o sposobie rekompensaty ubytków w dochodach jst. – Projekt zawiera zmiany stawek podatkowych, co ma negatywny skutek dla jst i wymaga rekompensaty – mówił Andrzej Porawski. Obecna na posiedzeniu wiceminister finansów Hanna Majszczyk tłumaczyła jednak, że na nowym rozwiązaniu samorządy nie stracą, a zyskają. Nie przekonało to jednak strony samorządowej. – Nawiązując do wystąpienia pani premier złożonego na styczniowym posiedzeniu Komisji Wspólnej, nie będziemy opiniować pozytywnie projektów które nie dają samorządom zadań z odpowiednią rekompensatą finansową – podsumował dyrektor Porawski.
Pełna lista projektów zaopiniowanych pozytywnie:
- projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw,
- projekt ustawy o zmianie ustawy o lasach,
- projekt rozporządzania ministra środowiska w sprawie przyjęcia zestawu właściwości typowych dla dobrego stanu środowiska wód morskich,
- projekt czwartej aktualizacji Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych,
- projekt rozporządzenia ministra środowiska w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych,
- projekt Programu Rozwoju Powiatu Jeleniogórskiego na lata 2016-2020,
- projekt rozporządzenia ministra rozwoju w sprawie udzielania pomocy regionalnej na rzecz rozwoju obszarów miejskich w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014-2020,
- projekt rozporządzenia ministra rozwoju w sprawie udzielania pomocy na dostęp mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców do finansowania w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014-2020,
- projekt rozporządzenia ministra rozwoju w sprawie udzielania pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę badawczą w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014-2020,
- projekt założeń projektu ustawy o fakturowaniu elektronicznym w zamówieniach publicznych,
- projekt rozporządzenia ministra cyfryzacji w sprawie udzielania pomocy publicznej i pomocy de minimis na innowacyjne rozwiązania na rzecz aktywizacji cyfrowej w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020,
- projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o aktach stanu cywilnego,
- projekt rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie określenia sposobu prowadzenia ewidencji stowarzyszeń zwykłych, jej wzoru oraz szczegółowej treści wpisów,
- projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych,
- projekt rozporządzenia ministra finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów podatników podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych uzyskanych w następstwie wykonania umów offsetowych,
- projekt rozporządzenia ministra kultury i dziedzictwa narodowego w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych szkół i placówek artystycznych,
- projekt ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług,
- projekt rozporządzenia ministra rodziny pracy i polityki społecznej w sprawie rady zatrudnienia socjalnego,
- projekt rozporządzenia ministra zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych,
- projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie określenia wzoru karty indywidualnej ratownika medycznego,
- projekt rozporządzenia ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy oraz wysokości stawek tej pomocy na realizację działań w ramach Priorytetu 5. Wspieranie obrotu i przetwarzania, zawartego w programie operacyjnym „Rybactwo i Morze” na lata 2014─2020.
Z porządku obrad na wniosek ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zdjęty został projekt ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Ma zostać rozpatrzony w trybie obiegowym.
W tym samym trybie przez zespół ds. zdrowia zostanie zaopiniowany projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–2020. Strona rządowa zobowiązala się uwzglednić zgłoszone przez stronę samorządową uwagi co do tego, że finansowaniu podlegać będą nie tylko programy walki z otyłością, ale też i inne.
Na wniosek strony rządowej z porządku obrad zdjęto też projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika. Zajmie się nim zespół ds. zdrowia. Do właściwego zespou trafi też projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Kolejne posiedzenie plenarne KWRiST zaplanowano na 27 kwietnia br.